Είναι αλήθεια ότι τα μνημόνια τελείωσαν για την Ελλάδα όπως και η περίοδος στενής επιτήρησης.  Στα μνημόνια μπήκαμε επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, βγήκαμε επί κυβέρνησης Τσίπρα και δώσαμε τέλος με την επιτήρηση επί κυβέρνησης Μητσοτάκη. Αυτά είναι γεγονότα, και προφανώς υπάρχουν και άλλα γεγονότα πολλά και ακόμα περισσότερες ερμηνείες που δεν είναι της ώρας να τς (ξανα)συζητήσουμε.

Ειπώθηκε κατά κόρον και είναι σωστό, ότι δεν χρειάζονται πανηγυρισμοί γιατί οι προβλέψεις των μνημονίων, όπως πχ για το Ασφαλιστικό, φτάνουν ως και το 2060 για να μην αναφερθούμε και στη διαδικασία αποπληρωμής των δανείων και του χρέους.

Το θέμα όμως δεν είναι τεχνικό, δεν είναι δηλαδή ότι οι πολίτες δεν έχουν επαρκή γνώση των τεχνικών λεπτομερειών των συμφωνιών της χώρας. Πόρους για να ζήσουν καλά δεν έχουν οι Έλληνες από το 2008-2009 και μετά. Και καταλαβαίνουν μια χαρά ότι «δημοσιονομικός χώρος» σημαίνει και το κατά πόσον υπάρχει επαρκής δημόσιος χώρος για πόρους και επενδύσεις, από πού θα πληρώνονται οι μισθοί ή τα έργα.

Κι επίσης δεν τίθεται κανένα θέμα με τη θέση της Ελλάδας στην ΕΕ, η οποία ποτέ δεν κινδύνευσε, ούτε το καλοκαίρι του 2015, ούτε όταν δονούσε τις πλατείες του ‘81 το σύνθημα «έξω από την ΕΟΚ και  το ΝΑΤΟ», ούτε ποτέ. Μία τέτοια κινδυνολογία αναπτύσσεται μόνο όταν ένα συγκεκριμένο κομμάτι της πολιτικής εξουσίας χάνει τις εκλογές ή φοβάται ότι θα τις χάσει. Κάτι σαν «μπαμπούλας».

Με ή χωρίς μνημόνια, τυπικά και ουσιαστικά, σίγουρα εντός της ΕΕ- όσο τουλάχιστον αυτήν θα υπάρχει γιατί υπάρχουν πια προηγμένες χώρες που δεν τη θέλουν, όπως έδειξε η Μ. Βρετανία-, το ερώτημα ίσως που στέκει και πρέπει να απαντηθεί είναι: Υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα και συνολικά στην ΕΕ οι πόροι και οι σχεδιασμοί ώστε να επιτευχθεί και σε λογικό χρονικό διάστημα η κοινωνική ευημερία και οι πολίτες να νιώθουν ότι μπορούν να εκπληρώσουν τους στόχους της ζωής τους;

Ας δοκιμάσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα και σύντομα θα καταλάβουμε το μεγάλο πρόβλημα της εποχής. Σήμερα που τα «χρυσά 30 χρόνια» της Ευρώπης μετά τον πόλεμο, μοιάζουν αρχαιολογικό εύρημα.

Το παράδειγμα μίας Δημοτικής Πινακοθήκης

Αυτό το καλοκαίρι, μπορέσαμε και είδαμε από κοντά την «Γκουέρνικα 1», ένα από τα λίγα μεγάλα σε μέγεθος έργα, του Κυριάκου Κατζουράκη (1944-2021) σε εκθεσιακούς χώρους. Πριν από μερικές μέρες την είδαμε στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας, Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα στην οποία εκτίθεται μόνιμα από το 2019.

Είναι εμπειρία να μπορείς να είσαι μπροστά σε ένα τέτοιο έργο του Κατζουράκη, αυτού του τόσου σπουδαίου εικαστικού μας. Μπροστά σε αυτήν τη συνομιλία με το κλασικό έργο του Πικάσο, το οποίο νομίζεις ότι γνωρίζεις, καταφέρνει να σε βάλει σε ένα κόσμο ρηγμάτων, με νέα ερωτήματα πάνω στους «πολέμους» του καιρού μας. Μέσα από τεχνικές και εικόνες που τις θεωρούμε οικείες, από το κόμικς ως το σινεμά και τη λαϊκή ζωγραφική κι ακολουθώντας τη νοητή αφηγηματική γραμμή του τριπτύχου, στην έξοδο τα ερωτήματα αρχίζουν να βρίσκουν μέσα μας απαντήσεις. Ή να γεννάν νέα ερωτήματα.

Και λίγα λόγια όμως για τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας που δίνει σχήμα και κέντρο στην συνοικία με κατοικίες της Νεάπολης, στη Λάρισα.

Πρόκειται για ένα σημαντικό πολιτιστικό κέντρο που μπορεί να φιλοξενεί ταυτόχρονα 3-4 παράλληλες εκθέσεις και βέβαια τη μοναδική συλλογή του Γεώργιου Κατσίγρα (1914-1998) με έργα από Ιακωβίδη ως Ψυχοπαίδη και Τάσσο, ενώ παράλληλα υπάρχουν και νέα αποκτήματα (από Κατράκη και Χουλιαρά ως Λαζόγκα).

Παράλληλα είναι ένα κτίριο αντάξιο των αναζητήσεων μίας σύγχρονης πόλης που θέλει να παρέχει αφενός υψηλό πολιτισμό στους πολίτες της, και παράλληλα να δημιουργεί νέες ταυτότητες.

Το σημειώνω αυτό, γιατί με αφορμή την ανάπλαση του παλιού πανεπιστημίου στα Γιάννενα, η πόλη κατέληξε στη δημιουργία απλώς νέων γραφείων για υπηρεσίες με τη λογική του ’50 και του ’70, ενώ υπήρξαν και απόψεις που έλεγαν ότι «δεν θέλουμε άλλους χώρους πολιτισμού» στην πόλη.

Στα Γιάννενα που έφτιαξαν το Πνευματικό Κέντρο το ’90 και στριμώχνονται σήμερα στις 200 θέσεις του Πολυχώρου «Δ.Χατζής»- που ευτυχώς υπάρχει κι αυτός. Και δεν έχει καν έναν χώρο για τη σπουδαία συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης  ή έστω να μπορεί να φιλοξενήσει ένα έργο μεγάλων διαστάσεων κάποιου σπουδαίου ζωγράφου. Προς απάντηση για το τι κάνουν οι πόλεις σήμερα, θα αρκούσε όχι να φτάσουμε ως τη Λάρισα που είναι μακριά μάλλον, αλλά να πάμε ως το Μέτσοβο, για να δούμε την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ, ένα πραγματικό κόσμημα δίπλα μας.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr