Τον λάθος δρόμο για τη δημόσια υγεία παίρνει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο για τη δευτεροβάθμια υγεία που κατεβάζει. Η κατεύθυνση να έχουν οι γιατροί του δημοσίου χώρο στο ιδιωτικό επάγγελμα είναι ακριβώς ο λάθος δρόμος, από όποια πλευρά και να πιάσεις το θέμα.

Το ανάποδο θα μπορούσε να γίνει, ένας ιδιώτης γιατρός να καλύπτει κάποιο κενό σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, πχ όπως έγινε με την πανδημία ή να παίρνει ένα μικρό μέρος των υπηρεσιών αν υπάρχει έκτακτο κενό, για παράδειγμα στην πρωτοβάθμια υγεία μίας μικρής πόλης.

Γιατί κατά τα άλλα, η δημόσια Υγεία είναι ένα σύστημα, ένας ολοκληρωμένος κόσμος, πλήρης. Για αυτό μιλάμε για Εθνικό Σύστημα Υγείας και όχι γενικώς για «υπηρεσίες» Υγείας. Η κυβέρνηση στην ουσία εισάγει έμμεσα την έννοια των υπηρεσιών προς χρήστες. Αν ο κάθε πολίτης απλώς αγοράζει μέσα από την ασφάλισή του υπηρεσίες Υγείας (πχ μία εξέταση, μία ακτινογραφία κλπ) τότε γιατί να μην αξιοποιεί μία φορά έναν γιατρό του νοσοκομείου ή την επομένη τον ίδιο τον γιατρό στο ιδιωτικό του ιατρείο; Ακούγεται σωστό, να το αναγνωρίσουμε. Αλλά δεν είναι δημόσιο σύστημα Υγείας. Και δεν είναι αυτό για το οποίο αγωνίστηκε επί δεκαετίες η ελληνική κοινωνία και ο πολιτικός κόσμος της χώρας.

Όποιον κι αν ρωτήσεις σήμερα στη χώρα, παρά και τις μεγάλες αλλαγές που έχουν συντελεστεί, θα σου πει ότι περιμένει από το ΕΣΥ να τον καλύψει πλήρως αν ασθενήσει, χωρίς καν να σκεφτεί ή να βρεθεί στην ανάγκη να προσφύγει σε ένα ιδιωτικό ιατρείο. Ο κόσμος δεν είναι αντίθετος με τους ιδιώτες γιατρούς τους οποίους και εμπιστεύεται και τιμά και τους αξιοποιεί, όταν το επιλέξει.

Αλλά το δημόσιο νοσοκομείο το θέλει πλήρες, ολοκληρωμένο, καθολικό. Κι αυτό είναι μία δέσμευση και για τον γιατρό και για τον πολίτη και για το κράτος. Είναι μία φιλοσοφία, μία πολιτική αντίληψη για τα κοινά αγαθά, για το δημόσιο συμφέρον. Η κυβέρνηση οφείλει να δει αυτή τη διάσταση, αφήνοντας στην άκρη ιδεολογικές εμμονές και ευκολίες. Και να δει πώς θα αυξήσει το προσωπικό και τους πόρους των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας.

Ο καιρός του ανθρώπου της δημιουργίας

Όταν σταδιακά μετά τον Μεσαίωνα, αλλά και πιο πριν, στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης όπως εδώ δίπλα μας στην Ιταλία, ανέβαιναν οι αστοί, οι έμποροι, οι τεχνίτες, άρχισε να διαφαίνεται και η δύναμη της «αξίας», η αξιοσύνη ως μία αρετή και μία ικανότητα (virtu) στην πρόοδο του ανθρώπου και της κοινωνίας. Ο ικανός άνθρωπος, με τη δική του δουλειά, με τις ικανότητές του, μπορούσε να φτιάξει περιουσία και να παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην κοινότητά του, χωρίς να έχει ή να χρειάζεται τα κληρονομικά προνόμια των ευγενών ή των φεουδαρχών.

Ο «αυτοδημιούργητος» ήταν ο καινοτόμος άνθρωπος της εποχής του, ήταν μία τομή στη μέχρι τότε γνωστή ιστορία της πόλης, της χώρας, της εξουσίας. Και έχει μία σημασία να το αναφέρουμε, να ξεχωρίζουμε αυτές τις ιστορικές στιγμές μεταβολών που βέβαια κράτησαν αιώνες και δεν ήταν καθόλου εύκολες, γιατί μπορεί να χρησιμεύουν και σήμερα, γιατί μπορεί να δημιουργούν νέους δρόμους.

Σήμερα, που μοιάζει το χρήμα να παράγει κι άλλο χρήμα, οι εξουσίες να ανήκουν σε κλειστά συστήματα με τη λογική της λέσχης στην οποία η είσοδος επιτρέπεται μόνο σε όμοιους, ομότροπους και αιώνια πειθήνιους σε μία τάξη πραγμάτων που ονομάζεται «φυσική», αλλά καμία σχέση δεν έχει με τη φυσικότητα.

Σήμερα που οι εξουσίες μοιάζει να οδηγούν τον κόσμο σε μία κρίση πίσω από την άλλη, οι άνθρωποι που μπορούν να παράγουν μόνοι τους αξίες, που εργάζονται πάνω στη δημιουργία και την πρωτοτυπία, που μοχθούν, οι άνθρωποι που ορίζουν τους εαυτούς τους και μεριμνούν για τον συλλογικό δρόμο, ίσως να πρέπει να δουν εκ νέου το ζήτημα της εξουσίας και ποιος ορίζει το μέλλον τους. Οι «κληρονόμοι» και οι εκ των άνω οριζόμενοι, τα έχουν κάνει μαντάρα και κάτι πρέπει να αλλάξει.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr