Δύο χρόνια πριν και με δεδομένη την κρίση που προκαλούσε η πανδημία, δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πόσο κρίσιμο θα ήταν το θέμα του ενεργειακού. Η επιστροφή στην κανονικότητα σχετιζόταν με την επιστροφή στην οικονομική ανάπτυξη και τον παλιό ρυθμό των αγορών.

Όμως, στο μεταξύ προέκυψε και το θέμα του πολέμου, με τη Ρωσία να είναι μία σημαντική παραγωγός χώρα στην ενέργεια οπότε τα πράγματα έγιναν πολύπλοκα. Αποκαλύφτηκε έτσι και στο ευρύ κοινό πόσο αλληλένδετοι είναι οι παράγοντες που διαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία.

Αυτή όμως η αποκάλυψη της μεγάλης εικόνας ούτε πιο σοφούς μας έκανε, ούτε λύσεις μας έδωσε. Ακούγαμε παλιά για το φτερούγισμα μιας πεταλούδας κάπου πολύ μακριά που μπορεί να επηρεάζει όλον τον πλανήτη, αλλά τώρα καταλαβαίνουμε κυριολεκτικά τι σημαίνει η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, από την αρνητική της πλευρά. Όταν ο μέσος Γιαννιώτης φοβάται ότι θα κρυώσει τον χειμώνα γιατί δεν θα μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς ρεύματος ή το πετρέλαιο, λόγω της παγκόσμιας ακρίβειας στην ενεργειακή αγορά, τότε έχουμε μπροστά μας μία νέα πολιτική και κοινωνική συνθήκη.

Και έχει γίνει ήδη φανερό ότι όλες οι πολιτικές επανεξετάζονται από την αρχή υπό το νέο πρίσμα που δημιουργούν οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών.

Οι πηγές του φυσικού αερίου και από ποια χώρα προέρχονται είναι ένα ζήτημα που έχει μπει σχεδόν μέσα στο σπίτι μας. Όπως και οι πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και η ενίσχυση των εισοδημάτων των νοικοκυριών αναδεικνύεται σε κυρίαρχο πολιτικό ζήτημα που το συζητάμε στον… καναπέ μας.

Και βλέπουμε με άλλο μάτι τις ειδήσεις πια.

Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία ανακοίνωσαν διαβάζουμε  ότι κατέληξαν σε συμφωνία για έναν υποθαλάσσιο αγωγό που θα συνδέει τη Βαρκελώνη με τη Μασσαλία και θα μεταφέρει φυσικό αέριο και καθαρό υδρογόνο. Ήδη συζητιέται και στα καθ’ ημάς μία νέα συμφωνία για τον East Med που θα περνάει και από την Ήπειρο από την ανατολική Μεσόγειο. Τώρα όλα αυτά δεν είναι πια, υποθέσεις πάνω σε χάρτες ούτε απλά σχέδια, αλλά πραγματικότητες, άσχετα να τις βλέπουμε θετικά ή αρνητικά. Όπως και η παράταση των πυρηνικών εργοστασίων ή η επαναφορά των λιγνιτικών εκμεταλλεύσεων.

Μοιάζει με ένα πισωγύρισμα σε ένα βαθμό, σε παλιές συζητήσεις. Που όπως φαίνεται πρέπει να τις κάνουμε ξανά, για να διαμορφώσουμε ένα νέο πλαίσιο πολιτικών για την ενέργεια. Κι ας ελπίσουμε ότι δεν θα απεμποληθεί η προοπτική για έναν κόσμο με μεγαλύτερη προστασία του περιβάλλοντος και αειφορία.

Μην μπορώντας να αντλήσουμε από το παλιό

Οι περισσότεροι άνθρωποι σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς κάνουν ό,τι μπορούν καλύτερο. Κι αυτό αποτελεί μία μέγιστη προσφορά γιατί μόνο όταν επιμένουμε και προσπαθούμε θα μπορέσουμε να βρούμε και την έξοδο από αυτές τις αλλεπάλληλες κρίσεις που μας επιτίθενται καρά ριπάς τόσα χρόνια. Αλλά δεν είναι και τόσο απλό όσο το λέμε.

Γιατί το να προσπαθείς συνέχεια σε κουράζει κιόλας. Αυτή η αγωνιώδης συχνά προσπάθεια, η ένταση με την οποία κοιτάς να σταθείς, να αντέξεις, να είσαι αξιοπρεπής και χρήσιμος, να ανταπεξέλθεις, να μην πέφτεις στη μαυρίλα και την ηττοπάθεια, έχει και υψηλό ψυχικό κόστος. Και ξοδεύει και από τα αποθέματα αντοχών που διαθέτουμε.

Για αυτός ακούς και στις κουβέντες έντονα την αναφορά στην κούραση, στην έλλειψη δημιουργικότητας ακόμα και από ενεργούς ανθρώπους. Και για αυτό ήρθε και στο προσκήνιο αυτή η αναφορά παγκοσμίως στη «μεγάλη παραίτηση». Σαν να κοιτάμε πια πώς θα βρεθεί κάτι νέο, μην μπορώντας να αντλήσουμε από το παλιό. Αλλά και χωρίς να ξέρουμε προς τα πού κατευθύνεται το νέο.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr