Δύο πράγματα έχουν αλλάξει πολύ, αλλά μας είναι δύσκολο να συλλάβουμε τις αλλαγές. Αλλάζουν οι άνθρωποι και οι καιροί μας γίνονται σκληροί, συντηρητικοί. Και τα δύο έχουν σχέση με τον χρόνο.

Η πρώτη αλλαγή είναι αυτή που συμβαίνει στους ανθρώπους, σε όλους μας. Αλλάζουμε, έχουμε αλλάξει πολύ. Και όχι με δική μας επιλογή και αυτενέργεια, αλλά με τη μεγάλη επίδραση του περιβάλλοντός μας.

Μας αλλάζει ο τρόπος ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες, αλλά είναι κάτι που δεν μπορούμε να το συλλάβουμε, γιατί είμαστε κομμάτι αυτής της διαρκούς μεταβολής. Συμμετέχουμε στις μεγάλες ταχύτητες με τις οποίες τρέχουν τα πάντα πια, στην αλλαγή του μοντέλου παραγωγής που γίνεται όλο και πιο ψηφιακό ή άυλο, ή στη μετατροπή μας σε μονάδες κατανάλωσης και ατομικής εξ αποστάσεως συμμετοχής. Μπορούμε να προσθέσουμε κι άλλες μεταβολές που δεν εκλαμβάνονται καν ως τέτοιες, αλλά ως μία συνθήκη στην οποία έτσι κι αλλιώς, θέλουμε δεν θέλουμε, συμμετέχουμε.

Τώρα, για το πώς θεωρούμε τις εποχές μας συντηρητικές, επειδή πρόκειται για μία αξιολογική κρίση ίσως να χρειάζεται και περισσότερη συζήτηση. Σίγουρα φοβόμαστε περισσότερο και ο φόβος είναι κομμάτι ενός περίκλειστου κόσμου που μας καθηλώνει και σε καμία περίπτωση δεν μας απελευθερώνει. Φοβόμαστε τον πόλεμο, τους ιούς, τους κυκλώνες και την ξηρασία, την οικονομική κρίση και την ακρίβεια. Ζούμε σε μία διαρκή κατάσταση απειλής και κινδύνου κι αυτό είναι ο ορισμός για το πώς γεννιέται ένα συντηρητικό πλαίσιο που καλείται να μας «κουκουλώσει» για να μας κάνει να αισθανθούμε ασφάλεια.

Τα «κουκούλια» όμως όπως θα έδειχνε και ο Ρίντλεϊ Σκοτ σε ένα «Αλιεν» γεννάνε τέρατα, οπότε ο φόβος είναι μία μόνιμη ανάσα μας.

Ο χρόνος έχει συμπυκνωθεί πια σε ατομικές χειρονομίες και επιλογές και κόβει κάθε σκέψη και προσδοκία για το μέλλον. Ζούμε ασθμαίνοντας ένα «τώρα», καταστέλλοντας επιθυμίες και όνειρα και κοιτώντας να τα καταφέρουμε και να τη βγάλουμε καθαρή, να γλυτώσουμε έστω, αν δεν μπορούμε να κυριαρχήσουμε όπου μας δοθεί λίγος χώρος.

Πρόκειται για τη συνθήκη της ανημπόριας και της καθήλωσης. Κι όποιος δεν λαμβάνει υπόψη αυτήν την αλλαγή συνθήκης είτε είναι αδύνατον να παρέμβει για κάνει κάτι νέο και διαφορετικό είτε πλανεύει τον κόσμο, αναπαράγοντας την ήττα και ας λέει ωραία λόγια για το νέο και το προοδευτικό «που έρχεται».