Υπάρχουν δύο κρίσιμες προϋποθέσεις για να ανοίξει μία συζήτηση κατάργησης της συνταγματικής πρόβλεψης για τα δημόσια πανεπιστήμια.

Η μία είναι η προστασία των δημοσίων πανεπιστημίων. Κι όταν λέμε προστασία σημαίνει την εγγύηση του κράτους ότι θα υπάρχει προσωπικό, πόροι, υποδομές και εξοπλισμός ώστε να συνεχίσουν και να βελτιώσουν το εκπαιδευτικό και ερευνητικό τους έργο. Αν ένα πανεπιστήμιο για παράδειγμα είναι στη θέση 400 σε μία διεθνή κατάταξη, να μπορεί τα επόμενα χρόνια να βρεθεί στη θέση 300. Τέτοιες εγγυήσεις είναι μόνο οι συνταγματικές γιατί αλλιώς αν αφεθούν σε κυβερνητικές μόνο υποσχέσεις μπορεί να μην γίνουν ποτέ.

Και αν κάποιος θέλει να πάρει μία γεύση από τι σημαίνει ελληνικό πανεπιστήμιο και ανάγκες, μπορεί να επισκεφθεί μία ιατρική σχολή ή ένα πολυτεχνείο. Θα εντυπωσιαστεί από τα μεγέθη των υποδομών που έχουν πίσω τους κρατικές επενδύσεις δεκαετιών, όπως και από το επίπεδο του διδακτικού προσωπικού αποτέλεσμα πολυετών σπουδών και εφαρμογής στο αμφιθέατρο και την έρευνα. Θα εγγυάται το Σύνταγμα την συνέχεια και την προστασία αυτού του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου;

Το δεύτερο σημείο είναι πώς θα αποφευχθεί η είσοδος του εμπορίου στο αγαθό της μόρφωσης και της έρευνας. Πώς θα εγγυηθεί δηλαδή το κράτος ότι οι σπουδές και η έρευνα, που είναι ζητήματα που αφορούν την κοινωνία και  το μέλλον της πατρίδας, δεν γίνονται προϊόντα εμπορίου και αγοράς. Δεν κακό η επιχειρηματικότητα, αλλά δεν μπορεί να έχει σχέση με τις ακαδημαϊκές σπουδές και την έρευνα. Άλλο να προάγεις την εκπαίδευση, την επιστήμη και την έρευνα και άλλο οι εφαρμογές τους που είναι θέμα σύνδεσης της επιχειρηματικότητας με τα πανεπιστήμια, τελείως άλλο κεφάλαιο δηλαδή που δεν επηρεάζεται από το άρθρο 16.

Με τα δύο αυτά κριτήρια που πολλές χώρες ανά τον πλανήτη τα προσμετράνε, προφανώς και αυτή τη στιγμή δεν χρειάζεται καμιά αλλαγή στο άρθρο 16. Όλες οι άλλες μορφές ανώτατης εκπαίδευσης, άλλωστε, που έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια λειτουργούν απρόσκοπτα και δεν επηρεάζονται από το συγκεκριμένο άρθρο.

Αντιγράφοντας

Πολύς κόσμος θέλει να αντιγράφει. Από οκνηρία συχνά, αλλά και από μια αίσθηση ότι μετέχει σε κάτι άλλο ανώτερο. Δεν είναι μιμητισμός αν και μοιάζει όντως. Είναι η αποδοχή ότι ανήκεις σε κάτι άλλο, καλύτερο που θέλεις να το διαδώσεις, αντιγράφοντάς το. Οικειοποιείσαι κάτι ξένο, το κάνεις δικό σου.

Το βλέπουμε με συμπεριφορές, λέξεις, εικόνες, συνήθειες, μόδες. Σαν να γίνεται κάποιος κάτι άλλο. Μέχρι το σημείο να μην το καταλαβαίνει. Κανείς άλλωστε δεν θα παραδεχθεί ότι αντέγραψε κάτι. Ίσως και γιατί από ένα σημείο το πιστεύει πια ότι είναι δικό του όλο αυτό, ότι δεν αντέγραψε.

Μέχρι που σκάει πότε πότε η φούσκα του ξένου, δεν φοριέται καλά, δεν στέκεται, δεν υπηρετείται. Και τότε το κρασάρισμα μπορεί να είναι βαθύ εσωτερικό, σαν πληγή που δεν κλείνει. Ζούμε στην εποχή που προσπαθούμε να αποφύγουμε την αποκάλυψη της αντιγραφής.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr