Μέχρι και τον Δεκέμβριο, τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης της χώρας θα βρίσκονται σε εσωτερικές διεργασίες που περιλαμβάνουν και την εκλογή νέου αρχηγού. Είναι μία ιδιαίτερη κατάσταση, όχι όμως και ανεξήγητη. Ανεξήγητη είναι η ένταση που προκαλείται σε διάφορες φάσεις, κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ αν και θα πρέπει να θυμόμαστε ότι εντάσεις και διασπάσεις είχε και το ΠΑΣΟΚ στην πολύ πρόσφατη ιστορία του.

Αν ασχοληθεί κανείς με την εσωτερική συζήτηση του κάθε κόμματος, θα χαθεί μέσα σε ονόματα, παρουσίες και απουσίες, ομάδες και τάσεις, πολιτικές και συνθήματα, αναφορές στο παρελθόν και ευχές για το μέλλον. Όχι ότι δεν έχουν σημασία όλα αυτά που ως ένα βαθμό συνιστούν την εσωτερική ζωή κάθε κόμματος, αλλά χρειάζονται μερικές άλλες παραδοχές για να δούμε και πού βρίσκεται το κεντρικό σημείο των εξελίξεων.

Κατά πρώτον και τα δύο κόμματα έχασαν τις πρόσφατες ευρωεκλογές όπως έχασαν και τις περυσινές εθνικές εκλογές. Αναζητούν την πιο πρόσφατη νίκη έναντι της ΝΔ κάπου προ δεκαετίας, το 2015. Η ήττα τους που μάλιστα έχει και παγιωμένα χαρακτηριστικά και συνοδεύεται από μεγάλη διαφορά, σημαίνει ότι η ΝΔ έχει κερδίσει και σε προγραμματικό πεδίο και σε στρατηγικό. Ανταποκρίνεται καλύτερα στις προσδοκίες του εκλογικού σώματος και την κινητικότητα της κοινωνίας. Αυτό δείχνουν οι εκλογές.

Κατά δεύτερον, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ αποδοκιμάζονται στις κάλπες γιατί ο κόσμος εκτιμά ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν την εξουσία προς όφελος των πολλών, μετά την κρίση και την εφαρμογή των μνημονίων. Δεν καταψηφίζονται επειδή αναφέρονται στην αριστερά και τον σοσιαλισμό, όπως ίσως νομίζουν κάποιοι, αλλά γιατί δεν τους εμπιστεύονται για να αναλάβουν την διακυβέρνηση της χώρας. Αυτό είναι κάτι που δεν το αποδέχονται όλοι πάντως σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ. Ισχύει όμως.

ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ διαγκωνίζονται προς το παρόν για το ποιος θα έχει ποσοστά κοντά στο 20%, αλλά δύσκολα βλέπουν το επόμενο διάστημα μια άλλη προοπτική για ψηλότερα. Οπότε σε αυτή τη φάση μόνο να δώσουν τον αέρα ότι μπορούν να περιμένουν κάτι καλύτερο στο μέλλον, είναι πιο συμβατό με τις δυνάμεις τους.

Το βασικό όμως, είναι ότι και τα δύο κόμματα δεν προσφέρουν αυτήν την περίοδο, μία ολοκληρωμένη στρατηγική εξόδου από την κυριαρχία της ΝΔ και δεν δείχνουν έναν άλλο δρόμο. Περισσότερο περιμένουν να επωφεληθούν από τη φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Η έλλειψη στρατηγικού σχεδίου, ειδικά σε κόμματα που αναφέρονται στον σοσιαλισμό, η εμπειρία λέει, ότι οδηγεί σε μεγαλύτερη εσωστρέφεια και αυξάνει τον κίνδυνο νέων αντιπαραθέσεων και διασπάσεων ακόμα ακόμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κόμματα της αριστεράς σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως και το 2019 ενώ παλιότερα το ΠΑΣΟΚ ήταν ένα από τα μεγαλύτερα σοσιαλιστικά κόμματα. Είναι ερώτημα σήμερα πώς θα βρουν μία νέα, συνθετική πολιτική ταυτότητα που θα ωθεί και προς την κυβερνητική εξουσία.

Από αυτή τη σκοπιά δεν είναι παράλογη η χαμηλή τροχιά στην οποία κινούνται. Και αναμένεται να φανεί αν οι εσωτερικές διεργασίες θα ωθήσουν προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Χώρος προς τα πάνω ανοίγει πάντως.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr