Οι κινήσεις της κυβέρνησης για αύξηση των εισοδημάτων και αντιμετώπιση της ακρίβειας έχουν μία ευρεία επιλογή κατευθύνσεων. Κινούνται προς διαφορετικά σημεία, ώστε να αντιμετωπίσουν και τις πολλαπλές πτυχές του προβλήματος.

Διαφαίνονται όμως δύο κρίσιμες παράμετροι.

Πρώτον, το πρόβλημα μοιάζει να γίνεται δομικό και να χάνει τα στοιχεία του πρόσκαιρου. Η ακρίβεια πηγάζει από βαθύτερες κρίσεις στο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο διεθνώς με σημαντικές παραμέτρους τόσο στο οικονομικό επίπεδο, όπως είναι το κόστος της ενέργειας και στο πολιτικό επίπεδο με τις προοπτικές που φέρνει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η σύγκρουση των ΗΠΑ με την Κίνα.

Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι υποχωρεί συνέχεια η θέση των εργαζομένων μέσα στον καταμερισμό εργασίας, τόσο από την πλευρά των μισθών που εξανεμίζονται από τις ανατιμήσεις, όσο και από τα εργασιακά δικαιώματα που μοιάζει να έχουν ήδη εξαφανισθεί.

Ανάλογη άλλωστε είναι και η διεθνής εικόνα με το φαινόμενο της «μεγάλης παραίτησης» αλλά και τις μετακινήσεις των νέων προς χώρες με καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Είναι προφανές ότι μέτρα όπως η αύξηση των συντάξεων που προβλέπονταν από τις αλλαγές του ασφαλιστικού από την προηγούμενη κυβέρνηση ακριβώς για να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες περικοπές, όπως και η αύξηση του κατώτατου μισθού, προσπαθούν να δώσουν πιο μόνιμες λύσεις σε σχέση πχ με τα Pass και τα επιδόματα.

Παρ’ όλα αυτά δεν λύνονται βασικά προβλήματα που είναι η κακή θέση της εργασίας στο ευρύτερο σκηνικό της παραγωγής όσο και η χαμηλή απόδοση της παραγωγής σε αναπτυξιακά πεδία με διεθνή ανταγωνισμό.

Η κυβέρνηση δεν φέρνει αλλαγές που να μεταβάλλουν το παιχνίδι και το ερώτημα είναι αν έχει τις δυνατότητες αλλά και το σχέδιο να το κάνει ή περιορίζεται να αντιμετωπίσει πρόσκαιρα τα προβλήματα ελπίζοντας και σε βελτίωση της κατάστασης με ευρωπαϊκή παράλληλα στήριξη.

Απώλειες σε μικρή κλίμακα

Η έλλειψη καφενείων στα χωριά, παρουσιάστηκε ως πρόβλημα από την αρχή της μεγάλης κρίσης. Πέρασε όμως ήδη μία δεκαετία χωρίς λύση. Η ελεύθερη αγορά δεν μπόρεσε να δει ίσως τόσο χαμηλά, ενώ και το κράτος δεν μπόρεσε να παγιώσει ένα σύστημα μέτρων και ρυθμίσεων που να βλέπει τη μικρή ζωής μιας τοπικής κοινότητας, εκεί που ένας καφές κι ένα τσίπουρο δεν αρκούν για να πληρώσει το ασφαλιστικό ταμείο του ο ιδιοκτήτης του καφενείου.

Αλλά και στην πόλη δεν τα καταφέρνουν πια τα καφενεία. Γιατί δεν προσαρμόζονται, γιατί αλλάζουν οι καταναλωτικές συνήθειες, γιατί άλλες είναι πια ίσως οι προτεραιότητες.

Το είδαμε και με τα περίπτερα που έκλεισαν μαζικά μόλις αντιμετωπίστηκαν σαν άλλες επιχειρήσεις μεγαλύτερες.

Μπορεί να είναι και αυτή η μοίρα κάποιων δραστηριοτήτων. Αλλάζουν επειδή αλλάζουν οι καιροί. Κι μάλλον αυτό που χάνεται σταδιακά είναι η μικρή κλίμακα. Χωρίς να αντικαθίσταται κι από κάτι καλύτερο συνολικά στη μεγάλη κλίμακα. Θα μας λείψει αυτός ο μικρόκοσμος της γειτονιάς και της συνοικίας; Μας λείπει ήδη, αλλά πού να το καταλάβουμε. Κλεισμένοι μέσα, με χαμηλά εισοδήματα βιώνουμε τις αλλαγές κατά μόνας σκρολάροντας στο κινητό ή με τα σίριαλ στην τηλεόραση.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr