Δύο βασικές παρατηρήσεις για να συσχετίσουμε τις κοινωνικές ανάγκες μας με τις δραματικές εξελίξεις στον πλανήτη.

Πρώτον, η παγκοσμιοποίηση των αγορών και των κεφαλαίων, δεν είναι θέσφατο, ούτε αποτελεί δογματικό ευαγγέλιο στο οποίο δεν χωράνε αλλαγές, ανατροπές και νέες κατευθύνσεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποδεικνύει ότι προτεραιότητα αποτελεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής, η αυτοδιάθεση των λαών και η ανεξαρτησία των κρατών, η ευημερία των κοινωνιών και η ελεύθερη βούλησή τους να επιλέγουν τρόπους ζωής που τους ταιριάζουν. Αυτό απειλεί σήμερα η Ρωσία με την εισβολή της και αυτό θέλουμε να σταματήσουμε. Αυτό και άλλα περισσότερα, είναι η «ειρήνη» που προβάλλουμε ως αίτημα των καιρών μας.

ΑΔεύτερον, τα κράτη πρέπει να διατηρούν την αυτονομία τους ώστε να έχουν τη δυνατότητα λήψης στρατηγικών αποφάσεων. Κι αυτό, όσο κι αν φαίνεται αντιφατικό, επιτυγχάνεται μέσα από ευρείες διακρατικές συμφωνίες και συνεργασίες στο μέγιστο βαθμό.

Αν δεν θέλουμε να καταστραφεί ο πλανήτης, τότε οφείλουν τα κράτη να συνεργαστούν προς μια οικολογική οικονομία. Και πρέπει να το κάνουν όλα μαζί, προασπίζοντας και την ποιότητα ζωής σε κάθε κράτος χωριστά. Το να επιτυγχάνει ο πλούσιος Βορράς ένα υψηλό επίπεδο ζωής στέλνοντας τα απόβλητά του για παράδειγμα, προς τον Νότο ή μεταφέροντας οχληρές βιομηχανικές δράσεις σε φτωχότερα κράτη, δεν είναι προάσπιση της αυτονομίας του, αλλά εθελοτυφλία μπροστά στην απειλή της πλανητικής καταστροφής. Πέρα του ότι είναι ανήθικο και ανάξιο του πολιτισμού.

Το ίδιο ισχύει και για τον πόλεμο. Τι νόημα έχει η υπερίσχυση εναντίον του αντιπάλου γειτονικού κράτους, αν στο τέλος με το πάτημα ενός κουμπιού πυρηνικών, διαλυθεί η ζωή στον πλανήτη;

Τέτοια ερωτήματα για τη φύση της εξουσίας και του χρήματος στις μέρες, πυροδοτούνται από τον πόλεμο ή την οικονομική κρίση. Είμαστε μπροστά σε θεμελιακά διλήμματα και οφείλουμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, να ανταποκριθούμε.

Δεν χρειάζεται τόση πίκρα

Είναι τελικά θέμα εξουσίας, κατίσχυσης για να το πω λαϊκά. Ξυπνάνε πάντα με πίκρα στο στόμα. Πίκρα όχι σαν τη δική μας που έρχεται από τις δυσκολίες της ζωής, τις ματαιώσεις ή την απόγνωση που νιώθεις ένα συννεφιασμένο πρωινό όταν νομίζεις ότι τίποτα δεν πάει καλά.

Αυτοί έχουν άλλη πίκρα. Είναι που δεν μπόρεσαν ποτέ να γοητεύσουν τα πλήθη, να τους αναγνωριστεί ο σωτήριος ρόλος, να γίνουν εκείνοι που μιλάνε στο αυτί του ηγεμόνα, να μετατραπούν σε ιστορικά υποκείμενα.

Για αυτό και σήμερα δεν αντέχουν την κοινωνία, τον λαό, τους νέους και τις νέες, τις διαδηλώσεις, την ελαφράδα του αυθόρμητου, τη ζάλη της αντίστασης. Τα ήθελαν όλα στρωμένα κάτω από το δικό τους ένταλμα, αλλά τώρα μιλάνε στο κενό από το άστρωτο κρεβάτι τους, παπαγαλίζοντας συνθήματα της εξουσίας για μία χώρα που “αλλάζει”. Και με την ασφάλεια ότι τουλάχιστον έχουν ένα γεμάτο λογαριασμό στην τράπεζα και ότι οι όμοιοί τους τους αποθεώνουν πότε πότε στις αναρτήσεις τους- αν και όχι όλοι, γιατί μόλις εμφανιστεί καινούργιος στην πλατεία να μοιράζει καθρεφτάκια, τους παρατάνε τους παλιούς.

Και μία καινούργια ρυτίδα στον καθρέφτη ίσως να σημαίνει ότι πέρασαν τα χρόνια και κακογέρασαν κουνώντας το δάχτυλο. Η πίκρα να θες να νουθετήσεις και να μάθεις όλους τους άλλους “πώς να ζουν” κι αυτοί να συνεχίζουν τις ζωές τους χωρίς να σε ακούν.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr