Στη μεγάλη κινητοποίηση των ημερών για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, με αφορμή και τη σημερινή παγκόσμια ημέρα, υπάρχει ένα θετικό: Είναι η πεποίθηση πια, η γνώση, ότι τον κρίσιμο ρόλο θα παίξει το να μπορούν να μιλάνε οι γυναίκες και να έχουν τη δυνατότητα να είναι ασφαλείς όταν θα είναι ή θα νιώσουν διωκόμενες.

Είναι μία πιο προωθημένη κατάσταση σε σχέση με παλιότερα, όταν είχαμε μεν πρωτοβουλίες πχ για ξενώνες για θύματα βίας ή καμπάνιες ενημέρωσης, αλλά έλλειπε η μεγάλη εικόνα. Έμοιαζε το θέμα να αφορά μεμονωμένες περιπτώσεις και υπήρχε μία αίσθηση ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Τι άλλαξε με τα χρόνια; Προφανώς έπαιξε και παίζει έναν ρόλο το κίνημα του metoo. Κίνημα βγαλμένο από τα κάτω, μέσα από τις ίδιες τις γυναίκες, που μιλά από αυτές για αυτές. Και εστίασε σε έναν κόσμο που ως τότε ίσως δεν του δίναμε σημασία, τον κόσμο του θεάματος, αλλά και της εργασίας σε υψηλά επίπεδα. Εκεί που «κανονικοποιείται» η βία, που εμφανίζεται ως μέρος μίας «φυσικής» κατάστασης για την καριέρα και την πρόοδο.

Κυρίως όμως, αυτό που έγινε, είναι ότι αντιληφθήκαμε το βάθος και το εύρος που έχει το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών. Και ειδικά της πραγματικής βίας, που τραυματίζει, και εντέλει σκοτώνει τις γυναίκες. Έτσι μπήκε και στην επικαιρότητα το πρόβλημα με τις «γυναικοκτονίες» και το αν υπάρχει τρόπος στη χώρα μας και διεθνώς ώστε να είναι αποτελεσματική η νομική αντιμετώπισή τους και η πρόληψη.

Η ορατότητα του προβλήματος, η διάχυση των εμπειριών, η αποκάλυψη της μη «φυσικότητας» της βίας ως συστατικό των σχέσεων, η επιστημονική γνώση για τις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις, η αντίδραση των ίδιων των γυναικών με έναν ελεύθερο και αδιαμεσολάβητο λόγο είναι στοιχεία μίας νέας ματιάς, ενός νέου τρόπου που θα οδηγεί τελικά στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών.

Είναι στο χέρι των κοινωνιών και των κρατών αυτές τις κατακτήσεις να τις κάνουν χειροπιαστές και αποτελεσματικές πολιτικές. Ώστε φυσική να είναι μόνο η μη βία.

Το άγχος στη ροή της ενημέρωσης

Δεν θα ήθελα να κάνω αυτό το πείραμα: Να καθίσω δύο τρεις μέρες συνεχόμενες μπροστά από την τηλεόραση και να παρακολουθήσω όλα τα δημοφιλή προγράμματα, κυρίως το πρωί και το απόγευμα. Γιατί από ό,τι έχω καταλάβει συνομιλώντας με αρκετό πια κόσμο είναι ότι διαμορφώνεται μία άλλη πραγματικότητα, πολλές φορές.

Θα πεις δεν είναι κάτι καινούργιο αυτό, το συζητάγαμε και παλιότερα. Φαίνεται όμως ότι έχουν επέλθει και κρίσιμες μεταβολές. Για παράδειγμα, υποχώρησαν πολύ οι εναλλακτικές όψεις μέσα από τις εφημερίδες ή την ερευνητική δημοσιογραφία. Αν δεν αγοράζεις πια εφημερίδα ή δεν αναζητάς ενημερωτικά ντοκιμαντέρ, δεν έχεις εναλλακτικές προσεγγίσεις, ούτε πρόσβαση στη μεγάλη εικόνα. Οπότε το πιο απλό που συμβαίνει είναι ένα θέμα να παρουσιάζεται μόνο μέσα από μία μαρτυρία στο φακό ή μία άποψη. Πόσα άλλα στοιχεία όμως και αναγνώσεις υπάρχουν γύρω από τα μεμονωμένα στοιχεία ενός θέματος;

Αλλά νομίζω, ότι το βασικό είναι ότι πλέον η ενημέρωση στην τηλεόραση, σε τρομάζει, σου προκαλεί άγχος. Πρόκειται για μια κατάσταση έντασης που σε κάνει να νομίζεις ότι είναι πλήρως καταρτισμένος και μάλιστα σε έναν κόσμο γεμάτο αρνητικότητα. Όλα στο μυαλό σου έχουν μπροστά σου το πρόσημο του αρνητικού. Πώς όμως θα διαφανούν οι λύσεις και οι διέξοδοι, αν δεν συζητιέται και κάτι με πρόσημο το συν;

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr