Διαστάσεις σε επίπεδο δημοσίου διαλόγου παίρνει το θέμα της μεταφοράς εξοπλισμού από την Εκκλησιαστική Ακαδημίας της Βελλάς, η οποία και έχει παύσει να λειτουργεί.

Παράλληλα δίνονται και εξηγήσεις για το θεσμικό πλαίσιο που προβλέπει τη διάδοχη κατάσταση μετά το κλείσιμο της Βελλάς και συνακόλουθα τη χρήση του υπάρχοντος εξοπλισμού.

Σε πολιτικό επίπεδο υπήρξαν δύο δημόσιες παρεμβάσεις, από τον Περιφερειάρχη Αλ. Καχριμάνη και τη βουλευτή Μερόπη Τζούφη.

Ο Περιφερειάρχης

Με το  Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας επικοινώνησε ο Περιφερειάρχης Αλέξανδρος Καχριμάνης. Συγκεκριμένα, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων, την Παρασκευή, είπε ότι του ανέφερε ότι δεν πρέπει να παρθούν υλικά που δεν ανήκουν στο Υπουργείο και εξήγησε:

«Η Περιφέρεια Ηπείρου διαχρονικά- και παλαιότερα ως Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και με τον προκάτοχό μου τον κ. Ζαρμπαλά, – έχει βοηθήσει τα μέγιστα τη σχολή της Βελλάς.  Καταλαβαίνετε ό,τι υλικό υπάρχει (στο κτήριο) έχει  προμηθευτεί με   συνδρομή  από την Περιφέρεια και την παλιά Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Αν εξαιρέσει κάποιος, κάποια διοικητικά έγγραφα, που έχουν δικαίωμα να τα πάρουν ως συνέχεια της σχολής στην Αθήνα, τα άλλα πράγματα δεν ανήκουν στο Υπουργείο Παιδείας. Ανήκουν εκεί που δωρήθηκαν και νομίζω ότι πράξη που έγινε δεν ήταν σωστή».

Η βουλευτής Μ. Τζούφη

Η βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ σε δήλωσή της αναφέρει:

«Η εφαρμογή του νόμου του υπουργείου Παιδείας για το κλείσιμο και την αποψίλωση της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς βρίσκεται, δυστυχώς, σε πλήρη εξέλιξη. Πριν περίπου ένα χρόνο είχαμε προειδοποιήσει για την υποβάθμιση και το «λουκέτο» στην ιστορική σχολή της Βελλάς. Μάλιστα, καταθέσαμε σχετική κοινοβουλευτική αναφορά από κοινού με τη βουλευτή Άρτας Όλγα Γεροβασίλη, χωρίς ωστόσο ανταπόκριση από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.

Η πρόσφατη ανακοίνωση της πρώην διευθύντριας της Σχολής Βελλάς είναι ενδεικτική. Επισημαίνει πως ο νόμος 4823/2021 του υπουργείου Παιδείας προβλέπει τη συγχώνευση του Προγράμματος Ιερατικών Σπουδών της ΑΕΑ Βελλάς με το αντίστοιχο της ΑΕΑ Αθηνών και το Πρόγραμμα Βυζαντινής Μουσικής και Ψαλτικής με το αντίστοιχο της ΑΕΑ Κρήτης. Παρόμοια, ο εξοπλισμός και η περιουσία της σχολής θα παραδοθεί στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών και την Ανώτατη Πατριαρχική Ακαδημία Κρήτης.

Δυστυχώς οι αποφάσεις για το μέλλον της «Βελλάς» ελήφθησαν με αδιαφάνεια και χωρίς διάλογο με την τοπική κοινωνία. Παρά τις διαβεβαιώσεις των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας ότι κανείς δεν πρόκειται να υποβαθμίσει την ιστορικότητα και την σπουδαιότητα του ιδρύματος, σήμερα βρισκόμαστε στην πλήρη εφαρμογή των αποφάσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη και της αρμόδιας υπουργού Νίκης Κεραμέως».

Η τέως πρόεδρος

Από την πλευρά της η τ. πρόεδρος της ΑΕΑ Βελλάς, Καθηγήτρια Μαρία Ράπτη με δήλωσή της την Πέμπτη, επισημαίνει μεταξύ άλλων: «… καταθέτω λοιπόν ότι παρόλες τις προσπάθειες που έγιναν  για να μην κλείσει η Σχολή, τελικά με το άρθρο 241 του Νόμου 4823/21 το Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών της  ΑΕΑ Βελλάς συγχωνεύεται  με το αντίστοιχο της ΑΕΑ Αθηνών και το Πρόγραμμα Βυζαντινής  Μουσικής και Ψαλτικής με το αντίστοιχο της ΑΕΑ  Κρήτης.

Ως εκ τούτου και σε εφαρμογή του Νόμου με εντολή του Υπουργείου Παιδείας οι Πρόεδροι των παραπάνω Ακαδημιών πρέπει να παραλάβουν όλο το εκπαιδευτικό υλικό που υπάρχει στην ΑΕΑ Βελλάς και το οποίο αγοράστηκε με χρήματα από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΠΘ.

Ως πρώτη και επείγουσα κρίθηκε η παραλαβή των ηλεκτρονικών υπολογιστών με το αρχείο της Σχολής, οι φάκελοι των καθηγητών που πρέπει να ενταχθούν στην ΑΕΑ Αθηνών και στην ΑΕΑ Κρήτης διοικητικά και οι έντυπες και ηλεκτρονικές καρτέλες των φοιτητών τριων, εν όψει της εξεταστικής περιόδου Σεπτεμβρίου 2022 και της ένταξής τους στο χειμερινό εξάμηνο του νέου ακαδ. έτους 2022-23».

Και προσθέτει: «Σύμφωνα με το νόμο, η περιουσία του ΥΠΕΠΘ, όσον αφορά στην συγχωνευόμενη ΑΕΑ Βελλάς, μεταφέρεται κατά την έναρξη του ακαδ. έτους 2022-23 στις αντίστοιχες Ακαδημίες Αθηνών και Κρήτης, ενώ η περιουσία του ΥΠΕΠΘ, όσον αφορά στην καταργούμενη δομή του Εκκλησιαστικού Λυκείου της Βελλάς, θα μεταφερθεί του χρόνου στην αντίστοιχη νέα δομή της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης που ονομάζεται «Σχολή Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών» (ΣΜΥΚ). Σύμφωνα με το νόμο κλείνουν τρία Εκκλησιαστικά Λύκεια στα Χανιά, στην Αθήνα και στην  Βελλά Ιωαννίνων και αντί αυτών ιδρύθηκαν και θα λειτουργήσουν από το 2023 τρεις ΣΜΥΚ.

Είναι πασιφανές ότι με βάση το νόμο όλα όσα ανήκουν στην ΑΕΑ Βελλάς και τα οποία είναι καταγεγραμμένα πρέπει να παραδοθούν ανάλογα στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών και στην Ανώτατη Πατριαρχική Ακαδημία Κρήτης και μόνον.

Συνεπώς τα περί «πλιάτσικου» δεν αποδίδουν την πραγματικότητα,  τα  περί «σφραγίσματος της Σχολής» είναι υπόθεση γνωστή εδώ και ένα χρόνο και τα σχετικά με την «κινητοποίηση των  ενδιαφερομένων» είναι πλέον άκαιρα» καταλήγει.

Ο πρόεδρος της ΑΕΑ Αθήνας

Από τη μεριά του Πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της ΑΕΑ Αθήνας, Αθανάσιος Καψάλης, -Καθηγητής Γενικής Εκκλησιαστικής Ιστορίας, με αφορμή και ανάρτηση σε ιστοσελίδα με τις δηλώσεις του Μητροπολίτη Ιωαννίνων, σε εκτενή ανακοίνωσή του την Παρασκευή, θυμίζει ότι «Μέχρι τις 31 Αυγούστου 2022 υπήρχαν τέσσερις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες (ΑΕΑ) εποπτευόμενες από το ΥΠΑΙΘ, οι οποίες ιδρύθηκαν το 2006 ως Παραγωγικές Σχολές της Εκκλησίας από την Υπουργό Μαριέττα Γιαννάκου και τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο.

Παραμονές ψήφισης του πρόσφατου Νόμου 4823/2021 (ΦΕΚ 136Α/3-8-21) ήταν ήδη γνωστή η παύση λειτουργίας της ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων και της ΑΕΑ Θεσσαλονίκης».

Όπως προσθέτει επί της νομοθεσίας:

«Η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε στις 3 Αυγούστου 2021 το Ν4823/21, όπου με την παρ. 1α του άρθρου 241 έπαυσε η λειτουργία της ΑΕΑ Βελλάς (και της Θεσσαλονίκης), έληξε η θητεία των μελών των Ακαδημαϊκών Συμβουλίων, των Προέδρων και των Διευθυντών Σπουδών των Προγραμμάτων τους, ενώ με την παρ. 1β του άρθρου 241 του ίδιου Νόμου από το Ακαδ. έτος 2022-2023, δηλαδή, μετά τη μεταφορά και συγχώνευσή τους, όργανα διοίκησης του ενιαίου Προγράμματος Ιερατικών Σπουδών είναι τα όργανα διοίκησης της Α.Ε.Α. Αθηνών. Επίσης, με την παρ. 5 του άρθρου 241 του ίδιου Νόμου ορίζεται ότι οι θέσεις του διδακτικού προσωπικού της ΑΕΑ Βελλάς Ιωαννίνων μεταφέρονται στην ΑΕΑ Αθηνών (και αντίστοιχα μόλις μία της Κρήτης για το Πρόγραμμα Ψαλτικής Τέχνης).

Με βάση τα ως άνω, από 1-9-2022 ο υπογράφων Πρόεδρος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου της ΑΕΑ Αθήνας διευθύνει την υπό ενιαία διοίκηση ΑΕΑ Αθήνας στην οποία εντάσσεται η ΑΕΑ Βελλάς και σύμφωνα με τη Νομοθεσία [Ν3432/2006 (ΦΕΚ 14Α/3-2-06)] την εκπροσωπεί δικαστικώς και εξωδίκως επιβλέποντας την τήρηση των Νόμων (παρ. 6α), συντάσσει τον Απολογισμό έτους 2022 και της Βελλάς, αναδέχεται ως διατάκτης τις οικονομικές οφειλές της ΑΕΑ Βελλάς σε ΔΕΚΟ και λοιπούς φορείς ή οργανισμούς, ενώ έχει και την ευθύνη για τη διοίκηση και διαχείριση της κινητής και ακίνητης περιουσίας της (παρ. 6ε), η οποία εν προκειμένω ανήκει στην ΑΕΑ Βελλάς και όχι στο ΝΠΔΔ της Ι. Μητροπόλεως, ούτε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ούτε φυσικά στον Δήμο Πωγωνίου».

«Σημειώνεται δε, ότι σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 17 του Ν3432/2006 οι φοιτητές δικαιούνται να  κάνουν χρήση των εγκαταστάσεων και των μέσων, με τα οποία είναι εξοπλισμένη η Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία για την εκπλήρωση του εκπαιδευτικού της έργου. Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της ΑΕΑ Αθήνας είναι υπεύθυνος για τους τίτλους τα πιστοποιητικά και τις βεβαιώσεις σπουδών των αποφοίτων της ΑΕΑ Βελλάς (6ζ-η του Ν3432/2006) και όλων των Αρχείων των εκπαιδευτικών βαθμίδων που φυλάσσονται έως σήμερα στη Σχολή (Ιεροδιδασκαλείο Παιδαγωγικής Εκπαίδευσης, Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς κ.λπ.), καθότι πολλοί απόφοιτοι προετοιμάζονται για αναγνώριση και κατοχύρωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων και συνεπώς τις συγκεκριμένες βεβαιώσεις δεν μπορεί να τις χορηγήσει ούτε ο Σεβασμιότατος, ούτε ο κ. Δήμαρχος» σημειώνεται       

Ως προς τις Διοικητικές ενέργειες της ΑΕΑ Αθήνας αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Στα μέσα Ιουλίου του 2022 (με τη λήξη του Ακαδημαϊκού Έτους) η Διοίκηση της ΑΕΑ Αθήνας επισκέφθηκε κατόπιν προφορικής ενημέρωσης την ΑΕΑ Βελλάς με κλιμάκιο διοικητικού προσωπικού της ΑΕΑ Αθήνας. Φωτογραφήθηκε και καταγράφηκε ο πλήρης εξοπλισμός της Σχολής» και ότι με νεότερη Απόφαση του Προέδρου της ΑΕΑ Αθήνας που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, «ορίστηκε η πρώτη επίσκεψη προσωρινής παραλαβής για τη συγχώνευση (παραλαβή-παράδοση), όπως επιτυχώς και με συνέπεια συνέβη προ ημερών στην ΑΕΑ Θεσσαλονίκης».

«Ο εξοπλισμός που μεταφέρθηκε από την ΑΕΑ Βελλάς καταγράφηκε σε μονοσέλιδο πρακτικό και περιλάμβανε υπολογιστές του Λογιστηρίου με Άδεια Χρήσης Ειδικού Λογιστικού Προγράμματος για την παρακολούθηση του Προϋπολογισμού και Απολογισμού της ΑΕΑ Βελλάς (καθότι η ΑΕΑ Αθήνας ως προεγράφη υπεισέρχεται στην υποχρέωση σύνταξης Απολογισμού), καθώς επίσης, το σύστημα Server Μητρώων της Σχολής, με αντίστοιχα Ειδικά Προγράμματα Αποκλειστικής Χρήσης, χαρτώο Μητρώο Διδακτικού Προσωπικού, χαρτώα Πρακτικά, λοιπά υλικά και μικροαντικείμενα που δεν είναι πλέον σε χρήση», τονίζεται.

Θεωρεί δε ότι η αναφορά σε «πλιάτσικο»,  «δεν αρμόζει ούτε στο επίπεδο επικοινωνίας ενός τοπικού Ιεράρχη με το ποίμνιό του, ούτε στον εκκλησιαστικό πολιτισμό μας».

Σημειώνει δε ότι «οι φοιτητές της πρώην ΑΕΑ Βελλάς ζητούν καθημερινά από την ΑΕΑ Αθήνας βεβαιώσεις φοίτησης για την ΑΑΔΕ. Οι απόφοιτοί της, παλαιοί και νέοι, ζητούν πιστοποιητικό στράτευσης, λοιπές βεβαιώσεις ή συστατικές για συνέχιση μεταπτυχιακών σπουδών», οπότε δεν θα μπορούσε να «σφραγιστούν» οι χώροι της Βελλάς.

Αναφέρει ακόμα για τη χρηματοδότηση της Βελλάς (και στο πλαίσιο μεγαλύτερης αναφοράς για τηλεφωνική επικοινωνία με τον Δήμαρχο Πωγωνίου), ότι: «ο Δήμος και η Περιφέρεια συνέβαλαν στην επισκευή της τοιχοποιίας της Σχολής και του Ναού της Μονής με Ευρωπαϊκά κονδύλια μετά τους σεισμούς του 2016. Αντίθετα, η κινητή περιουσία της ΑΕΑ Βελλάς έχει αποκτηθεί σε βάθος χρόνου 50ετίας με κρατική επιχορήγηση του ΥΠΑΙΘ στον ΚΑΕ 19-230 προς την ΑΕΣ Βελλάς και την ΑΕΑ Βελλάς μαζί με το έκτακτο ποσό των 50.000 ευρώ εκ του αποθεματικού του ΥΠΑΙΘ (2016) πλέον του τρέχοντος ανά έτος, για τις λοιπές ανάγκες αγοράς εδράνων, βιβλίων, γραφείων, καρεκλών και ΗΥ».

«Τέλος, η τοπική κοινωνία οφείλει να μάθει ότι εκτός της Βιβλιοθήκης, τα σχετικά λίγα παλαίτυπα αρχεία και βιβλία χρειάζονται συντήρηση μακριά από την υγρασία, προτού μουχλιάσουν ή καταστραφούν από τα έντομα. Η ΑΕΑ Αθήνας διαθέτει Εργαστήριο Συντήρησης Χαρτιού και έμπειρους Συντηρητές ώστε να διαφυλάξει αυτή την παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές και λόγω της θέσης της να καταστήσει το αρχείο και τη Βιβλιοθήκη προσβάσιμα στο αναγνωστικό κοινό. Πρόκειται για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.                            

Η παραλαβή-παράδοση θα συνεχιστεί κανονικά και σε περίπτωση παρεμπόδισης της σύννομης λειτουργίας του κράτους θα ζητηθεί εγγράφως η συνδρομή της τοπικής δικαιοσύνης», καταλήγει.