Μία σειρά από πινακίδες που τοποθετήθηκαν το τελευταίο διάστημα προκάλεσαν αντιδράσεις, από απορίες ως και αντίθεση. Πρόκειται για τις πινακίδες απαγόρευσης εισόδου φορτηγών στο παράπλευρο οδικό δίκτυο των αυτοκινητοδρόμων, όπως στην περίπτωσή μας η παλιά εθνική οδό Ιωαννίνων- Άρτας.

Το θέμα έχει πολλές πλευρές και δεν γίνεται να περιοριστεί μόνο στο αν θα πρέπει να υπάρχουν δρόμοι με διόδια ή όχι. Αυτή τη συζήτηση την κάναμε πολλά χρόνια πριν, όταν άνοιξε το θέμα των παραχωρήσεων οδικών αξόνων σε ιδιωτικές εταιρίες που προχώρησαν στην κατασκευή τους. Ήταν μία χρήσιμη συζήτηση, αλλά δεν άλλαξε και κάτι στην εφαρμογή των κυβερνητικών προθέσεων, που προχωρά κανονικά. Ακόμα και δρόμοι που κατασκευάστηκαν με δημόσιο χρήμα, όπως η Εγνατία, είναι γνωστό ότι έχουν μπει στη διαδικασία παραχώρησης, σε ένα μοντέλο αξιοποίησης και προσέλκυσης επενδύσεων που θεωρείται από τους ιθύνοντες το κατάλληλο σε μία χώρα που παραλίγο να χρεωκοπήσει και μπήκε σε ένα μακρύ πρόγραμμα δημοσιονομικής πειθαρχίας για να επιβιώσει, τα περίφημα μνημόνια.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να συμπεριλάβουμε και όλα τα μικρότερα θέματα που προκύπτουν, όπως τώρα με την υποχρέωση των φορτηγών να κινούνται σε δρόμους με διόδια. Τα θέματα οδικής ασφάλειας που τίθενται είναι σεβαστά και σοβαρά και εξετάζονται από τους αρμόδιους, όπως και τα νομικά επιχειρήματα όσων αντιδρούν που πρέπει να εξεταστούν εκ νέου. Όλοι οι πολίτες και οι παράγοντες της αγοράς πρέπει να ακούγονται. Ας θυμίσουμε ότι όταν μπήκαν τα διόδια, φάνηκε ότι υπάρχουν περιοχές, μισή ώρα μακριά από την πόλη, των οποίων οι κάτοικοι, αναγκαστικά έπρεπε να περνάνε από εκεί αν ήθελαν να χρησιμοποιούν έναν υψηλού επιπέδου ασφάλειας, δρόμο.

Λύση όμως που να  ικανοποιεί αναλογικά όλες τις πλευρές, υπάρχει; Ίσως όχι ταυτόχρονα και για όλους, σε όλη τη χώρα, αυτή τη στιγμή. Γιατί το κλειδί σε αυτήν την υπόθεση, είναι ότι η χώρα χρειάζεται ένα πλήρες, σύγχρονο και ασφαλές παράπλευρο οδικό δίκτυο, δίπλα στους μεγάλους αυτοκινητοδρόμους. Και δεν το έχει σε όλες τις περιπτώσεις. Γιατί κοστίζει και αυτή είναι μία κρίσιμη παράμετρος.

Χρειαζόμαστε ένα σχέδιο, ένα πρόγραμμα ανασυγκρότησης για το οδικό δίκτυο της χώρας, πολύ μεγαλύτερο από αυτό για την οδική ασφάλεια που τρέχει αυτήν την περίοδο με το Ταμείο Ανασυγκρότησης, το οποίο και θα περιλαμβάνει από τη συντήρηση των δρόμων και των γεφυρών ως την ανάπτυξη νέων δικτύων. Γιατί, ας μην ξεχνάμε, η Ελλάδα του σήμερα έχει και άλλες αναπτυξιακές δυνατότητες σε σχέση με αυτήν του ’60 από την οποία προέρχεται το δίκτυο των παλιών εθνικών οδών ή το επαρχιακό οδικό δίκτυο. Σήμερα, υπάρχουν ορεινές περιοχές που αναπτύσσονται τουριστικά και χρειάζονται νέους δρόμους, όπως πχ η περίπτωση των Τζουμέρκων, πέρα βέβαια από τις ανάγκες συγκοινωνιών και άρσης της απομόνωσης που συνεχίζουν να υπάρχουν.

Κατά συνέπεια, το κράτος δεν αρκεί να βάζει απαγορευτικές πινακίδες, ούτε να παραδίδει το δίκτυο σε ιδιώτες για να βρει πόρους. Πρέπει να συντάξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης του οδικού δικτύου, να το καταθέσει δημόσια και να αναζητήσει τους πόρους για την ισότιμη και ισοβαρή υλοποίησή του σε όλη τη χώρα. Θέλει να το κάνει ή θα επιμείνει στη λογική των παραχωρήσεων ως μόνη λύση για τα πάντα;

Μπροστά στις ευθύνες μας

Είναι τρομερά όσα συμβαίνουν γύρω μας ή είμαστε εμείς που δεν μπορούμε, δεν προλαβαίνουμε να τα παρατηρήσουμε και να τα εξηγήσουμε; Ισχύουν και τα δύο.

Εδώ, γίνονται δύο σκληροί πόλεμοι ταυτόχρονα, τι άλλο να συζητήσουμε. Έχουμε καταλήξει να ξεχάσουμε τον έναν, στην Ουκρανία για να μπορέσουμε να χωνέψουμε τον άλλον, στη Γάζα. Και αυτή είναι απλώς η στάση των θεατών από μακριά, που τα βλέπουν όλα στην τηλεόραση. Καμία σκέψη για το τι θα γινόταν αν ήμασταν εμείς στη θέση των άμαχων. Αλλά και αυτή η σκέψη ότι είναι τόσο κοντά ο πόλεμος που θα μπορούσε να είμαστε και εμείς μέρος του, δεν είναι πρωτοφανής;

Εμείς, μεγαλώσαμε στις εποχές που όλα φαίνονταν ότι θα οδηγηθούν ομαλά σε μια κατάσταση αν όχι ευημερίας για όλους, αλλά τουλάχιστον της δυνατότητας για να παλέψεις για την ευημερία. Είναι αυτό που λέμε, «υψηλές προσδοκίες». Πώς γύρισε όλο αυτό ανάποδα;

Αυτό είναι το ερώτημα που κατατρώει τον κόσμο στη «δυτική» πλευρά του κόσμου. Εκεί που οι προσδοκίες και τα οράματα για το μέλλον, βυθίζονται μέσα σε ματαιώσεις και αρνήσεις. Είναι τόσο μεγάλο  το χάσμα μεταξύ όσων προσμέναμε με όσα βιώνουμε, που μοιάζει να μας καλεί να βυθιστούμε μέσα στον ανορθολογισμό, την συνομωσιολογία ή και τη βία ακόμα ακόμα. Βρισκόμαστε μπροστά σε καταστάσεις που δεν μπορούμε να τις εξηγήσουμε, νιώθουμε ότι κάποιοι μας έπαιξαν ένα άσχημο παιχνίδι και απέχουμε λίγο από το να τα αποδώσουμε όλα σε παίγνια και σχέδια σκοτεινών συμφερόντων. Που συμφέροντα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Όπως θα υπάρχουν και άνθρωποι που θα προσπαθούν να ορθωθούν στο ύψος των περιστάσεων και να αντιμετωπίσουν τη ζωή όπως έρχεται γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να σταθείς απέναντι στις ευθύνες σου, απέναντι στο μέλλον. Ας το σκεφτούμε τι επιλέγουμε…

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ