Όταν εγκρίνονται για την Ήπειρο πόροι 400 εκατ. ευρώ, είναι μία καλή μέρα. Αυτό είναι το νέο ΕΣΠΑ, το περιφερειακό τμήμα που αφορά την περιοχή μας και πήρε την Τρίτη την έγκριση από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μαζί με άλλα ελληνικά, περιφερειακά προγράμματα.

Τέτοιες ειδήσεις έχουμε καταλήξει να τις προσπερνάμε με μία σχετική αδιαφορία, όχι τόσο γιατί δεν εκτιμούμε τη σημασία τους, αλλά γιατί τις θεωρούμε δεδομένες.

Θεωρούμε δεδομένο ότι η Ελλάδα και η κατ’επέκταση η Ήπειρος θα έχουν πάντα πρόσβαση σε ευρωπαϊκά κονδύλια. Δεν είναι όμως έτσι. Ή δεν είναι ακριβώς έτσι. Αυτό καθ’ αυτό το νέο ΕΣΠΑ θεωρείται μία κατάκτηση για την κοινή αναπτυξιακή πολιτική της Ευρώπης. Και η έγκριση του προγράμματος αποτελεί και μία «υιοθέτηση» από την Ευρώπη του προγράμματος της Ηπείρου όπως και κάθε άλλου περιφερειακού και τομεακού προγράμματος. Σημαίνει ότι αφορά πλέον την ΕΕ πώς θα υλοποιηθεί το πρόγραμμα της Ηπείρου και ότι δενόμαστε σε μία κοινή πορεία με φιλοδοξία να έχουμε από κοινού ένα καλύτερο μέλλον.

Ακούγονται κάπως εύηχα αυτά, αλλά έχουν ουσία. Γιατί υπάρχει ένας δείκτης που είναι πολύ πιο καθοριστικός από όσο νομίζουμε και για εμάς τους Ηπειρώτες και συνολικά για την Ελλάδα και κατ’ επέκταση για την ενωμένη Ευρώπη. Κι αυτός είναι ο δείκτης σύγκλισης της ανάπτυξης σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Και συνιστά πρόβλημα ότι πολλές περιφέρειες και πολλές χώρες είναι ακόμα μακριά από τους μέσους όρους ανάπτυξης της οικονομίας της ΕΕ.

Το γιατί συμβαίνει αυτό δεν συζητιέται εύκολα σε λίγες λέξεις, το ότι όμως είναι ένα πρόβλημα και μία πρόκληση, είναι αδιαμφισβήτητο.

Δεν έρχονται συνεπώς απλώς 400 εκατ. στην Ήπειρο, αλλά υπάρχει το στοίχημα πώς θα αξιοποιηθούν αυτά τα κονδύλια ώστε να αναπτυχθεί η περιοχή όπως και οι άλλες ευρωπαϊκές περιφέρειες,. Κι αν θέλουμε κάποτε να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες και να δούμε πραγματικές πολιτικές, θα πρέπει και να εξετάσουμε γιατί η Ήπειρος και άλλες περιφέρειες όπως και η Ελλάδα είναι πίσω στην ανάπτυξη. Και σίγουρα δεν ευθύνεται μόνο η χώρα μας, αλλά και το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης στην ΕΕ και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ως τώρα. Αλλά το ότι οφείλουμε να το συζητήσουμε το θέμα, είναι δεδομένο.

Πώς πιάνουν τα χέρια μας

Κινδυνεύουμε άραγε να χάσουμε και την κοινή γνώση, να μην ξέρουμε ούτε τα απλά πράγματα; Μπορεί. Αν κάτι μπαίνει σε αχρησία, τότε φθίνει με τον καιρό. Και λέμε κυριολεκτικά για τα απλά πράγματα. Γιατί πλέον γκουγκλάρουμε για τα πάντα, από το πώς να βράσουμε ένα αυγό μέχρι πώς θα καρφώσουμε μία πρόκα ή θα ψήσουμε μία μπριζόλα.

Το πιο πιθανό είναι να τα ψάχνουμε όλα αυτά επειδή μας φαίνεται ότι θα βρούμε κάτι καλύτερο να κάνουμε από όσα γνωρίζουμε από τις δικές μας εμπειρίες. Με τα χρόνια άλλωστε, κάποιες εμπειρίες δεν τις αξιοποιούμε, ειδικά όσες έχουν να κάνουνε με τα χέρια μας. Και δεν ζούμε πια σε κοινότητες που είχαν κατά παράδοση είχαν τεχνικές και χειρονακτικές εμπειρίες. Σε ψηφιακές κοινότητες ζούμε πια, στον υπολογιστή θα ψάχνουμε όσα ζητάμε.

Αυτό που ίσως είναι ένα θέμα, είναι ότι δεν δοκιμάζουμε, ότι δεν παίρνουμε πρωτοβουλίες. Περιμένουμε να βρούμε τις τέλειες οδηγίες, τον τέλειο οδηγό χρήσης και να τον ακολουθήσουμε. Και ανησυχούμε μόνο μήπως άλλος κάνει κάτι καλύτερο, Ενώ στην πράξη η γνώση έρχεται μεν από τη γνώση των βασικών, αλλά αυξάνει μέσα από την εμπειρία και τη δοκιμή. Ας το κοιτάξουμε την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να δοκιμάσουμε αν «πιάνουν τα χέρια μας».

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr