Από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τις υποχρεωτικές ανταλλαγές πληθυσμών των ετών 1923-1924 που επιβλήθηκαν με το τέλος του μικρασιατικού πολέμου και την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, εκατοντάδες άνθρωποι ποικίλων εθνοτικών ομάδων εκτοπίστηκαν ως αποτέλεσμα του ρεύματος διάσπασης της πολυεθνικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της δημιουργίας ομοιογενών εθνικών κρατών.

Πώς εξηγείται η απόφαση για την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών; Πώς συγκροτήθηκε η προσφυγική μνήμη και ταυτότητα στις δύο πλευρές του Αιγαίου; Ποια

είναι η σημασία των εκτοπίσεων αυτών στο σήμερα, εποχή μεγάλων και συχνά απάνθρωπων πληθυσμιακών μετακινήσεων και παγκόσμιων ανακατατάξεων;

Οι Φίλοι της Συλλογής Γιάννου στο Θεσπρωτικό όπου φιλοξενούνται σημαντικά κειμήλια του μικρασιατικού πολέμου, οργανώνουν μία διαφορετική επετειακή εκδήλωση για τις επιπτώσεις από τον αναγκαστικό εκπατρισμό των Ορθόδοξων Ελλήνων από την Τουρκία και μουσουλμάνων από την Ελλάδα, αλλά και την ιστορική και κοινωνική σημασία της προσφυγικής μνήμης.

Στη διάρκεια της εκδήλωσης θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Δυο φορές ξένος», βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του δημοσιογράφου Bruce Clark. Μέσα από προσωπικές μαρτυρίες προσφύγων θα προβληθούν παράλληλες ιστορίες

ελληνόφωνων μουσουλμάνων από την Δυτική Μακεδονία ή την Κρήτη και Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Καππαδοκίας που βίωσαν την κοινή εμπειρία του ξεριζωμού. Τις αφηγήσεις πλαισιώνει σπάνιο αρχειακό κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό. Το ντοκιμαντέρ θα σχολιάσουν οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Άννα Μανδυλαρά, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, Στάθης Παπασταθόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Εξελικτικής Ψυχολογίας και η Εσθήρ Σολομών, Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσειολογίας, μαθητές του Λυκείου Θεσπρωτικού και ο Δημήτρης Καραβασίλης, πρόεδρος του ποντιακού εκπολιτιστικού συλλόγου του προσφυγικού χωριού της Ν. Κερασούντας. Θα ακουστούν μουσική και τραγούδια από μουσικούς και μέλη του συλλόγου. Η εκδήλωση εντάσσεται στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2022.

Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Λύκειο Θεσπρωτικού και τον Ποντιακό Εκπολιτιστικό Σύλλογο Ν. Κερασούντας την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 19.30 στον αύλειο χώρο της Λαογραφικής Συλλογής Γ. Γιάννου στο Θεσπρωτικό.