Σε ηλικία 96 ετών πέθανε την Τρίτη, o κορυφαίος νεοελληνιστής Μάριο Βίττι στην Ρώμη.

Ο Βίττι (Mario Vitti), γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη όπου έζησε ως και τα 20 του χρόνια και έμαθε τόσο ιταλικά όσο και ελληνικά λόγω της ελληνικής καταγωγής της μητέρας του. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1946 μετακόμισε στην Ιταλία και σπούδασε στη Ρώμη.

Από το 1957 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης “L’ Orientale”, το 1968 διορίστηκε στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, δίδαξε για πολλά χρόνια νέα ελληνικά στο πανεπιστήμιο της Τούσια, ενώ υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στα πανεπιστήμια Παρισιού, Γενεύης και Θεσσαλονίκης.

Πρόσφατα δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Τοσκάνης, ενώ η έδρα νεοελληνικών σπουδών του Πανεπιστημίου της Ρώμης τού αφιέρωσε το Παρατηρητήριο του Εργαστηρίου για την ελληνική γλώσσα.

Μεγάλη ήταν η προσφορά στα ελληνικά Γράμματα με την ανάδειξη σημαντικών θεμάτων και τη μελέτη κειμένων.

Καθοριστικό έργο του είναι η Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, γραμμένη αρχικά στα ιταλικά (Storia della Leteratura Neogreca,Τορίνο 1971), η οποία κυκλοφόρησε το 1978 στα ελληνικά και, ενημερωμένη και αναθεωρημένη, ξανά το 2003, πάλι στα ελληνικά.

Η ελληνική λογοτεχνία χρωστά στον Βίττι τη δεύτερη γέννηση του παλαιότερου κειμένου του σύγχρονου Ελληνικού Θεάτρου (ο διάλογος του Νικολάου Σοφιανού), του θρησκευτικού δράματος Ευγένα – (Βενετία 1646) του Θεόδωρου Μοντσελέζε από τη Ζάκυνθο και δύο τόμων κειμένων του Ανδρέα Κάλβου. Ο Βίττι ανακάλυψε και έκανε γνωστό το βιβλίο ανώνυμου Έλληνα, που δημοσιεύθηκε στη Βραΐλα της Ρουμανίας το 1870, με τίτλο “Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι”).

O σπουδαίος καθηγητής μελέτησε τα έργα των Γιώργου Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη. Ήταν άλλωστε στενός φίλος του Ελύτη, όπως επίσης του Μίκη Θεοδωράκη και πολλών άλλων λογοτεχνών και καλλιτεχνών της χώρας μας.

Στην Ελλάδα εκδόθηκαν τα βιβλία του με την αλληλογραφία του Α. Κάλβου (Πηγές για τη Βιογραφία του Κάλβου, 1963) και οι μελέτες: Η Ιδεολογική Λειτουργία της Ελληνικής Ηθογραφίας (1974), Η Γενιά του Τριάντα, Ιδεολογία και Μορφή (1977), Ο Ελύτης, βιβλιογραφία (1977), Φθορά και Λόγος, εισαγωγή στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη (1978), Ο Ελύτης, Κριτική Μελέτη (1974), Ο Κάλβος και η Εποχή του (1995), Για τον Οδυσσέα Ελύτη (1998).

Στο τελευταίο του βιβλίο, Η Πόλη όπου Γεννήθηκα, Ιστανμπούλ, 1926-1946, καταγράφει τα πρώτα 20 χρόνια της ζωής του.

Είχε διατελέσει πρόεδρος της Ιταλικής Ένωσης των Νέων Ελληνικών Σπουδών (Associazione Nazionale di Studi Neogreci).

Ο Βίτι είχε τιμηθεί από τα πανεπιστήμια του Παρισιού, της Θεσσαλονίκης και της Κύπρου, όπως επίσης από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών.

Μηνύματα

Πληροφορούμενη την απώλεια του ελληνιστή Μάριο Βίττι, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Ο Μάριο Βίττι ήταν ένας άνθρωπος που αγάπησε με πάθος την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Με μητέρα Ελληνίδα, μεγαλωμένος στην ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης, στη νέα του πατρίδα του, στην Ιταλία, πήρε ως αποσκευή του την Ελλάδα και αναδείχθηκε ο κορυφαίος ερευνητής της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Στον Βίττι χρωστάμε το παλαιότερο κειμένου του σύγχρονου Ελληνικού Θεάτρου, το θρησκευτικό δράμα «Ευγένα», αλλά και το βιβλίου του ανώνυμου Ελληνα συγγραφέα «Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι». Χρωστάμε, επίσης, τις σπουδαίες μελέτες του για το έργο του Κάλβου αλλά και της γενιάς του ’30.

Ακάματος και εξαίρετος μελετητής της ελληνικής γλώσσας, φίλος του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη έγινε ο κορυφαίος πρεσβευτής της ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, στο εξωτερικό. Κέρδιζε τον συνομιλητή του, από την πρώτη στιγμή, με την ευγένεια, την οξύνοια και την διαύγεια του πνεύματος του, αρετή που διατήρησε μέχρι το τέλος του βίου του. Είχα την τύχη να τον γνωρίσω προσωπικά και τη χαρά να μιλήσω πολλές φορές μαζί του για σημαντικές πτυχές του έργου του, για το μέγεθος της πολύπλευρης συνεισφοράς του στα νεοελληνικά γράμματα. Εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

Σε συλλυπητήριο μήνυμα της τομεάρχη Πολιτισμού της του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία Σίας Αναγνωστοπούλου, αναφέρεται:

«Ο Mario Vitti ήταν ο ανεπιτήδευτος λόγιος της ανανέωσης της νεοελληνικής φιλολογίας. Ένας περιηγητής του χάρτη της λογοτεχνίας στη σύγχρονη Ελλάδα. Η οικουμενικότητα του έργου και της ζωής του, ακουμπά στις πολιτισμικές επιδράσεις της γενέτειρας του της Κωνσταντινούπολης και εξελίσσεται μέσα από μια διαδρομή που φτάνει μέχρι την Ελλάδα, τόπο-σημείο αναφοράς στο συγγραφικό έργο του κοσμοπολίτη επιστήμονα.

Νεοελληνιστής, ιστορικός λογοτεχνίας, μεταφραστής, κριτικός, καθηγητής στο πανεπιστήμιο, υπηρέτησε τα νεοελληνικά γράμματα μέσα από όλες αυτές τις διαφορετικές εκφάνσεις ενός πρωτοποριακού διανοούμενου, απελευθέρωσε την αγάπη του για την νεοελληνική φιλολογία μέσα από μια μοντέρνα και καινοτόμα ανάλυση.

Ένα επιστημονικό και συγγραφικό πεδίο, που εμπεριέχει την εμβληματική «Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας» δύο φορές γραμμένη από τον ίδιο τον Vitti, αλλά και την «Ιδεολογική Λειτουργία της Ελληνικής Ηθογραφίας» (1974) και την «Γενιά του Τριάντα, Ιδεολογία και Μορφή» (1977), το «Ο Ελύτης, βιβλιογραφία» (1977), «Φθορά και Λόγος, εισαγωγή στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη» (1978), «Ο Ελύτης, Κριτική Μελέτη» (1974), το «Ο Κάλβος και η Εποχή του» (1995), «Για τον Οδυσσέα Ελύτη», όπως και πολλά άλλα πονήματα, δίνει το μέτρο της συμβολής του στη διαμόρφωση της καταγραφής και της κατανόησης των νεοελληνικών γραμμάτων.

Με βαθιά συγκίνηση και έναν απέραντο σεβασμό τον αποχαιρετούμε σήμερα για το τεράστιο έργο του, για τους ισχυρούς δεσμούς αγάπης που ανέπτυξε με τα ελληνικά γράμματα, για την σημαντική χωρίς σύνορα προσωπικότητα του. Ζωντανή η μνήμη του για τις επόμενες γενιές».