Σοβαρό ζήτημα που χρήζει απαντήσεων τόσο από το υπουργείο Πολιτισμού, όσο επίσης από την Περιφέρεια Ηπείρου και τον δήμο Ζαγορίου ανακύπτει μετά την απόφαση που ανακοινώθηκε για την λειτουργία των γραφείων της Unesco στην Πασχάλειο Σχολή στο Καπέσοβο και όχι στην Αναγνωστοπούλειο Σχολή στο Δίλοφο, προοπτική που περιγράφεται μάλιστα στο Διαχειριστικό Σχέδιο που υποβλήθηκε προς έγκριση στην Unesco.

Το ζήτημα αναδεικνύει με λεπτομερές δελτίο τύπου ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καπεσόβου «Αλέξης Νούτσος», ζητώντας από την κεντρική και περιφερειακή πολιτική ηγεσία να παραμείνει στην αρχική της πρόταση για τη στέγαση των γραφείων στο Δίλοφο ή στο παλιό δημαρχείο Τύμφης στο Τσεπέλοβο και στην Πασχάλειο Σχολή να ιδρυθεί ένα σύγχρονο μουσείο με εκπαιδευτικό προσανατολισμό.

Αυτός άλλωστε, όπως αναφέρει και στο δελτίο τύπου το Δ.Σ του Συλλόγου αλλά επισήμανε παράλληλα μιλώντας στο ITV και η πρόεδρος του Συλλόγου Αθανασία Βαζάκα, αναφέρεται στους καταστατικούς σκοπούς του, για τη σύσταση ενός Μουσείου στην Πασχάλειο Σχολή, που ανήκει στο Κληροδότημα των «Αδελφών Πασχάλη», τη διαχείριση του οποίου ασκεί η Οικονομική Επιτροπή του δήμου Ζαγορίου, με τον έλεγχο και την εποπτεία να γίνεται όπως για όλα τα Κληροδοτήματα από την αρμόδια Επιτροπή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Η εν λόγω πρόταση μάλιστα για τη σύσταση και λειτουργία ενός σύγχρονου Μουσείου πήρε την μορφή επιστημονικής μουσειολογικής προμελέτης με την χρησιμοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας και κατατέθηκε στον δήμο Ζαγορίου, ο οποίος απάντησε πως εκκρεμεί ήδη πρόταση στο πρόγραμμα ‘Αντώνης Τρίτσης’ – ‘Ελλάδα 1821- Ελλάδα 2021’ ύψους 404.800€ για τον ίδιο σκοπό.  «Ξαφνικά, μετά από λίγες ημέρες και ενώ εμείς δεν είχαμε την παραμικρή ενημέρωση ή ενόχληση, ανακοινώθηκε πανηγυρικά από την κεντρική και περιφερειακή πολιτική ηγεσία, η ειλημμένη απόφαση,  ότι στο κτίριο θα στεγαστεί η έδρα της Unesco και η Πασχάλειος Σχολή θα χρησιμοποιηθεί ως γραφειοκρατικό κέντρο», σημείωσε η κα Βαζάκα.

Οι ενστάσεις

Η πρώτη βασική παράμετρος της διαφοροποίησης του Συλλόγου στην εν λόγω απόφαση είναι πως με αυτήν τροποποιείται το Διαχειριστικό Σχέδιο για την ένταξη του Ζαγορίου στην Unesco, καθότι εκεί περιγράφεται και η χρήση  μνημείων αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, όπως σχολεία με συμβατές στην αρχική τους λειτουργία χρήσεις, στα οποία περιλαμβάνεται η Πασχάλειος Σχολή στο Καπέσοβο και η προστασία,  διατήρηση και αξιοποίηση των κινητών μνημείων (Χάρτα του Ρήγα, παλαίτυπα χειρόγραφα 16ου-19ου αιώνα), χρησιμοποιώντας την σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία.  Επίσης, ότι παραβιάζεται το άρθρο 24 του Συντάγματος που δεν επιτρέπει τη μεταβολή χρήσης των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως αν έχουν ενταχθεί στην Unesco, ενώ  παραβιάζεται και το άρθρο 109 του Συντάγματος, καθόσον μεταβάλλεται ο σκοπός του Κληροδοτήματος, σε σκοπό διαφορετικό από τον αρχικό του χαρακτήρα, που είναι παρεμφερής με το σκοπό και τη βούληση του διαθέτη που αναφέρει τη λειτουργία σχολείου.

«Ειδικότερα, όσον αφορά στην Unesco είναι βέβαιο ότι δεν είναι επιθυμητό με την  ίδρυση των γραφείων της, να τροποποιείται αυθαίρετα το υποβληθέν για την ένταξη διαχειριστικό σχέδιο, ούτε να παραβιάζεται συνταγματική διάταξη του κράτους στο οποίο δρα, ούτε να παραβιάζονται οι βασικοί άξονες δράσης της. Με την αναιτιολόγητη μεταστροφή των αποφάσεων της πολιτικής ηγεσίας, πλήττεται  εκτός από το Καπέσοβο και το Δίλοφο το οποίο έχει μεγάλη ανάγκη αναζωογόνησης και πολιτιστικού οξυγόνου.

Σε κάθε περίπτωση δεν είναι αναγκαίο ούτε λειτουργικό, να συγκεντρώνονται πολλαπλές και διαφορετικής φύσης δράσεις σε ένα μόνο κτίριο (Πασχάλειος Σχολή) όταν στο κεντρικό Ζαγόρι υπάρχουν κενά και διατηρημένα κτίρια (π.χ. παλαιό δημαρχείο Τσεπελόβου) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως γραφεία της Unesco χωρίς να μεταβάλλεται ο πολιτιστικός τους χαρακτήρας», αναφέρεται στην ανακοίνωση του Συλλόγου.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ