Η άνοδος του πληθωρισμού τον Μάρτιο στη χώρα μας δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Σημαίνει ακρίβεια και αυξήσεις και όπως προκύπτει αυτές προέρχονται και από τα είδη διατροφής κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα την ελληνική κοινωνία.

Το βασικό πρόβλημα δεν είναι η ακρίβεια, αλλά η αντοχή της στον χρόνο. Πρόκειται για ένα μέγεθος πια, μια συνθήκη που καθορίζει τα οικονομικά των νοικοκυριών, τα δημόσια οικονομικά, την αναδιανομή του πλούτου. Και μόνο η διατήρηση σε υψηλά επίπεδα των επιτοκίων που επηρεάζουν ιδιαίτερα τους οφειλέτες δανείων, ειδικά στεγαστικών που χαρακτηρίζουν τη χώρα μας, είναι ένας δείκτης.

Από την ώρα που το φαινόμενο της ακρίβειας έχει βάθος στο χρόνο, σημαίνει ότι και οι επιπτώσεις θα είναι βαθύτερες και πιο δομικές, μακροπρόθεσμες. Αν η καθημερινότητα κοστίζει, τότε μειώνονται οι προσδοκίες για το μέλλον και τα πάντα γίνονται πιο στενά, πιο σφιχτά. Η οικονομία αλλά και η κοινωνία που δεν βλέπει με μια κάποια χαλαρότητα και ανοιχτότητα το μέλλον, κλείνεται και γίνεται εσωστρεφής. Κι αυτό από μόνο του είναι ανησυχητικό αφού επηρεάζει κρίσιμους δείκτες όπως οι επενδύσεις, το άνοιγμα σε νέες ιδέες ή τα ρίσκα σε καινοτόμους χώρους της επιχειρηματικότητας. Σε στενό διάδρομο οι αγορές περιορίζονται.

Το ζήτημα της αναδιανομής του πλούτου έχει και αυτό σοβαρές κοινωνικές διαστάσεις. Γιατί η ακρίβεια σημαίνει ότι μειώνει τα εισοδήματα και τις αποταμιεύσεις των ανθρώπων που χάνουν τη ρευστότητά τους και δεν αποταμιεύουν και αντίθετα βρίσκονται πιεσμένες από οφειλές. Αυτό είναι συνέπεια του βάθους χρόνου στο οποίο αναπτύσσεται το φαινόμενο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, κερδίζουν όσοι διαθέτουν τους πόρους ώστε να αγοράσουν πιθανά ένα ακίνητο που βγαίνει σε πλειστηριασμό ή να επενδύσουν σε κλάδους που θα τους επιφέρουν έσοδα.

Με άλλα λόγια, η ακρίβεια προκαλεί χρόνια προβλήματα και πρέπει να αντιμετωπίζεται ακόμα κι αν οι διεθνείς συνθήκες (πόλεμοι, εφοδιαστικά προβλήματα, ενέργεια) είναι δύσκολες και φέρνουν μεγάλα εμπόδια.

Γερνώντας με μικρότητες

Η μικρότητα των ανθρώπων είναι δεδομένη. Μοιάζει συστατικό πολλών. Ίσως και να είναι χαρακτηριστικό όλων μας. Πρώτα σκεφτόμαστε το «ποιος είμαι εγώ», και το γιατί ο άλλος προοδεύει και μετά προσαρμοζόμαστε στην πραγματικότητα. Και λένε ότι είναι κι ένα χαρακτηριστικό των Ελλήνων αυτή η αδυναμία τους να αποδεχτούν τον άλλο ως καλύτερο και πιο χρήσιμο. Μπορεί. Όλα αυτά είναι και σχετικά. Γιατί συνήθως είμαστε πλασμένοι και για το καλό και για το κακό κι εκεί που βγάζει κάποιος μιζέρια μπορεί ο ίδιος κάτω από άλλες περιστάσεις να φανεί γενναιόδωρος.

Κι έχει να κάνει και με την κοινωνική πρόοδο σε αυτήν τη χώρα που δεν μπόρεσε ποτέ να ισορροπήσει το ατομικό και το συλλογικό.

Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι η μικρότητα σε βάθος χρόνου. Να έχουν περάσει τα χρόνια από πάνω σου, να έχεις εμπειρίες που σου λένε ότι δεν χρειάζεται να ασχολείσαι με τους άλλους, να μην έχεις βγάλει τίποτα από όλη αυτή τη μνησικακία, αλλά να συνεχίζεις. Γιατί ίσως πιστεύεις ότι θα είσαι για πάντα ακμαίος και δυνατός ώστε να κρίνεις τον άλλον και δεν ακούς τον ήχο του χρόνου που περνάει από πάνω σου σαν οδοστρωτήρας από δευτερόλεπτο σε δευτερόλεπτο.

Πόσο βαρετό θα είναι να είσαι ένας μικρός άνθρωπος επί δεκαετίες. Και να μην το έχεις υποψιαστεί ότι αυτό είναι που σε γερνάει περισσότερο.