Προκαλεί εντύπωση όλη αυτή η ρητορική υπέρ του συστήματος Υγείας, ειδικά τον τελευταίο καιρό. Δεν προλαβαίνουμε καν τις δηλώσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για το ποιος έκανε περισσότερο έργο στην ενίσχυση των νοσοκομείων ενώ δεν υπάρχει φορέας ή άνθρωπος της αυτοδιοίκησης που να μην έχει μιλήσει για το έργο που επιτελείται από τους υγειονομικούς. Πρόκειται για μία στροφή της ελληνικής πολιτικής αν θυμηθούμε μάλιστα ότι μόλις πριν από δύο χρόνια, ακούγονταν και φωνές που έκαναν λόγο για κλείσιμο νοσοκομείων κλπ.

Είναι ένα από τα θετικά της πανδημίας που αντιληφθήκαμε τον ρόλο που μπορούν να παίξουν τα νοσοκομεία και το δημόσιο σύστημα υγείας στις ζωές μας και την προστασία της κοινωνίας. Το αν θα γίνει όμως και κεκτημένο και μετά την πανδημία, μένει να αποδειχτεί. Γιατί οι πολιτικές δυνάμεις, μικρές ή μεγαλύτερες που επιζητούν το πέρασμα και της Υγείας στην ιδιωτική οικονομία, θα επανέλθουν και τα χειροκροτήματα από τα μπαλκόνια υπέρ των γιατρών θα ξεχαστούν.

Διεθνώς δύο είναι οι κλάδοι που δέχονται τις επιθέσεις των οπαδών των ιδιωτικοποιήσεων: Τα σχολεία με την εκπαίδευση και τα νοσοκομεία με τη δημόσια Υγεία. Και πάντα η επικοινωνιακή τακτική είναι ίδια, περιλαμβάνοντας την υποβάθμιση του ρόλου των δασκάλων και των γιατρών, το αυξημένο κόστος για σχολεία και νοσοκομεία και ως κερασάκι τις επιδόσεις των Κολλεγίων συνήθως στις ΗΠΑ και τις ξενοδοχειακές υπηρεσίες που παρέχουν μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία.

Αν προσθέσουμε και την προπαγάνδιση των πλεονεκτημάτων που παρέχει η ιδιωτική ασφάλιση σε συνδυασμό με την κατάργηση των συμβάσεων αορίστου χρόνου και των εγγυημένων μισθών στην εργασία, έχουμε τη βασική εικόνα πάνω στην οποία αντιπαλεύουν από το ’80 και μετά οι υπερασπιστές του δημοσίου με αυτούς του ιδιωτικού τομέα. Σταθερά κερδίζουν οι δεύτεροι.

Η πανδημία έχει χαρακτήρα σοκ για τις κοινωνίες και τους ανθρώπους για αυτό και μπορεί να μεταβάλλει την κατάσταση των πραγμάτων. Ήταν τέτοια η ανάγκη για θεραπεία των ασθενών με κορωνοϊό από την πρώτη στιγμή, που φάνηκε ότι μόνο καλά εξοπλισμένα νοσοκομεία μπορούσαν να ανταπεξέλθουν. Σε συνδυασμό με την ανάγκη κάλυψης του συνόλου της χώρας που απαιτούσε την κινητοποίηση όλου του μηχανισμού του ΕΣΥ, αναδείχτηκε μέσα σε λίγες ημέρες ο κρίσιμος ρόλος που έπαιζαν τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας.

Ήταν η ανάγκη τελικά που απέδειξε τι σημαίνει δημόσιο σύστημα Υγείας. Και είναι η ανάγκη για κοινωνική προστασία και κοινωνική ευημερία που αναδεικνύει και τον καθοριστικό ρόλο που έχει το κράτος και το Δημόσιο στην εγγύηση των βασικών αγαθών και των δικαιωμάτων των πολιτών. 

Είναι σαν να ανακαλύπτουμε ξανά τις βασικές αρχές του Κοινωνικού Συμβολαίου. 

Από τις μεγάλες στις σύντομες αφηγήσεις

Μετά από 11 μήνες αποκλεισμού στο σπίτι, με ελάχιστες στιγμές από αξιομνημόνευτες εξόδους στο σύντομο «παράθυρο» του καλοκαιριού, η πρόσβασή μας στον πολιτισμό και την ψυχαγωγία περιορίστηκε στο στενό πλαίσιο της τηλεόρασης και του βιβλίου. Οι περισσότεροι στην τηλεόραση γιατί ως γνωστόν στην Ελλάδα ο μέσος όρος ανάγνωσης είναι περίπου ένα βιβλίο το χρόνο ανά κάτοικο, οπότε ας μην συνεχίσω τον σχολιασμό ως προς αυτό.

Όσοι πάντως επέλεξαν αναγκαστικά τηλεόραση και βιβλίο, για να περάσει η ώρα, χωρίζονται χοντρικά σε δύο κατηγορίες: Αυτοί που επέλεξαν τις μεγάλες αφηγήσεις (ταινίες, βιβλία πολλών σελίδων) και αυτούς που επέλεξαν τις πιο σύντομες, κυρίως σίριαλ πολλών κύκλων και κάποια λίγα βιβλία. Φυσικά δεν είναι στεγανά τα όρια και πολλοί κινηθήκαμε ανάμεσα και στις δύο επιλογές.

Είναι βέβαιο πάντως ότι δεν αντέχεις για πολύ να βλέπεις μόνο σίριαλ γιατί από κάποια στιγμή σε κουράζει αυτή η αίσθηση του πολυμερισμού και της εκκρεμότητας. Θέλεις να δεις και μία ταινία ολοκληρωμένου αφηγήματος.

Όμως δεν μπορείς και να κολλήσεις σε βιβλία τύπου Μόμπυ Ντικ ή Οδυσσέας του Τζόις γιατί δεν αντέχεται κι ένας τόσο κλειστός κόσμος επί μέρες και εβδομάδες. Θέλεις και διαφυγές.

Τελικά ο εγκλεισμός έφερε και μια κοινή γνώση: Τίποτα από μόνο του δεν είναι η τέλεια λύση. Θες και το υψηλό και το χαμηλό της τέχνης, θέλεις και τον στοχασμό και την ψυχαγωγία. Και υπάρχουν επιλογές.