Στην επέτειο των ογδόντα χρόνων από τον εκτοπισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και της Θράκης, κυκλοφορεί το νέο βιβλίο του αρχιτέκτονα Ηλία Β. Μεσσίνα, «Το Συναγώγι» για τις συναγωγές της Ελλάδος με εκτενή αναφορά στις συναγωγές της Μακεδονίας και της Θράκης.

Το συναγώι ή συναγωγή είναι το κτήριο, ένας χώρος ιερός. Η συναγωγή όμως είναι και οι άνθρωποι. Αυτοί που συγκεντρώνονται σε αυτήν για προσευχή, αυτοί που τη διατηρούν και τη φροντίζουν, για να την παραδώσουν από γενιά σε γενιά. «Το Συναγώι» συνεχίζει ένα οδοιπορικό που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο βιβλίο «Η Συναγωγή» το οποίο είχε παρουσιασθεί και στα Γιάννενα. Στο νέο βιβλίο, εξερευνούνται νέα μονοπάτια, από την Ιερουσαλήμ μέχρι την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κω, την Άρτα, την Πρέβεζα, την Καστοριά, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα, την Ξάνθη, Κομοτηνή και άλλες πόλεις και μέρη μέχρι το Διδυμότειχο. Παρουσιάζονται ιστορίες άγνωστες μέχρι σήμερα, για τα κτήρια, αλλά και για τους ανθρώπους που σημάδεψαν την ιστορία τους. Με πρωταγωνιστές αφανείς ήρωες που τους προσπέρασε η επίσημη ιστορική αφήγηση. Που παίζουν όμως έναν σημαντικό ρόλο στη διάσωση της μνήμης και της ιστορίας των συναγωγών της Ελλάδας. Ιδιαίτερα αυτών που χάθηκαν για πάντα. Μέσα από το βιβλίο ξετυλίγονται η εμπειρία, ο διάλογος, η αλληλογραφία και η αναζήτηση πίσω από την έρευνα. Η σημείωση στο σημειωματάριο, η αποτύπωση, η έρευνα και η τεκμηρίωση. Ένα οδοιπορικό τριών δεκαετιών αναζήτησης του αρχιτέκτονα-συγγραφέα, στην αρχιτεκτονική, την ιστορία, αλλά και την οικολογία. Μια ζωντανή αφήγηση για τις συναγωγές αλλά και για τους ανθρώπους, τις κοινότητες και τους αρχιτέκτονες που συνδέθηκαν με αυτές. Η παρουσίαση Η παρουσίαση του βιβλίου «Το Συναγώι» θα γίνει την Κυριακή 1 Οκτωβρίου, ώρα 7μμ στη Συναγωγή Ιωαννίνων Καάλ Καντός Γιασάν στο Κάστρο. Στη βιβλιοπαρουσίαση θα διαβαστούν αποσπάσματα του βιβλίου και θα γίνει συζήτηση με τον συγγραφέα. Μετά την εκδήλωση ο συγγραφέας θα υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου, που θα διατίθεται στην εκδήλωση. Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο Μάρκος Μπατίνος, Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Ιωαννίνων. Θα διαβαστούν αποσπάσματα του βιβλίου από την Κωνσταντίνα Ζήδρου. Θα γίνει παρέμβαση από τη Μαρία Βλάχου. Ο συγγραφέας Δρ Ηλίας Μεσσίνας θα παρουσιάσει με διαφάνειες το οδοιπορικό του βιβλίου και θα σταθεί στην εβραϊκή κοινότητα και τις συναγωγές Παλιά (Γιασάν) και Νέα (Χαντάς) των Ιωαννίνων. Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό. Οδοιπορικό «Το Συναγώι» είναι το δεύτερο λογοτεχνικό έργο του Ηλία Μεσσίνα, που έχει στο ενεργητικό του έντεκα βιβλία και εκατοντάδες δημοσιεύσεις, μεταξύ άλλων για τις συναγωγές της Βορείου Ελλάδος, της Θεσσαλονίκης και της Βέροιας. Σε ένα οδοιπορικό που ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, ο Ηλίας Μεσσίνας ήταν ο πρώτος αρχιτέκτονας που αποτύπωσε, τεκμηρίωσε και μελέτησε λεπτομερώς τις συναγωγές της Ελλάδος, μεταξύ αυτών και της Κομοτηνής και της Ξάνθης, πριν κατεδαφιστούν το 1994 και το 1995 αντίστοιχα. Ο Ηλίας Μεσσίνας ήταν επίσης ο αρχιτέκτονας της αναστήλωσης ιστορικών συναγωγών στη Θεσσαλονίκη και τα Τρίκαλα, με συνεργάτες τους KARD Architects – Δημήτρη Ραΐδη και Αλέξανδρο Κουλουκούρη – και το γραφείο του Πέτρου Κουφόπουλου και Μαρίνας Μαριανθέως αντίστοιχα, και αρχιτέκτονας της πρόσφατης αναπαλαίωσης του εσωτερικού της συναγωγής στην Κω, για την οποία κυκλοφόρησε ειδική έκδοση με τίτλο «Καάλ Σαλώμ: Η Συναγωγή της Κω» (Ιπποκράτης, 2023). Άλλα βιβλία του Ηλία Μεσσίνα αφορούν σε θέματα αειφορίας, κυκλικής οικονομίας, αειφορικού σχεδιασμού και δημόσιας διαβούλευσης, θέματα για τα οποία γίνεται εκτενής αναφορά και στο βιβλίο «Το Συναγώι». Αρχιτέκτονας και πολεοδόμος, ο Ηλίας Μεσσίνας είναι απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών, του Yale School of Architecture, της Ακαδημίας Bezalel, του Technion και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Εξασκεί, δημοσιεύει και διδάσκει αειφορικό σχεδιασμό, αστικό σχεδιασμό και δημόσια διαβούλευση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συντονίζει σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιά και Νήσων τη δημιουργία προστατευτικού στεγάστρου για το ψηφιδωτό της αρχαίας συναγωγής στην Αίγινα. Επιστημονικός σύμβουλος του Υπουργείου Πολιτισμού στη δημιουργία του πρώτου ολοκληρωμένου αρχαιολογικού κτηματολογίου για τα εβραϊκά μνημεία στην Ελλάδα. Δημιουργός του ECOWEEK και εμπνευστής της δραστηριότητάς του γύρω από τον αειφορικό σχεδιασμό και την κυκλική οικονομία σε 17 χώρες. Συγγραφέας δώδεκα βιβλίων και εκατοντάδων δημοσιεύσεων με θέμα την αρχιτεκτονική, τον πολιτισμό και την αειφορία.