Η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμού γιορτάζεται την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου (24-30/04) και αποσκοπεί στην προαγωγή της χρήσης των εμβολίων που προστατεύουν άτομα όλων των ηλικιών από διάφορες νόσους. 

Το 2021, το σύνθημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας είναι «Vaccines bring us closer». Και πράγματι, η πανδημία ανέδειξε, δυστυχώς, με βίαιο τρόπο τα εμβόλια ως έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους όχι μόνο της σύγχρονης υγειονομικής περίθαλψης αλλά και της σύγχρονης ζωής. Όπως αναφέρει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία: Οι εμβολιασμοί είναι το πλέον αξιόπιστο εργαλείο για την επιστροφή μας στην κανονικότητα. 

– Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού επιδεινώνουν τα καρδιαγγειακά νοσήματα

Η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως, κυρίως στον ηλικιωμένο πληθυσμό. Ανάμεσα στους κύριους  προδιαθεσικούς παράγοντες για επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας είναι οι λοιμώξεις αναπνευστικού συστήματος (περίπου 20%) με κυριότερες αυτές από τον ιό της γρίπης και από τον πνευμονιόκοκκο. Φαίνεται από σύγχρονες επιδημιολογικές μελέτες, ότι η παρόξυνση των αναπνευστικών λοιμώξεων που συμβαίνει εποχιακά με αίτιο τους παραπάνω μικροοργανισμούς, σχετίζεται με αύξηση των νοσηλειών για απορρύθμιση της χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας, καθώς και δυσμενή βραχυχρόνια και μακροχρόνια πρόγνωση. Επίσης, παρόμοια βιβλιογραφικά δεδομένα υποστηρίζουν την συσχέτιση της  πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας με την εμφάνιση de novo καρδιακής ανεπάρκειας (έμμεση και άμεση μυοκαρδιακή προσβολή).

Ο αυξημένος κίνδυνος των καρδιοπαθών ασθενών για λοιμώξεις επιβεβαιώνεται και στην τρέχουσα πανδημία του κορωνοϊού, όπου η καρδιαγγειακή νόσος αναγνωρίζεται ως έναν από τους παράγοντες κινδύνου για νόσηση και δυσμενέστερη έκβαση.

– Η αξία της ανοσοποίησης

Ο εμβολιασμός αποτελεί την ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη μέθοδο πρόληψης και ελέγχου της μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων. Ειδικότερα ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου μειώνει την επίπτωση της πνευμονίας στην κοινότητα και προκαλεί ταυτόχρονη ελάττωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας στους ηλικιωμένους. Μια πρόσφατη πολυκεντρική μελέτη έδειξε μείωση της θνητότητας στις 30 ημέρες και στο ένα έτος σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε  αντι-πνευμονιοκοκκικό και αντιγριπικό εμβολιασμό.

– Διεθνείς και εθνικές συστάσεις για τον εμβολιασμό των ασθενών με καρδιαγγειακά νοσήματα

Τόσο η Ευρωπαϊκή  όσο και η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία συνιστούν ανεπιφύλακτα εμβολιασμό έναντι της γρίπης και του πνευμονιόκοκκου σε ασθενείς με ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιακής Ανεπάρκειας συνιστά εμβολιασμό κατά των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων για την αποφυγή της επιδείνωσης καρδιακής ανεπάρκειας. 

Ο εμβολιασμός για την πρόληψη της πνευμονιοκοκκικής νόσου είναι ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για όλους τους ενήλικες άνω των 65 ετών (η ηλικία εκλαμβάνεται ως αυτοτελής παράγων κινδύνου), καθώς και για ενήλικες 19 έως 64 ετών που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (π.χ ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια καρδιακά και αναπνευστικά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, αλλά και συστηματικοί καπνιστές).

Στις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) για τη διενέργεια των εμβολιασμών ρουτίνας στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, συστήνεται η ανεμπόδιστη συνέχισή τους καθώς:

• Η όποια αναστολή τους θα οδηγήσει σε έξαρση κρουσμάτων και αύξηση θανάτων από λοιμώξεις που δύνανται να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού.

• Η πρόληψη της αναπνευστικής νόσου και της νοσηλείας από πνευμονιόκοκκο, γρίπη και κοκκύτη μέσω του εμβολιασμού θα επιτρέψει τη μεγαλύτερη διαθεσιμότητα αναπνευστικού ιατρικού εξοπλισμού, φαρμάκων και επαγγελματιών υγείας για την υποστήριξη των ασθενών με COVID-19.

Συμπερασματικά, ο εμβολιασμός κατά των αναπνευστικών νοσημάτων φαίνεται ότι είναι ένα ασφαλές και χαμηλού κόστους μέτρο πρόληψης, που βελτιώνει την επιβίωση και μειώνει τις καρδιαγγειακές επιπλοκές των αντίστοιχων λοιμώξεων σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου όπως είναι οι ασθενείς με Στεφανιαία Νόσο και Καρδιακή Ανεπάρκεια.