Δεν είναι εύκολο να εντοπίσεις κόσμο που δεν ενδιαφέρεται συνειδητά για τις εκλογές ή απέχει. Χρειάζεται να κινείσαι σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους και να έχεις καλές σχέσεις και δεσμούς εμπιστοσύνης για να μπορέσεις να ανοίξεις τέτοιες ουσιαστικές συζητήσεις.

Να εξαιρέσουμε πάντως το πεδίο της αντι-πολιτικής που έχει άλλα χαρακτηριστικά. Στην αντιπολιτική εντάσσονται πολλοί, συχνά όμως αντιδραστικοί που στο τέλος δεν απέχουν βάσει του «όλοι ίδιοι είναι» και φτάνουν ως την κάλπη έχοντας κάνει τις επιλογές τους. Μέρος αυτού του χώρου τροδοφοτεί και την ακροδεξιά.

Στον χώρο της αποχής τώρα, υπάρχει περιεχόμενο και πολιτική. Υπάρχουν χιλιάδες πολίτες που έχουν πολιτική άποψη αλλά δεν εκφράζονται από τα κόμματα που κατεβαίνουν στις εκλογές. Γιατί μην ξεχνάμε ότι το πολιτικό σύστημα στην εκλογική διαδικασία εκφράζεται από τα κόμματα και τους υποψηφίους.Μπορεί η πολιτική να είναι και άλλα πράγματα σαφώς, οι εκλογές όμως έχουν ένα συγκεκριμένο πλαίσιο που ή το δέχεσαι ή δεν το δέχεσαι.

Η πολιτικοποίηση της αποχής δεν είναι προφανώς μόνο ελληνικό φαινόμενο, αντίθετα εμφανίζεται με μία σταθερότητα σε όλες τις προηγμένες δημοκρατίες. Και το ύψος της αποχής αποτελεί πια και μία από τις παραμέτρους, μία από ειδήσεις το βράδυ των εκλογών.

Μία από τις αιτίες του μαζικού αυτού φαινομένου θεωρείται ότι είναι η υποχώρηση της αιρετής δημοκρατίας και των αιρετών θεσμών έναντι υπερκρατικών θεσμικών φορέων ή πόλων εξουσίας που έχουν πολύ πιο ενεργό ρόλο στην λήψη αποφάσεων και την προώθηση πολιτικών.

Κλασσικό παράδειγμα η μειωμένη ισχύ του Ευρωκοινοβουλίου έναντι του Eurogroup ή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν υπερκρατικά όργανα πόσο μάλλον στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δομείται ακριβώς σε μοντέλα συνεργασίας. Σημαίνει όμως ότι πρέπει να βρεθούν οι τρόποι εκείνοι που η ψήφος να έχει συνάφεια και σχέση με τη λήψη των κρατικών αποφάσεων και αυτό να το νιώθει ο πολίτης. Να μπορεί ο πολίτης να νιώθει μέρος της πολιτικής. Είναι ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα των δημοκρατιών μας.

Ούτε ανώδυνα, ούτε αδιάφορα

Η εκλογική περίοδος που διανύουμε δεν είναι ανώδυνη ούτε αδιάφορη. Κι όσοι λένε ότι είναι «πληκτική» και «μία από τα ίδια» έχουν μάλλον αποφασίσει εδώ και καιρό τι θα ψηφίσουν και δεν έχουν ενδιαφέρον. Ή ίσως φοβούνται μήπως υπάρξουν αλλαγές στα προϋπολογισμένα αν αλλάξει η συζήτηση και μπουν νέα θέματα στο τραπέζι.

Επίσης όσοι έχουν συνηθίσει από το παρελθόν στους σκληρούς διαχωρισμούς, τα διαφορετικά καφενεία, τα πάθη και τις εντάσεις όντως μπορεί να μην τους αρέσουν πια οι εκλογές στους καιρούς μας. Ας παρακολουθήσουν τα «Καλύτερά μας χρόνια» στην ΕΡΤ που τώρα είναι στις δημοτικές εκλογές του ’82 κι ας αφήσουν εμάς τους υπόλοιπους να θεωρούμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον σε αυτές τις εκλογές όπως υπήρχε και σε όλες τις προηγούμενες στα δύσκολα χρόνια της κρίσης.

Και το ότι πολύς κόσμος δεν εκφράζεται σαν να είναι οπαδός, για το κόμμα του, δεν είναι κακό, το αντίθετο. Και σαφώς υπάρχει και στις μέρες πολιτικός χρωματισμός και δύσκολες επιλογές και σαφής διαχωρισμός στην ψήφο. Απλώς είναι πιο εύκολο πια να έχεις και άλλη ζωή, πέραν αυτήν του ψηφοφόρου, να μην σε χαρακτηρίζει δηλαδή μόνο το κόμμα που ψηφίζεις αλλά και πολλά άλλα πράγματα. Κι αυτό είναι ωραίο και θετικό. Ας αφήσουμε συνεπώς τον κόσμο να εκφράζεται ελεύθερα αυτές τις μέρες.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr