Είναι κοινοτοπία να λέμε ότι ζούμε σε εποχές που έχουν χάσει το νόημά τους οι λέξεις. Το λέμε τόσο συχνά και τόσοι πολλοί που μοιάζει με κοινή αλήθεια. Στην πραγματικότητα βέβαια, οι λέξεις δεν χάνουν το νόημά τους, αλλά είναι όσοι τις χρησιμοποιούν που παίζουν με το νόημα, που το χρησιμοποιούν όπως θέλουν. Αυτό είναι και το ωραίο όμως με τη γλώσσα, αυτή η ευελιξία της, αυτή η προσαρμοστική δύναμη που έχει όταν θέλει να πει κάτι άμεσα και δυνατά. Και μην ακούτε τις οιμωγές των συντηρητικών περί λεξιπενίας και αγλωσσίας των νέων ειδικά. Οι έννοιες και τα νοήματα της γλώσσας που χρησιμοποιείται τους ενοχλούν και όχι η μορφή ή η ποσότητα των λέξεων.

Αλλά ας γυρίσουμε πίσω στις μέρες μας και σε αυτό που αρχικά θέλησα να εντοπίσω, αυτή την πολύ διαδεδομένη χρήση της λέξης «μέλλον». Την άκουσα και από τον πρωθυπουργό στη Βουλή που φάνηκε σαν ένα από τα κύρια επιχειρήματα υπεράσπισης του κυβερνητικού έργου. Είναι πια συνυφασμένο, ταυτισμένο με τον κυβερνητικό λόγο αυτό το «μέλλον». Δεν υπάρχει κόμμα που θέλει να αναλάβει την εξουσία που δεν ισχυρίζεται ότι πριμοδοτεί το μέλλον, ότι ξέρει πως θα έρθει ένα καλύτερο μέλλον.

Και λογικό το βρίσκω, άλλωστε είναι ας πούμε ντεμοντέ το παρελθόν. Γιατί να ασχολούμαστε με το παρελθόν που κρύβει τα λάθη μας, τις αδυναμίες μας, τις ελλείψεις μας. Το μέλλον είναι ωραίο και άσπιλο. Δεν το έχει αγγίξει ο χρόνος και η φθορά. Λάμπει εκεί μπροστά, ακριβώς γιατί είναι πάντα τόσο μπροστά ώστε να μην μπορούμε να το προσδιορίσουμε. Μπορούμε όμως να του φορτώσουμε όλες μας τις προσδοκίες, τις ευχές, τα σχέδια. Είναι πολύ μοντέρνο αυτό το μέλλον. Και είναι ωραίο να είσαι με το μοντέρνο.

Αλλά τελικά, τι πολιτική είναι αυτή που δεν ασχολείται με το παρόν; Γιατί κάπως το περνάμε γρήγορα αυτό το παρόν και επενδύουμε τα πάντα σε ένα καλύτερο, αλλά απροσδιόριστο αύριο. Εδώ καλά καλά δεν ξέρουμε μέχρι πότε θα ζήσουμε, αλλά τέλος πάντων ας μην λέμε μακάβρια. Μπορούμε όμως να λέμε λίγα περισσότερα για το σήμερα. Από αυτά που μπορούν να μετρηθούν για την αποτελεσματικότητα και την επιτυχία τους. Από αυτά που συγκρίνονται με τις εμπειρίες των ανθρώπων και δίνουν την ευκαιρία να σκεφτείς όντως τι μπορείς να αλλάξεις ώστε να γίνουν καλύτερα. Μήπως όμως για αυτούς ακριβώς τους λόγους, οι άνθρωποι της εξουσίας, όλων των ιδεολογικών προελεύσεων, μιλάνε μόνο για το μέλλον;

Γιατί δεν θέλουμε μία καλύτερη ποιότητα ζωής

Κατεβάζουμε μόνοι μας τον πήχη στην πόλη. Κυρίως γιατί προσαρμοζόμαστε στον ρεαλισμό της συγκυρίας που λέει ότι δεν υπάρχουν λεφτά για μεγάλα έξοδα και ότι πρέπει να μειώσουμε τις προσδοκίες μας. Μήπως όμως η παρατεταμένη κρίση και οι συνεχείς κρίσεις μας έχουν οδηγήσει στην αποχώρηση και από τις προσδοκίες;

Ένα απλό παράδειγμα. Όλη η παραλίμνια οδός είναι γεμάτη από αυτοκίνητα. Το έχουμε ξαναπεί, είναι σαν ένα τείχος από λαμαρίνες που δεν μας αφήνει καν να δούμε τη λίμνη. Το ίδιο και η πλατεία που είναι γεμάτη παρκαρισμένα αυτοκίνητα παντού, αν και σε όλο το κέντρο έχει πάνω από τρία πάρκινγκ.

Μετά είναι οι υποδομές. Τα έχουμε ξαναπεί κι αυτά. Δεν έχουμε καλά, μεγάλα, σύγχρονα σχολικά κτίρια. Αλλά δεν μας πειράζει που τα παιδιά μας δεν έχουν αποδυτήρια για τη γυμναστική ή αίθουσες για υπολογιστές και μουσική. Όπως δεν είναι προτεραιότητα για την πόλη ένα σύγχρονο κτίριο για Ωδείο και Μουσική Σκηνή ή για εκθέσεις. Τα έχουμε ξαναπεί κι αυτά. Ούτε δημαρχείο δεν έχουμε.

Γιατί μειώνονται οι προσδοκίες μας; Είναι πολλοί οι λόγοι, ένας από τους οποίους είναι ότι ο βιοπορισμός μας είναι δύσκολος και δεν σηκώνουμε κεφάλι. Πριν από 100 χρόνια ήταν πιο δύσκολη η ζωή, όμως στην πόλη οικοδομούνταν διαμάντια –κτίρια.

Νομίζω ότι ένας κύριος λόγος είναι ότι το πολιτικό δυναμικό του Δήμου διαχρονικά, δεν έχει καμία διάθεση για σχεδιασμό πέρα από τα τετριμμένα και αναμενόμενα από το κεντρικό κράτος. Βλέπει την εξωστρέφεια μόνο στον τουρισμό και δεν μπορεί να φανταστεί μία πόλη να πρωτοπορεί προσφέροντας μοναδικές υπηρεσίες στον πολίτη.

Τα Γιάννενα είναι μία πόλη που έχει ξεχάσει την αριστεία ως προσφορά στην κοινωνική συνοχή και τη δημοκρατία.