Γιατί ασχολούμαστε πολύ με τα κτίρια της πόλης και δεν ασχολούμαστε με το φυσικό περιβάλλον και τα οικοσυστήματα μέσα στα οποία καλούμαστε να ζήσουμε; Η ανταπόκριση στο χτεσινό μας θέμα για το νέο δημαρχείο, το ΚΕΠΑΒΙ και το παλιό πανεπιστήμιο ήταν μεγάλη κι αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν προβληματισμοί ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης για το παρόν και το μέλλον της. Μας επισήμαναν όμως ότι σημαντικότερα ζητήματα είναι αυτά της προστασίας της λίμνης και των αποφάσεων που πρέπει κάποτε να πάρει η τοπική κοινωνία για μία πιο βιώσιμη πόλη με προτεραιότητα στην προστασία του περιβάλλοντος. 

Η αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής είναι το νούμερο ένα θέμα παγκοσμίως και προφανώς συμφωνούμε όλοι ότι εκεί πρέπει να πέσει το βάρος των μικρών και των μεγάλων πόλεων.

Το θέμα είναι πώς προσεγγίζουμε τέτοια ζητήματα, με ποιες αρχές και ποιο πλαίσιο. Εκεί είναι συνήθως που προκύπτουν και τα προβλήματα.

Πολύ χαρακτηριστικό είναι όντως το παράδειγμα της λίμνης μας το οποίο με διάφορες μορφές εμφανίζεται συνέχεια στο προσκήνιο.

Υπάρχει ένα πολύ ενδεικτικό δίλημμα: Η προστασία της λίμνης περνάει μέσα από αυτά που πρέπει να χτιστούν ή από αυτά που δεν πρέπει να χτιστούν; 

Η εύλογη απάντηση είναι ότι πρέπει να οριοθετούνται και τα δύο. Και το τι επιτρέπεται και το τι δεν επιτρέπεται.

Η ιστορική εμπειρία όμως λέει, ότι τελικά προτεραιότητα δόθηκε στην πόλη μας σε αυτά που χτίστηκαν και «έπρεπε» να χτιστούν. Απόδειξη οι φωτογραφίες του λεκανοπεδίου που δείχνουν πόσο επεκτάθηκε η πόλη σε χώρο, μέρος του οποίου ήταν και ο παραλίμνιος χώρος. 

Μόνο τις τελευταίες δεκαετίες αρχίσαμε να σκεφτόμαστε το πού πρέπει να μπει ένα όριο και το ποιοι πρέπει να είναι οι περιορισμοί. Και το ότι δεν προχώρησε τόσα χρόνια το Προεδρικό Διάταγμα είναι ίσως και αποτέλεσμα τέτοιων διλημμάτων. 

Προβληματισμοί που αναπτύχθηκαν στις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, ήρθαν σε εμάς 10 και 20 χρόνια μετά. Επίσης, στην Ελλάδα δεν είχαμε τη βαριά βιομηχανική επιβάρυνση του περιβάλλοντος που είχαν στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη και αυτό λειτούργησε εν μέρει καθησυχαστικά. 

Νέα προβλήματα όπως η Κλιματική Αλλαγή, η ποιότητα των τροφίμων, ακόμα και η ισορροπημένη ζωή στην καθημερινότητα, έφεραν, όμως και στην Ελλάδα πια το οικολογικό ερώτημα, ως μείζον διακύβευμα. 

Ας θυμηθούμε ότι τον τελευταίο χρόνο ψάχναμε ακόμα και λίγο ελεύθερο χώρο για να περπατήσουμε και δεν βρίσκαμε εύκολα.

Τώρα πια όμως, όλοι και όλες ξέρουμε. Τα ερωτήματα και τα διλήμματα δεν είναι πια θεωρητικά, ούτε αφορούν μακρινές πολιτείες. Τώρα είμαστε εμείς που πρέπει να δώσουμε απαντήσεις για τον δικό μας τόπο. 

Τα παιδιά που βγαίνουν έξω

Φέτος που όλη η χρονιά για τα παιδιά πέρασε μέσα στο σπίτι και μπροστά στους υπολογιστές, οι αντιδράσεις των γονιών ήταν δύο τύπων. Αν τα παιδιά ήταν μικρά, τα λυπόταν που δεν έβρισκαν τους φίλους τους στο σχολείο, που δεν μπορούσαν να παίξουν ελεύθερα στις παιδικές χαρές, που δεν γνώριζαν την περιπέτεια της συνάντησης και της επαφής.

Σαν ήταν έφηβοι και φοιτητές, το άγχος δεν ήταν αν θα προσαρμοστούν στα μαθήματα, αλλά μήπως και συνηθίσουν στον εγκλεισμό, μήπως τα πιάσει καμιά θλίψη και τάση για απομόνωση, μήπως δεν θα καταφέρουν να προσαρμοστούν όταν επιστρέψουν εκεί έξω.

Οι γονείς βέβαια είναι σαν να υπάρχουν για να ανησυχούν. Και δεν κατακρίνω κανέναν, ούτε σηκώνει το δάχτυλο του αλάθητου, γιατί πρώτος εγώ είχα έτοιμο το λάβαρο του προστατευτισμού και της ανησυχίας όλο αυτό το διάστημα.

Βέβαια τα παιδιά και οι νέοι, φροντίζουν να μας δείχνουν κάθε τόσο, ότι είναι πολύ διαφορετικοί από εμάς. Και ένα που κάνουν και μας αφήνουν άφωνους, είναι αυτή η δύναμη που έχουν και εισβάλλουν στη ζωή, χωρίς να κοιτάνε πίσω τους.

Όχι ότι δεν θα είναι δύσκολο η επάνοδος για τα νέα παιδιά. Άλλωστε δεν είναι μόνο η πανδημία που έχουν να αντιμετωπίσουν, αλλά τα πιο… συνήθη: Την ανεργία, τους χαμηλούς μισθούς, την έλλειψη ορίζοντα στην ελληνική αγορά εργασίας, τις ελλείψεις υποδομών στα σχολεία. Όλα αυτά που τα ξέραμε κι από πριν, και μάλλον θα επιδεινωθούν στο μέλλον.

Τουλάχιστον όμως, θα έχουν και μικρότερο βάρος στις πλάτες από τη δική μας ανησυχία. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr