Το μπλέξιμο με το τρένο δείχνει και τα αδιέξοδα στα οποία έχει οδηγηθεί συνολικά ο αναπτυξιακός σχεδιασμός στην Ήπειρο. Και πρόκειται για αδιέξοδο γιατί είναι φανερό ότι δεν υπάρχει εικόνα για ποια έργα χρειάζεται ο τόπος, ποια έργα μπορούν να γίνουν σε άμεσο χρονικό ορίζοντα και ποια έχουν την ωρίμανση ώστε να γίνουν σε επόμενη φάση.

Και είναι πολύ χαρακτηριστική η έλλειψη μελετών που να καταδεικνύουν τις προτεραιότητες και τις βιωσιμότητες του σχεδιασμού.

Θέλει πάντως προσοχή ώστε να διακρίνουμε τον τεχνοκρατικό χαρακτήρα ενός σχεδίου από τον πολιτικό. Ο πολιτικός σχεδιασμός έχει τη μεγαλύτερη σημασία γιατί μόνο πολιτικά μπορούν να ερμηνευτούν οι γενικότερες τάσεις, οι δυνατότητες χρηματοδότησης και οι πιθανές συμμαχίες που σε συνδυασμό με τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνικής συναίνεσης μπορούν να οδηγήσουν και σε αποφάσεις.

Για να γίνει κατανοητό αυτό, θυμίζουμε ότι στην ΕΕ μέχρι πριν από τρία χρόνια δεν γινόταν δεκτό ότι θα μπορούσαν να αναπτυχθούν κοινές πολιτικές σαν αυτές για την πανδημία και το Ταμείο Ανάκαμψης. Έπρεπε  να έρθει η κρίση για να γίνει δυνατή αυτή η επιλογή. Κάτι που μόνο οι πολιτικές δυνάμεις θα μπορούσαν να αποφασίσουν.

Πολιτική από την άλλη πλευρά, δεν είναι να μπορεί κάθε κομματικός παράγοντας εκμεταλλευόμενος κάποια ισχύ που έχει η θέση του, να μπορεί να χώνει στον σχεδιασμό έργα που θα ευνοούν την πολιτική του διαδρομή. Αυτό λέγεται επαρχιωτισμός και παλαιοκομματισμός και υποτίθεται ότι στα λόγια τουλάχιστον τον έχουμε απορρίψει.

Κατά συνέπεια, οι τοπικοί παράγοντες (δημαρχεία, Περιφέρεια, φορείς κλπ) σε συνεργασία με την κεντρική διοίκηση και την κυβέρνηση, θα πρέπει να έχουν έναν στοιχειοθετημένο και ιεραρχημένο «οδικό χάρτη» έργων μέσα από τον οποίο θα προκύπτουν και οι κατευθύνσεις. Όσο λείπει αυτός ο σχεδιασμός θα συνεχίζουμε να πέφτουμε κάθε τόσο από τα σύννεφα και να οδηγούμαστε σε ματαιώσεις, καθυστερήσεις και αναγκαστικές στροφές.

Τάση «ατομικής ευθύνης»

Τα νέα από την πορεία της πανδημίας την προηγούμενη εβδομάδα μοιάζει να είναι καλά, κυρίως η μείωση της θετικότητας. Προκαλεί όμως εντύπωση το ότι η είδηση έρχεται μέσα στη σιωπή, σαν να μην αφορά κανέναν πια. Σαν να μην είναι είδηση. Γιατί από την άλλη πλευρά ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν ή διασωληνώνονται, συνεχίζει να είναι μεγάλος. Δεν είναι σίγουρα «μία απλή γρίπη» που λέγανε κάποιοι γιατί τώρα μπορούμε να κάνουμε συγκρίσεις και με τα στοιχεία από την πορεία της γρίπης.

Πέρα πάντως από τα δεδομένα της επιστήμης για την πορεία του κορωνοϊού, φαίνεται ότι διαμορφώνονται και κάποιες κοινωνικές τάσεις με παγιωμένα χαρακτηριστικά.

Μπορεί για παράδειγμα να λέμε ότι έχουν βγει όλοι έξω και δεν τηρούνται τα μέτρα πρόληψης, όμως στο δρόμο μπορεί να συναντήσεις ανθρώπους που φορούν συνέχεια τη μάσκα τους χωρίς να ασθενούν ενώ σίγουρα γνωρίζουμε και ανθρώπους που δεν πολυβγαίνουν, ούτε συναντιώνται σε σπίτια και κλειστούς χώρους. Έχει γίνει δηλαδή υπόθεση «ατομικής ευθύνης» η συμπεριφορά του καθενός και της καθεμιάς.

Επίσης, μοιάζει να έχει υποχωρήσει και η κοινωνική πίεση προς την Πολιτεία να οργανώσει καλύτερα τα νοσοκομεία και το σύστημα Υγείας ώστε να βοηθά τον άνθρωπο. Η υποχώρηση της πανδημίας ή η κούραση των ανθρώών από την περίοδο των μέτρων, δεν πρέπει να μειώσει και τις ευθύνες του κράτους για ακόμα καλύτερες υπηρεσίες Υγείας και πρόνοιας.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr