Σε μία κακή μέρα, όπως ήταν η Δευτέρα για την αντιμετώπιση της κακοκαιρίας στην Αθήνα, όλα μπορεί να πάνε στραβά. Και πήγαν σχεδόν όλα για τους κατοίκους της πρωτεύουσας. Οπότε και λίγο είναι το πρωθυπουργικό «συγγνώμη» για την ταλαιπωρία. Γιατί συγγνώμη ακούμε κάθε φορά που συμβαίνει μία τραγωδία στη χώρα μας. Δεν είναι όμως θέμα μόνο ευαισθησίας. Είναι θέμα πολιτικής. Με πολιτικό τρόπο πρέπει να αντιμετωπιστούν οι κρατικές ανεπάρκειες και να βρεθούν τα κατάλληλα μέσα ώστε την επόμενη φορά η αντιμετώπιση να είναι καλύτερη.

Αυτό ακούγεται κάπως σαν ευχολόγιο. Είναι όμως η βασική συνθήκη διαχείρισης. Μαθαίνεις από τα λάθη σου, βρίσκεις λύσεις και προχωράς. Αυτό είναι το βασικό σχέδιο που χρειάζεσαι. Ίσως όμως χρειάζεται πότε πότε να επαναδιατυπώνεται η βασική αλυσίδα ιεραρχήσεων, ευθυνών και μέσων στην πρόληψη και αντιμετώπιση ενός καιρικού φαινομένου ή μίας καταστροφής.

Μου έκανε εντύπωση ότι τις δύσκολες ώρες στην Αθήνα, όλες οι οδηγίες κάποια στιγμή έμοιαζαν μεταξύ τους αντιφατικές. Ο κόσμος μπορούσε να πάει το πρωί στη δουλειά του, αλλά έπρεπε να φύγει και νωρίτερα για να μην τον πιάσει το χιόνι. Προβλήματα είχαν και τα δημόσια μέσα μεταφοράς και τα ιδιωτικά. Έπρεπε να ακινητοποιήσεις το αυτοκίνητό σου και να περιμένεις βοήθεια, αλλά αναγκαζόσουν και να φύγεις γιατί δεν έβλεπες να έρχεται βοήθεια.

Προφανώς αυτές οι καταστάσεις δείχνουν απλώς ότι έγιναν λάθη διαχείρισης της κρίσης. Όπως και το ότι ήταν πολύ άγριος ο καιρός.

Αλλά, τα βασικά πρέπει να αναδεικνύονται και να τα έχουμε πάντα υπόψη μας.

Σημασία πρώτη έχει η προστασία της ζωής. Μέριμνα πρέπει να υπάρχει για τη διατήρηση των κυρίων λειτουργιών της πόλης και του κράτους. Επέμβαση χρειάζεται σε κάθε περίπτωση χωριστά και λύσεις πρέπει να υπάρχουν για κάθε δυνατό πρόβλημα.

Πάλι όμως κινδυνεύουμε να πέσουμε σε γενικότητες. Αυτά είναι γνωστά σε όσους έχουν την ευθύνη αντιμετώπισης των προβλημάτων.

Κατά συνέπεια, αυτό που χρειαζόμαστε ως κοινωνία είναι να έχουμε επαρκή πληροφόρηση και προληπτικά μέσα, πριν συμβεί οτιδήποτε και εφόσον συμφωνήσουμε και στο ότι το κράτος πρέπει να αναλαμβάνει το συντονισμό- γιατί ακούγονται φωνές όταν όλα είναι ήσυχα, περί «λιγότερου κράτους»- πρέπει να έχει στη διάθεσή του επαρκή μέσα και εξοπλισμό. Από εκεί και πέρα η επάρκεια πληροφοριών και η αμεσότητα της δράσης θα βοηθήσουν στο πεδίο.

Ας έχουμε υπόψη μας έναν γενικό κανόνα, μία θέση αρχών και ας τις ακολουθήσουμε πολίτες και αρμόδιοι.

Οι κανονικότητες του καθενός και της καθεμιάς

Αν ρωτήσουμε ο ένας τον άλλο, θα δούμε πόσο πολλές και διαφορετικές είναι οι εκδοχές της κανονικότητας που έχουμε ο καθένας μας ώστε να τις βιώσουμε όταν τελειώσει η πανδημία. Ξέρουμε τι μας λείπει όλο αυτόν τον καιρό και τι θα θέλαμε να κάνουμε. Στην ουσία η κανονικότητα δεν είναι μία, αλλά ένα πολύχρωμο παζλ από τις επιθυμίες όλων μας, μία συνθήκη που καλύπτει ακριβώς αυτήν την αίσθηση ελευθερίας και της δυνατότητας να εκφράζουμε τους εαυτούς μας όπως μπορούμε. Αυτό απείλησε και περιόρισε η πανδημία.

Λίγο πολύ βέβαια κάποιες από τις επιθυμίες μας για το «μετά» την πανδημία, συγκλίνουν σε κάποια κοινά δεδομένα. Πολύ βασικό είναι ότι θέλουμε να συναντήσουμε κόσμο, χωρίς φόβο. Φίλους, συγγενείς, συνεργάτες, να κάτσουμε σε ένα τραπέζι χωρίς δεύτερες σκέψεις, να δεχτούμε κόσμο στον σπίτι και να κάνουμε επισκέψεις, να αγγίξουμε και να μας αγγίξουν.

Λένε κάποιοι από όσους μελετούν τις τάσεις, ότι ακριβώς αυτό δεν θα έρθει και αυτόματα με τη λήξη της πανδημίας. Άλλωστε η «λήξη» δεν θα είναι μία στιγμή που κάποιος θα πατήσει ένα κουμπί και όλα θα αλλάξουν.

Θα διατηρηθεί λένε, ο φόβος για κάποιο διάστημα, με προσαρμογές προφανώς, αλλά με αποτέλεσμα τη διατήρηση αποστάσεων και επιφυλάξεων. Ίσως να γίνει κι έτσι. Αλλά για αυτό παλεύουμε να νικήσουμε την πανδημία. Για να επιστρέψουμε, ανατρέποντας τις προβλέψεις και τις επιφυλάξεις.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr