Δύο παραδοχές που έχουν τη σημασία τους για τον αντίκτυπο των εσωκομματικών εκλογών στο Κίνημα Αλλαγής.

Η πρώτη είναι η μεγάλη συμμετοχή. Για το κόμμα αυτό συγκεκριμένα, μοιάζει να είναι αυτή η συμμετοχή μεγαλύτερη και από την εκλογική του απήχηση. Είναι φανερό ότι υπάρχει ένα ρεύμα που υποδηλώνει και την ύπαρξη ενός πολιτικού πυρήνα.

Η δεύτερη είναι ότι το μεγάλο ποσοστό του Νίκου Ανδρουλάκη αντικατοπτρίζει και την ανάγκη της κομματικής βάσης για ένα νέο πρόσωπο στην ηγεσία που θα στηρίζεται στο κόμμα και δεν θα ετεροπροσδιορίζεται.

Είναι αυτή η κατάσταση που διαμορφώθηκε την Κυριακή και ένα μήνυμα για ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις; Μόνο εν δυνάμει. Σε αυτή τη φάση δεν έχει πυροδοτηθεί κάποια νέα κατάσταση. Υπάρχει πολλαπλό ενδιαφέρον από τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ για τους δικούς τους λόγους που έχουν να κάνουν με τους χώρους επιρροής τους, αλλά μέχρις εκεί. Και υπήρξε και ένα μικρότερο κοινωνικό ενδιαφέρον, μία πολιτικοποίηση θα λέγαμε, σε μία φάση με την πανδημία που μοιάζει η πολιτική να έχει μπει σε δεύτερο πλάνο.

Ο νέος πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής που αναμένεται να είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης, θα κληθεί ανάμεσα στα άλλα, να βρει και ένα σύνδεσμο μεταξύ των αναγκών του σήμερα για ένα σύγχρονο κόμμα, με τους πολίτες που έχουν καταγωγή από τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ του ’80. Μπορεί κάτι τέτοιο να ακούγεται εύκολο και αρκετοί νομίζουν ότι θα γίνει απλώς και μόνο με την επίκληση του ιστορικού ονόματος. Δεν είναι έτσι. Και δεν είναι, όχι μόνο γιατί το ΠΑΣΟΚ έχει ταυτιστεί και με αρνητικές πτυχές του δημόσιου βίου. Αλλά κυρίως γιατί σήμερα, είναι σε εξέλιξη μία νέα διαδικασία πολιτικοποίησης που έχει σαν βάση νέες ταξικότητες (αρκεί κάποιος να σκεφτεί την επίθεση που δέχεται η μισθωτή εργασία), νέα προσέγγιση στα ατομικά δικαιώματα, νέα προτάγματα για τις σύγχρονες εθνικές και διεθνικές ταυτότητες.

Κι επιπλέον, μία μεγάλη υποχώρηση του πολιτικού έναντι του οικονομικού, την κυριαρχία θεσμών που δεν προέρχονται από την αιρετή δημοκρατία, την ευρεία χειραγώγηση της πληροφόρησης από ισχυρά κεφάλαια, το αδιέξοδο που δημιουργεί το οικολογικό πρόβλημα όταν συγκρούεται με τα αναπτυξιακά μοντέλα.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, τα κόμματα δεν υπάρχουν απλώς επειδή μπορούν και συμπυκνώνουν πυρήνες πάνω στον άξονα αριστερά- δεξιά. Αλλά επειδή εκφράζουν, δίνουν φωνή σε νέες συμμαχίες και νέες, ετερόκλητες συλλογικότητες. Και μάλιστα όχι πια αυτονόητα πάνω στη βάση της προόδου του κόσμου μας, αλλά και στην οπισθοδρόμηση στις σκοτεινές ατραπούς του 20ου αιώνα, αν δούμε τι γίνεται στη Γαλλία ή τι έγινε στις ΗΠΑ.

Είναι βέβαιο ότι η νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ γνωρίζει και τις ευκαιρίες και τους κινδύνους της νέας πολιτικής συνθήκης, η οποία και αφορά άλλωστε όλα τα κόμματα πια.

Μία βιογραφική διαδρομή στην αριστερά μετά το ‘80

Η εισαγωγή του Ευκλείδη Τσακαλώτου στο νέο του βιβλίο “Στο Κόκκινο Σακίδιο” που κυκλοφορεί από χτες από τις εκδόσεις Πόλις, με πρόλογο της Μάρως Δούκα, περιγράφει τη διαδρομή του στο πανεπιστήμιο και στην πολιτική. Πρόκειται για μία αυτοβιογραφική γραμμή από τα φοιτητικά του χρόνια στο Εργατικό Κόμμα της Αγγλίας ως τον ΣΥΡΙΖΑ, με μία υποδειγματική θα την έλεγα διάθεση κριτικής ανασκόπησης και σύμπλευσης του προσωπικού με το πολιτικό.

Προσφέρει έτσι, μία πολύ σύγχρονη ματιά στο πώς δομείται η σκέψη και η δράση ενός αριστερού μετά το ’80, πέρα από ωραιοποιήσεις, αναγωγές σε ένα «ηρωϊκό» παρελθόν και επικαλύψεις από παλιότερες ιστορικές περιόδους. Έχουμε συνηθίσει για την αριστερά όλα να παραπέμπουν σε επαναστάσεις, εξεγέρσεις και όλα να είναι στις «χρυσές» περιόδους ως και τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης.

Ο Τσακαλώτος μετατοπίζει εδώ, τη συζήτηση πιο κοντά στις μέρες μας με τη μάταιη σύνδεση της σοσιαλδημοκρατίας και του ευρωκομμουνισμού, με την εμπειρία του στην πράξη πάνω στα αδιέξοδα του “Τρίτου Δρόμου” και την κυριαρχία του θατσερισμού σε όλα τα επίπεδα της ζωής, με τα διλήμματα της «άγονης» δεκαετίας του ’90 και τη δυναμική των κινημάτων κατά της παγκοσμιοποίησης στη συνέχεια και τις διεργασίες για ένα νέο χώρο της αριστεράς που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στα μέσα του 2000.

Αυτή η μακρά διαδρομή συνεχών αναζητήσεων δείχνει και τη βαθιά πολιτικοποίηση χιλιάδων αριστερών ανδρών και γυναικών στην Ελλάδα που συμμετείχαν και συμμετέχουν, απαντώντας στο κάλεσμα νέων εποχών για την αριστερά μετά το 1989. Κάτι που έγινε και σε όλον τον κόσμο για όσους νομίζουν ότι όλα αυτά είναι ελληνικά «φαινόμενα» και μόνο.

Όσο κι αν δεν έχουμε συνηθίσει σε τέτοια αναγνώσματα στη χώρα μας, αυτή η εισαγωγή συγκροτεί μία βιογραφική πρόταση που φωτίζει και αναδεικνύει πτυχές της γένεσης του πολιτικού σήμερα στην Ελλάδα.

Στις επόμενες σελίδες του βιβλίου παρουσιάζονται τα Πολιτικά Ημερολόγια που κράτησε τα τελευταία χρόνια, για τα οποία θα μιλήσουμε άλλη φορά.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr