Είμαστε πολύ πίσω σε θέματα βιώσιμης μετακίνησης και γενικά μίας πόλης φιλικής προς τον πολίτη ως πεζό. Αντίθετα, και τα Γιάννενα και όλες οι πόλεις μεριμνούν για την κίνηση των οχημάτων και το κυκλοφοριακό. Και βλέπουμε ότι για τα μεγάλα οδικά έργα υπάρχει και μεγάλη κινητικότητα, κάτι που είναι προφανώς λογικό αφού αφορούν και περισσότερους πολίτες.

Πεζόδρομοι, προσβασιμότητα, ποδηλατόδρομοι, μείωση θορύβου, ανάπτυξη ποιοτικών δημοσίων χώρων, δυνατότητες για το παιδί, μέριμνα για την κίνηση των ηλικιωμένων κλπ είναι ζητήματα που έρχονται δεύτερα ή εξετάζονται αποσπασματικά. Ίσως γιατί ακριβώς δεν εντάσσονται σε μία μεγαλύτερη εικόνα, έναν ευρύτερο σχεδιασμό. Ή γιατί δεν θεωρούνται τόσο σημαντικά όπως ένας εθνικός οδικός άξονας.

Καταλήγουμε όμως έτσι σε μία αντίφαση. Να έχουμε άνετους διευρωπαϊκούς άξονες για να κινηθούμε μόλις βγούμε έξω από την πόλη, αλλά να μην έχουμε 200 μέτρα πεζοδρόμιο να κινηθούμε με ασφάλεια στο κέντρο της πόλης σε αρκετές περιπτώσεις.

Προφανώς ο εκσυγχρονισμός των ελληνικών πόλεων, πρέπει να καλύψει πολλές δεκαετίες στις οποίες δεν είχε γίνει τίποτα ή έλειπαν πόροι για να γίνουν τα απαραίτητα.

Πλέον όμως έχουν αλλάξει και οι αντιλήψεις και οι σχεδιασμοί για τις πόλεις, οπότε πρέπει να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο οι σύγχρονες παρεμβάσεις.

Ένα παράδειγμα. Πλέον, δεν αρκεί να κάνεις έργα για την πρόσβαση των ΑμεΑ, τα οποία έργα είναι αυτονόητο ότι πρέπει να γίνονται διαρκώς και να καλύπτουν τις ελλείψεις που υπάρχουν στον δημόσιο χώρο. Η προσβασιμότητα, όμως, αφορά όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, από τον πολίτη με αμαξίδιο μέχρι τον ηλικιωμένο που περπατά αργά κι από τη μητέρα με το μωρό στο καροτσάκι ως τον νέο που χρησιμοποιεί ποδήλατο.

Οι πεζόδρομοι και οι ποδηλατόδρομοι δεν γίνονται για να είναι «πιο ωραία» η πόλη, αλλά για να είναι πιο χρήσιμη στους πολίτες της. Και η πολιτική μείωσης των οχημάτων στο κέντρο δεν γίνεται γιατί δεν συμπαθούμε τα αυτοκίνητα, αλλά για να μειώσουμε τους ρύπους και να δώσουμε χώρο στη φυσική σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του. Προσθέτοντας και μέσα σταθερής τροχιάς και λεωφορεία σύγχρονης τεχνολογίας, αλλά και νέους δημόσιους χώρους στους οποίους τα παιδιά και οι ενήλικες περνάνε ποιοτικό χρόνο και διασυνδέονται με την ιστορία της πόλης ή απλώς ψυχαγωγούνται σε επαφή με τη φύση.

Ακούγονται ίσως, όλα αυτά χιλιοειπωμένα ή κλισέ, όμως συνιστούν μία διαφορετική πόλη που τη βλέπουμε πια σε πολλές περιπτώσεις στην Ευρώπη και αλλού. Στις μέρες μας πόλη σημαίνει πολίτης και όχι απλώς καταναλωτής ή χρήστης υπηρεσιών. Και η οικολογία και η ποιότητα ζωής είναι μέρος των παρεμβάσεων αστικής ανάπλασης και όχι κάτι έξτρα για λίγους.

Μπορούν τα Γιάννενα μέσα στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια να μπουν σε αυτόν τον αστερισμό των πόλεων; Σε αυτή τη φάση, αυτό φαίνεται πολύ δύσκολο ως αδύνατο.

Ας κάνουν επιτέλους κάτι ουσιαστικό

Είναι όλα αυτά που γίνονται, έχουμε και τα δικά μας προβλήματα. Κάπως έτσι νιώθουν οι εργαζόμενοι και οι κάτοικοι της χώρας, ένα μέρος των οποίων απήργησε χτες. Και δεν ήταν και τόσο λίγοι όσο θα ήθελαν οι θιασώτες αντιλήψεων περί «τέλους του συνδικαλισμού» ή όσοι νομίζουν ότι «οι Έλληνες είναι τεμπέληδες».

Και πολύ δουλεύουν οι Έλληνες και λίγο αμείβονται και πολλά προβλήματα έχουν με την ακρίβεια αυτήν την περίοδο. Για αυτό και υπήρχε ένα θετικό κλίμα για την απεργία της Τετάρτης κι ας έχουν λιγοστέψει οι εργαζόμενοι που συνδικαλίζονται ή βγαίνουν στο δρόμο για μία διαδήλωση.

Κι έχουν κατανοήσει οι περισσότεροι ότι τα «δικά μας» προβλήματα δεν είναι ασύνδετα με όσα συμβαίνουν ευρύτερα στην οικονομία και τον πλανήτη ολόκληρο. Τα δύο τελευταία χρόνια είναι σαν να κάναμε επείγοντα μαθήματα παγκοσμιοποίησης για αρχαρίους. Βήχει, κυριολεκτικά, κάποιος στην άλλη άκρη του κόσμου και ο πλανήτης ανησυχεί αν προέκυψε νέα παραλλαγή κορωνοϊού. Και μάθαμε ότι ένας πόλεμος δεν είναι μόνο ένα δράμα για τις ζωές ανθρώπων, αλλά μπορεί να επηρεάσει και τις αγορές και την εφοδιαστική αλυσίδα- μία ακόμα λέξη που μάθαμε επίσης- σε όλη την Ευρώπη.

Αυτή η συνολική εποπτεία των αλλαγών που έχουν επέλθει στις ζωές μας, δεν μπορεί να μας κάνει και ακόμα πιο παθητικούς. Το ότι ζούμε τις συνέπειες του πολέμου ή της πανδημίας δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να υπάρχουν αντίρροπες εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές. Το ότι είναι τόσο μεγάλα τα προβλήματα στον πλανήτη δεν σημαίνει ότι η ελληνική κυβέρνηση και η ΕΕ πρέπει να κάθονται αμέριμνες και να κοιτάνε να διαλύονται τα νοικοκυριά και να σηκώνουν τα χέρια ψηλά τόσος κόσμος μόλις φτάσει ένας λογαριασμός ρεύματος. Ας κάνουν επιτέλους κάτι ουσιαστικό.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr