Αν βγεις μία βόλτα, καθημερινές, το βράδυ, δεν είναι σίγουρος ότι θα καταλάβεις και μεγάλη διαφορά σε σχέση με τις ημέρες που ήταν αυξημένα τα μέτρα περιορισμού. Στα μπαρ και τα ουζερί λίγος είναι ο κόσμος και λίγοι περπατάνε και στους δρόμους, φαινόμενο που εντόπισαν ήδη οι άνθρωποι της αγοράς και περιγράφουν αυτές τις διπλές ταχύτητες. Γιατί όντως, από την άλλη πλευρά, Σάββατο και Κυριακή, η έξοδος είναι μεγάλη, πολλά νέα παιδιά βγαίνουν, τα μαγαζιά γεμίζουν σε πολλά σημεία της πόλης, υπάρχει ακόμα και κυκλοφοριακό κομφούζιο.

Αυτή η κατάσταση είναι πώς τη βλέπεις. Ο αισιόδοξος θα δει την αύξηση της κίνησης κι ότι επιτέλους φύγαμε από το τούνελ των απαγορεύσεων. Ο πιο απαισιόδοξος θα τονίσει ότι η αγορά δεν κινείται όπως πριν από την πανδημία. Είναι όμως μάλλον ο αισιόδοξος που έχει περισσότερο δίκιο. Γιατί δεν είμαστε σε καμία περίπτωση κοντά στο 2019. Περισσότερο είμαστε στην έξοδο από ένα βαρύ πλήγμα, στην προσαρμογή στις νέες συνθήκες και όχι στην κανονικότητα.

Δύο είναι οι κρίσιμοι παράγοντες που πρέπει να συνυπολογίσουμε: Ο πρώτος είναι τα εμβόλια. Η πλευρά είναι ότι πολλοί περιμένουν να αποκτήσουν ανοσία μετά τον εμβολιασμό τους και στη συνέχεια να κάνουν την έξοδό τους. Είναι δηλαδή διστακτικοί και μετρημένοι αυτήν την περίοδο. Από αυτόν τον κόσμο όμως είναι που αναμένεται και μία πολύ πιο μαζική συμμετοχή στα κοινά, από τα τέλη Ιουνίου και μετά.

Η άλλη πλευρά των εμβολίων είναι το μεγάλο τμήμα όσων δεν έχουν εμβολιαστεί που… τρομάζουν όλους τους υπόλοιπους. Αν ξέρεις ότι ένα 30 με 50% δεν έχει εμβολιαστεί είτε γιατί δεν θέλει, είτε γιατί δεν καθυστερεί, τότε δεν έχεις και πολύ διάθεση για εξόδους που μπορεί να σε οδηγήσουν σε μόλυνση- έστω και ήπια- ή στενές επαφές, καραντίνες κλπ. Ο εμβολιασμός δημιουργεί από μόνος του κανόνες στην κοινωνική ζωή και την αγορά.

Κρατάμε τα θετικά σενάρια που λένε ότι μέσα στο καλοκαίρι θα έχουν εμβολιαστεί πάνω από το 70% των κατοίκων κι ότι θα έχει δημιουργηθεί ένα τείχος ανοσίας που θα επιτρέψει περισσότερες ελευθερίες σε όλους. Είναι θέμα πολιτικής για την προώθηση των εμβολιασμών, είναι θέμα και ψυχολογίας και κλίματος. Και το κλίμα είναι που διαμορφώνει και την οικονομία, μην το ξεχνάμε αυτό. 

Το κάλεσμα του δρόμου

Τις επόμενες ημέρες θα δοκιμάσω τη διαδρομή από την έξοδο της Εγνατίας προς το Σούλι που περιγράφει σήμερα το ρεπορτάζ. Είχα δοκιμάσει και την άλλη από το Ζωτικό και ήταν καταπληκτική ενώ ωραία είναι και η ανάβαση από τη Γλυκή και τον Αχέροντα προς πάνω τα βουνά. 

Οι διαδρομές στην Ήπειρο, σου κόβουν συχνά την ανάσα από τα τοπία που συναντάς, σε βάζουν σε κόσμους πρωτόγνωρους με τρομερές εναλλαγές, είναι εμπειρίες ολόκληρες.

Έχω προλάβει την εποχή στα τέλη του ’70 ως παιδί και λίγο αργότερα που οι δρόμοι ήταν δύσκολοι και δύσβατοι ενώ και τα αυτοκίνητα ήταν λίγα. Κι ο κόσμος τότε προσαρμοσμένος, είχε μία πολύ συγκεκριμένη και μερική άποψη και οπτική για τον τόπο του. Το σύμπαν τους ήταν κυρίως αυτό που γνώριζαν με τα μάτια τους, αυτό που είχαν περπατήσει, εκεί που ήταν οι συγγενείς τους. Τα χωριά του Ζαγορίου, τα χωριά της Κόνιτσας και του Μετσόβου, τα χωριά του Ξηροβουνίου ή κάτω του Καλαμά, αποτελούσαν ενότητες, οικονομικές, πολιτιστικές, διακριτές κοινότητες.

Τι κρίμα που όταν άρχισε να γίνεται πολύ εύκολο το ταξίδι και η μετακίνηση που άρχισαν να φεύγουν και όσοι είχαν απομείνει στα χωριά μετά τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα του ’60.

Παρ’ όλα αυτά, ο τόπος παραμένει ένα κάλεσμα, μία πρόκληση. Αισιοδοξία άλλωστε είναι το ταξίδι και ο δρόμος παραμένει πάντα ένα κλείσιμο του ματιού στο απροσδόκητο και το ευτυχές τυχαίο. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr