Ανακεφαλαιώνοντας για τον χειμώνα που έρχεται:Οι λογαριασμοί ρεύματος δεν αντιμετωπίζονται αν δεν συνεχιστεί η γενναία επιδότηση από την κυβέρνηση. Υπάρχει και σχετική κυβερνητική δέσμευση.

Η ακρίβεια και οι ανατιμήσεις συνεχίζονται και δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα ο τρόπος για να αντιμετωπιστούν.

Με αυτό το δίπολο, τι συμβαίνει στην πράξη. Από τη μία οι αυξημένοι λογαριασμοί προκαλούν άγχος και δυσαρέσκεια γιατί η κατάσταση δεν εξομαλύνεται. Δεν μπορεί να γνωρίζεις εκ των προτέρων τι θα συμβεί αν ανοίξεις μία ώρα παραπάνω το κλιματιστικό επειδή έχεις άρρωστο παιδί ή φροντίζεις έναν ηλικιωμένο. Και είναι ακριβή όλη  ενέργεια από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ως τα καύσιμα των αυτοκινήτων.

Από την άλλη, οι αυξήσεις στα προϊόντα οδηγούν σε μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών και αυτό το γνωρίζουν όλοι στην τσέπη τους από την άνοιξη ήδη. Εδώ η εξίσωση δεν βγαίνει αν δεν αυξηθούν οι μισθοί. Με τους μισθούς παγωμένους, όπως παγωμένα θα είναι και τα σπίτια, τότε θα έχουμε αύξηση της φτώχειας αντικειμενικά, και επιδείνωση της θέσης της μεσαίας τάξης και των εργατικών στρωμάτων. Κάτι που σημαίνει και μείωση της κατανάλωσης και των υπηρεσιών, κάτι που ήδη διαφαίνεται. Πρόκειται για σπιράλ ύφεσης.

Λύσεις που δεν περιλαμβάνουν άμεση αύξηση των εισοδημάτων των μισθωτών και των εργαζομένων σε ελεύθερα επαγγέλματα, δεν θα έχουν και αποτέλεσμα. Αλλά η ηγεσία της ΕΕ και των κυβερνήσεων δεν κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Αντίθετα η αύξηση των επιτοκίων θα επιδεινώσει κι άλλο την κατάσταση. Αδιέξοδο. Που δεν θα αρθεί ακόμα κι αν υπάρξει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. Ξέρουμε πια από την οικονομική κρίση ότι τα έσοδα των νοικοκυριών αποκαθίστανται τελευταία, στη βελτίωση της οικονομίας και σε χώρες με δομικά προβλήματα όπως η Ελλάδα, δεν αποκαθίστανται ποτέ σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο.

Κερασάκι σε αυτήν την πικρή τούρτα, η ανασφάλεια που προκαλεί ο πόλεμος, η σύγκρουση των μεγάλων δυνάμεων, η έλλειψη κοινωνικής γείωσης των πολιτικών ανάπτυξης των κεφαλαίων παγκοσμίως. Ακόμα κι αν υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που φλερτάρουν με την ιδέα να προβάλλουν το «αίσθημα σιγουριάς» της εξουσίας τους, σε αυτούς τους μετέωρους καιρούς, το έδαφος ανά πάσα στιγμή μπορεί να αποδειχθεί σαθρό και στη γωνία να φανούν οι ακροδεξιοί για να αναλάβουν- μία θάλασσα μας χωρίζει πια από το παράδειγμα αυτό.

Το συμπέρασμα είναι: Διανύουμε μία σκοτεινή περίοδο προς έναν πρωτόγνωρα σκοτεινό χειμώνα. Παρά την ηλιοφάνεια που έχει τα μεσημέρια.

Με το παράδειγμα της συμμετοχής

Προβάλλεται πολύ σωστά και ωραία το παράδειγμα του πολίτη στα Κύθηρα που έβαλε τον γερανό του μέσα στη νύχτα και βοήθησε να βγουν στη στεριά δεκάδες πρόσφυγες που κινδύνευαν να πνιγούν. Τέτοια παραδείγματα συμπεριφοράς είναι αξιέπαινα και πρέπει να προβάλλονται.

Δείχνουν όμως, και κάτι πολύ πιο πρακτικό, όπως θα το λέγαμε. Ότι οι λύσεις σε μεγάλα προβλήματα, συχνά προέρχονται από την δράση των ανθρώπων στην καθημερινότητά τους και ότι η συμμετοχή όσων αποκαλούμε «απλοί άνθρωποι» είναι γόνιμη και μπορεί να γίνει καθοριστική.

Προφανώς και σε μείζονα ζητήματα όπως το προσφυγικό απαιτούνται κεντρικές πολιτικές διαχείρισης, διακρατικές συνεργασίες και ειδικοί, επαγγελματίες. Όμως, χωρίς κοινωνική συμμετοχή, μπορεί αυτές οι πολιτικές να γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές.

Έχει σημασία ο πολίτης, στην καθημερινή του ζωή να αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των στιγμών, να μπορεί να κινητοποιηθεί, αλλά και να μπορεί να βλέπει ότι η συμμετοχή του έχει ένα νόημα, ένα αποτέλεσμα για την τοπική του κοινότητα. Να μην είναι θεατής, αλλά συμμέτοχος των αλλαγών που συντελούνται και των εξελίξεων. Κι έχει αποδειχτεί πολλές φορές ότι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες μπαίνουν μπροστά και γίνονται παραδείγματα ενός καλύτερου κόσμου.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr