Μία  δυνατή αναγνωστική εμπειρία αποτελεί η νουβέλα της Τζούλιας Γκανάσου «Γόνιμες μέρες» (εκδόσεις Γκοβόστη).

Δυνατή γιατί κατά πρώτον είναι και το θέμα ανάλογο. Ο εσωτερικός μονόλογος ενός άνδρα που βρίσκεται σε κώμα, αποτελεί τον αφηγηματικό ιστό της ιστορίας ως το τέλος, πάνω στον οποίο αναπτύσσεται ο βίος αυτού του άνδρα, αλλά και οι σκέψεις του πάνω στην ίδια τη ζωή.

Σκληρή εμπειρία από μόνη της, αυτήν ενός γεγονότος που σε οδηγεί στο κρεβάτι ενός νοσοκομείου, «κλειδωμένο» μέσα στο μυαλό σου, εξαρτώμενο από τους γιατρούς για να επιζήσεις, αποκομμένος από τους άλλους αφού δεν μπορείς να συνομιλήσεις. Μόνος με τις σκέψεις σου. Είναι οι δικές σου σκέψεις, οι δικές σου μνήμες, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι και «αληθινές», πιστές στα γεγονότα που προηγήθηκαν. Είναι και αληθινές όμως, γιατί τις γεννά το μυαλό σου, εσύ, είναι συνεπώς «αυθεντικές».

Είμαστε οι μνήμες μας. Είμαστε όμως και όσα κάνουμε. Και οι επιλογές μας, οι πράξεις μας δεν μπορούν να αλλάξουν, όπως πιθανά να μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε ή και τον τρόπο που θυμόμαστε.

Από το κρεβάτι του νοσοκομείου ο ήρωας κάτω από την επίδραση βαριών φαρμάκων, αλλά και των συνταρακτικών  γεγονότων που τον έφεραν σε αυτή τη θέση, προσπαθεί με δυσκολία να ανασυστήσει το χρονικό όσων προηγήθηκαν και να κατανοήσει πώς κατέληξε  μία ανάσα σχεδόν από τον θάνατο.

Παράλληλα όμως, ανοίγει κι ένα κανάλι με τη βαθύτερη μνήμη του, συνδέεται με την παιδική του ηλικία, πιάνει θα λέγαμε ξανά τον ομφάλιο λώρο της ενηλικίωσής του και ανασυνθέτει αυτήν τη μακρά διαδρομή της πορείας του μέσα στη ζωή, που τον έκανε αυτό που έγινε. Στο φόντο μία αστυνομική ιστορία, αρχαιοκαπηλία και σχέσεις με τον υπόκοσμο. Ίσως όμως και όχι, όλα μην το ξεχνάμε είναι στο μυαλό ενός πάσχοντα ανθρώπου.

Η Τζ. Γκανάσου καταφέρνει να οικοδομήσει μία συναρπαστική αφήγηση που κρατάει τον αναγνώστη και δεν του επιτρέπει μεγάλα διαλλείματα από την ανάγνωση, κυρίως γιατί θα χαθεί το ύφος και η ατμόσφαιρα που δημιουργεί αυτός ο ασφυκτικός, αλλά πλούσιος μονόλογος. Κυρίως όμως, καταφέρνει να αναπτύξει μία πιο πολύπλοκη ιστορία, τη βιωμένη κοινωνική εμπειρία ενός άνδρα που μεγαλώνει σε μία χώρα στην οποία πρέπει να επιτύχει, να γίνει κραταιός, να υπερισχύσει.

Διαβάζονται οι «Γόνιμες Μέρες» και σαν ένα βλέμμα στη ζωή του άνδρα, μια ζωή γεμάτη προσδοκίες, αλλά και ματαιώσεις, ένα μοντέλο ζωής που δεν φέρνει ποτέ την ηρεμία, την ικανοποίηση ή την πλήρωση, αλλά ζητά πάντα τη διακινδύνευση κάθε έννοιας αξιών, προσωπικών σχέσεων και χειραφέτησης, για να επιτρέψει την επαφή, το λιγοστό άρωμα από το «κάτι καταφέραμε σε αυτή τη ζωή». Τι καταφέρνουμε άραγε σε αυτή τη ζωή, ειδικά σε αυτή τη χώρα που μοιάζουν όλα ρευστά, ψεύτικα και αποκαθηλωμένα για πάντα;

Και επιπλέον, είναι και η ζωή ειδικά του άνδρα, το φύλο της ισχύος που μετατρέπεται τελικά σε μία κοινωνική ιδιότητα, ο άνδρας που πρέπει πάντα να νικά, να πετυχαίνει, ένας είδος σούπερμαν της καθημερινότητας που καταφέρνει ίσως να βρει μία γόνιμη σύνδεση με την ψυχή του και τη συνείδησή του, μόνο όταν εκτεθεί και στην απόλυτη αδυναμία της ασθένειας.

Όταν θα γίνει θέμα το αν θα πρέπει να του χορηγηθεί ένα φάρμακο που θα τον σώσει, αλλά με πιθανό κίνδυνο την απώλεια κάποιων σωματικών δυνατοτήτων, τι άραγε θα επιλέξει- αν ακουστεί η φωνή του; Θα επιλέξει να κρατήσει τη μνήμη του, τα όσα ανακάλυψε για τον εαυτό του, τη σεξουαλική του ζωτικότητα, την ανάγκη του για αγάπη και ανθρώπινες σχέσεις;

Ενδιαφέρον έχει στο βιβλίο και η παράλληλη ιστορία, ιδίως αυτή των συγγενών που μιλάνε πάνω από τον σιωπηλό ασθενή. Είναι οι ιστορίες των «απλών» ανθρώπων με τα βιοποριστικά τους προβλήματα, τη χρόνια έλλειψη ειλικρινών σχέσεων και επικοινωνίας ή την απουσία αυτογνωσίας. Είναι ιστορίες συχνά με χιούμορ που δείχνουν ότι η συγγραφέας θα μπορούσε να τις αναπτύξει και σε ένα εκτενές μυθιστόρημα.

Το χιούμορ όμως μαζί και με φιλοσοφικές και πολιτικές αναφορές στον λόγο, υποδεικνύουν και έναν άλλο δρόμο που θα μπορούσε να πάρει η αφήγηση μετατρεπόμενη σε ένα ακόμα και πολιτικό δοκίμιο ή και έναν θεατρικό μονόλογο. Αλλά και ως σενάριο θα μπορούσε να λειτουργήσει στηριζόμενο στη μεγάλη εικονοποιητική ικανότητα που επιδεικνύει η συγγραφέας ειδικά στην περιγραφή του σουρεαλιστικού κόσμου του εγκλήματος και της νύχτας.

Αυτές ακριβώς οι προεκτάσεις που γεννιούνται από τις «Γόνιμες Μέρες» της Τζ. Γκανάσιου είναι και η πρόσθετη επιβράβευση του αναγνώστη και της αναγνώστριας από την ανάγνωση μιας νουβέλας που ήρθε και τους ταρακούνησε για λίγες ώρες.

Του ΦΙΛΗΜΟΝΑ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΥ