Ενώ η πανδημία τρέχει με μεγάλες ταχύτητες και η οικονομική ζωή της χώρας και ολόκληρου του πλανήτη κινείται σε όρια που δείχνουν ήδη ότι υπονομεύουν το μέλλον, τουλάχιστον το βραχυπρόθεσμο, η πολιτική ένταση στη χώρα μας χτυπάει κόκκινο σε άλλα θέματα. Το ελληνικό metoo και η υπόθεση Λιγνάδη, μονοπωλεί την επικαιρότητα. Μέχρι πριν από δύο ημέρες, κράτησε για αρκετό διάστημα η έντονη συζήτηση για την αντιμετώπιση του καιρικού. Και υπάρχουν κι άλλα παραδείγματα.

Μπορεί κάποιος να πει ότι είναι μία «ελληνική περίπτωση» όλα αυτά, μία εξαίρεση, όμως θα έχει δίκιο εν μέρει. Σε όλες τις χώρες προκύπτουν τέτοια θέματα ανάμεσα στα άλλα μεγάλα. Ίσως στην Ελλάδα, να μην μπορούμε να ιεραρχήσουμε καλύτερα τα θέματα λόγω και έλλειψης πολλών ποιοτικών και ισχυρών μέσων ενημέρωσης, παρ’όλα αυτά υπάρχει και κάτι ακόμα που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας.

Πλέον είναι διαφορετικός και ο δημόσιος χώρος. Τα θέματα που απασχολούν την κοινή γνώμη έχουν και συμβολικές αποχρώσεις. Στον χιονιά, βλέπουμε την αντίδραση του κράτους και τη διαχειριστική του ικανότητα. Στην περίπτωση της φωτογραφίας από την Ικαρία με τον πρωθυπουργό κάποιοι βλέπουν την ανισότητα με τους πολλούς περιορισμούς που κρατάνε τους ίδιους αποκλεισμένους από την κοινωνική ζωή.

Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις αδικείται η πραγματικότητα, υπάρχει κάμποση παραπληροφόρηση ενίοτε ή σκοπιμότητες. Όμως για πολύ κόσμο υπάρχει και ουσία, αφού μέσω τέτοιων θεμάτων βγαίνουν στην επιφάνεια βαθύτερες αντιθέσεις, δυσαρέσκεια και άλλου τύπου προβλήματα. Γι’ αυτό και πρέπει η Πολιτεία, το κράτος και η οργανωμένη πολιτική να τα προσέχει και να έχει θέση ευθύνης ώστε να μεταδίδονται και τα σωστά μηνύματα.

Ο πολύχρωμος κόσμος της ιστορίας

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην ομιλία της για τα "Ελευθέρια" των Ιωαννίνων δεν ανέφερε μόνο τον γνωστό στίχο για τα Γιάννενα, τα «γυάλινα και μαλαματένια» του Μιχάλη Γκανά, αλλά και τον "ανθότοπο των ονείρων", όπως τα χαρακτήριζε σε ένα ποίημά του ο Γιοσέφ Ελιγιά. Μαζί με τις αναφορές και στη συμμετοχή των γυναικών στον αγώνα, έκανε μία ανασύνθεση των επετειακών λόγων, οικεία βέβαια στους γνώστες της ιστορίας, αλλά όχι και συνηθισμένης για επετείους, βάζοντας στο κεντρικό αφήγημα Εβραίους κομμουνιστές και αγωνίστριες γυναίκες των Ιωαννίνων.

Οι μικρές αυτές αλλαγές στα κλασσικά αφηγήματα των επετείων, που προϋποθέτουν βέβαια και βαθιά γνώση όχι μόνο της ιστορίας, αλλά και των κοινωνικών και πολιτικών μεταβολών- μας επιτρέπουν να έχουμε μία πιο ευρεία οπτική στο παρελθόν. Κι αυτό βοηθά στο να έχουμε τελικά και μία καλύτερη προσέγγιση στο παρόν, πιο διαλεκτική θα τη λέγαμε.

Τα πράγματα δεν είναι μόνο άσπρο μαύρο. Κι ενώ το δεχόμαστε κάτι τέτοιο θεωρητικά, στην πράξη όταν καλούμαστε να γίνουμε εμείς κριτές της ιστορίας ή της πολιτικής, αποδεικνυόμαστε πολύ πιο επιρρεπείς στα στερεότυπα, στις μονοσήμαντες αναλύσεις. Γι’ αυτό είναι καλοδεχούμενοι οι επετειακοί λόγοι στις μέρες μας που συνομιλούν με τον πολύπλοκο και πολύχρωμο κόσμο του παρόντος και του παρελθόντος.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr