Οι οχυρώσεις του τουρκικού στρατού και οι αιχμάλωτοι τούρκοι αξιωματικοί και στρατιώτες είναι το θέμα της ιστορικής έρευνας του Αλέκου Ράπτη, η οποία θα παρουσιαστεί αύριο Τετάρτη στις 19.30 στον Πολιτιστικό Πολυχώρο Δ. Χατζής. 
Με την εκδήλωση αυτή ουσιαστικά ανοίγει ο κύκλος των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 103ης επετείου από την απελευθέρωση των Ιωαννίνων και σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο κ. Ράπτης αναφέρθηκε συνοπτικά στο περιεχόμενο της ιστορικής του έρευνας, που φέρνει στο προσκήνιο για πρώτη φορά σημαντικά στοιχεία για την περίοδο πριν και μετά την απελευθέρωσης της πόλης.
Τον ερευνητή Αλέκο Ράπτη προλόγισε ο Βασίλης Γιαννάκης, μέλος του ΔΣ της Δημοτικής Κοινότητας Ιωαννίνων και του Πνευματικού Κέντρου.
Μετά την παρουσίαση του ερευνητή θα ακολουθήσει μουσική εκδήλωση, στην οποία τα μέλη του Μικρασιατικού Συλλόγου Νεοκαισάρειας, Σταυρούλα Καραντωνίου και Σωφρονία Καψάλη, θα ερμηνεύσουν τουρκόφωνα τραγούδια.
Ο Αλ. Ράπτης αναφέρθηκε στην εκτεταμένη αμυντική οργάνωση πολλαπλών οχυρώσεων του τουρκικού στρατού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων.
Τα οχυρωματικά αυτά έργα αποτέλεσαν το στρατιωτικό προϊόν της επεκτατικής πολιτικής της Αυστροουγγαρίας , που λειτούργησε ως χείρα βοηθείας προς την παραπαίουσα άλλοτε κραταιά Οθωμανική αυτοκρατορία κατά τον 19ο αιώνα, στην περιοχή των Βαλκανίων.
Με αυτή την συγκεκριμένη στρατηγική, διαμορφώθηκαν  μια σειρά από ειδικές συνθήκες πολιτικής προσέγγισης, με τον «Μεγάλο ασθενή», όπως αποκαλείτο τότε η παραπαίουσα οθωμανική αυτοκρατορία, με απώτερο σκοπό την μελλοντική  εδραίωση της πολιτικής του Deutshe Reich (Γερμανικό Ράιχ), που θα εδράζονταν στον γεωπολιτικό άξονα «Βερολίνο – Βαγδάτη».
Οι δεκάδες στρατιωτικές αποστολές συνεργασίας της Γερμανίας, σε όλη την οθωμανική επικράτεια, έθεσαν τις βάσεις για την εδραίωση της κυριαρχίας του  Deutshe Reich (Γερμανικό Ράιχ) μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία.
«Ο γερμανός (Πρώσoς), στρατηγός Κόλμαρ φον ντερ Γκόλτζ ήρθε στα Γιάννενα το 1909 συνοδευόμενος από ανώτερο κλιμάκιο γερμανικής στρατιωτικής αποστολής και πραγματοποίησε τις μελέτες, αλλά και τις κατασκευές των έργων για την αμυντική οργάνωση και τα οχυρωματικά της πόλης των Ιωαννίνων.
Οι οχυρωματικές εργασίες του λεκανοπεδίου, της πόλης των Ιωαννίνων,  συνεχίστηκαν και την επόμενη χρονιά, ενώ το 1911 η γερμανική στρατιωτική αποστολή επανήλθε εκ νέου στα Γιάννενα, προς επιθεώρηση των οχυρωματικών έργων, αλλά και για να παραδώσει τα συμφωνηθέντα έργα στην τουρκική στρατιωτική διοίκηση της πόλης, στον στρατηγό Εσάτ Πασά», είπε ο κ. Ράπτης.
Μέχρι το 1912, είχε σχεδόν αποπερατωθεί το έργο της οχυρώσεως και όταν πλέον είχε αρχίσει η επιστράτευση του τουρκικού στρατού, η οχύρωση είχε συμπληρωθεί με ταχύσκαπτα έργα, συρματοπλέγματα και με θέσεις πυροβολαρχιών εκστρατείας.
Το κόστος των οχυρωματικών έργων έφτασε περίπου σε 2,5 εκατομμύρια τουρκικές λίρες της εποχής, περίπου 58 εκατομμύρια γαλλικά φράγκα, ενώ για την κατασκευή τους δούλεψαν περίπου 600 κρατούμενοι των φυλακών της Κωνσταντινούπολης που μεταφέρθηκαν στα Γιάννενα. Κρατούμενοι κατά κανόνα τούρκοι στρατιωτικοί που είχαν συλληφθεί στην περίοδο του κινήματος των Νεοτούρκων. 

Οι τούρκοι αιχμάλωτοι
Σημαντικά ιστορικά ντοκουμέντα σχετικά με τους τούρκους αιχμαλώτους, πρόκειται να παρουσιαστούν στην εκδήλωση της Τετάρτης. Όπως είπε ο κ. Ράπτης, «πρόκειται για ένα ανέκδοτο υλικό που προέρχεται και από τις δύο πλευρές, ελληνική και τουρκική. Για την πρόσβαση στα ιστορικά ντοκουμέντα από την τουρκική πλευρά, ήταν σημαντική η βοήθεια του καθηγητή του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, Ουζγκούρ Οζγκάν».
Με την πτώση της πόλης των Ιωαννίνων 33 χιλιάδες οθωμανοί τούρκοι  στρατιώτες, (33.000), αποτέλεσαν αρχικά την πρώτη ενότητα αιχμαλώτων πολέμου για τον ελληνικό στρατό. Από αυτούς οι 800 ήταν αξιωματικοί του στρατού, ενώ οι 6 χιλιάδες, (6.000), ήταν τραυματίες και άρρωστοι στρατιώτες.
Τα οικονομικά κόστη που επιβάρυναν το τότε ελληνικό κράτος για την μεταφορά των χιλιάδων τούρκων αιχμαλώτων πολέμου, ήταν τεράστια, καθώς πριν από την πτώση των Ιωαννίνων είχε ληφθεί υπόψη ότι το κόστος (50.000) πενήντα χιλιάδων τούρκων  αιχμάλωτων  πολέμου, θα στοίχιζε τουλάχιστον (5) πέντε εκατομμύρια γαλλικά φράγκα της εποχής. 
Τον Μάρτιο του 1913, ο συνολικός αριθμός των τούρκων κρατουμένων αιχμαλώτων πολέμου στην Ήπειρο, ήταν περίπου 100 χιλιάδες άνδρες.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ