Μην κάνουμε πως 
δεν καταλαβαίνουμε

Υπάρχουν δύο δεδομένα που μάλλον μας ξεφεύγουν μέσα στην ένταση των ημερών.
Το πρώτο είναι ότι η κυβέρνηση έχει κατά πλειοψηφία αριστερούς υπουργούς και αριστερό πρόγραμμα. Κι αυτό σημαίνει ότι διαφέρει από το δεξιό πρόγραμμα. 
Αν δεν κατανοηθεί αυτή η κρίσιμη διαφορά τότε δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές οι επιμέρους διαφορές. Παράδειγμα: Η αριστερά (και όχι μόνο) στην Ελλάδα και όλο τον κόσμο είναι υπέρ της ελεύθερης και ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση. Η δεξιά είναι υπέρ της λεγόμενης «αριστείας» και των αλλεπάλληλων εξετάσεων. Τα δύο συστήματα έχουν πολλές εφαρμογές με παραλλαγές και υπάρχει εμπειρία από τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να θεωρεί «αυτονόητη» μόνο την πολιτική της μίας πλευράς. Πολιτική είναι που σημαίνει διαπάλη ιδεών και εφαρμογές που κρίνονται και αξιολογούνται. Ας μην πέφτουν λοιπόν από τα σύννεφα όσοι καμώνονται τους απολιτίκ κάθε φορά.

Άνοιγμα

Το καλό είναι ότι ο κόσμος μας, ιστορικά έχει δοκιμάσει πολλά πράγματα και ιδέες, και δύσκολα κινείται κάποιος σε κενό. Όποιος νομίζει ότι είναι πρωτότυπος μάλλον είναι μονήρης τύπος κι έχει χρόνια να βγει από το σπίτι ή να ανοίξει τηλεόραση. 
Το δεύτερο δεδομένο είναι συνεπώς αυτό το άνοιγμα που έχουν οι κοινωνίες μας πια. Κανείς δεν μπορεί να ξεγελάσει κανέναν για πολύ καιρό. Όλα είναι γνωστά, όλα γίνονται αργά ή γρήγορα γνωστά. 
Οπότε η όποια σύγκρουση μεταξύ ΝΔ- ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ είναι εύλογη ως προς τις πολιτικές τους. Καθόλου εύλογη δεν είναι η επιθυμία ενός μικρού είναι αλήθεια μέρος των πολιτών, να καταστραφεί η χώρα για να δικαιωθούν οι ίδιοι. Πρόκειται για ψυχαναλυτικής υφής θέμα που μάλλον έχει να κάνει με την απουσία «πατέρα». Σε ένα δεύτερο επίπεδο, το φαινόμενο του «εξυπνακισμού» είναι όντως πιο διαδεδομένο και αφορά όλους τους κομματικούς χώρους κατά περίπτωση. Είναι ο τύπος που λέει πάντα σαν μετά Χριστόν προφήτης το «σας τα έλεγα εγώ» και κουνάει ανάλογα και το δαχτυλάκι του. Είναι μια παθογένεια που ταλαιπώρησε πολλούς αριστερούς στο παρελθόν, όταν όλα τα γνώριζαν κι όλα τα μαχαίρωναν, τώρα την έχουν κολλήσει όσοι αυτοπροσδιορίζονται, μόνοι αυτοί, ως ευρωπαϊστές, φεντεραλιστές, μεταρρυθμιστές, φιλελεύθεροι, κοινός νους κλπ. Εδώ καταγράφεται το ψυχολογικό έλλειμμα ικανοποίησης που οδηγεί και σε ένα διαρκές ηθικολογικό ψαλτήρι. 

Η κρίση

Αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας μετά τις εκλογές είναι η προσπάθεια που κάνει μία κυβέρνηση να εφαρμόσει ένα «new deal», μία συμφωνία σοσιαλδημοκρατικού τύπου, που θα κινήσει την κοινωνία, τους θεσμούς και τα όποια δημόσια κεφάλαια (ΕΣΠΑ κλπ) σε μία κατεύθυνση αναδιάρθρωσης της αγοράς με στόχο μία μικρή αναδιανομή του πλούτου, την τόνωση της ζήτησης και την εμπέδωσης ενός αισθήματος δικαιοσύνης. Πολιτικά μοιάζει με τις πολιτικές πολλών ευρωπαϊκών χωρών μετά τον πόλεμο για την οικοδόμηση αυτού που αποκαλούμε «Κράτος Πρόνοιας» και «Κράτος Δικαίου». Επειδή όμως η πολιτική έκφραση του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου έχει διαλύσει κάθε μορφή παραδοσιακής πολιτικής, τέτοιες πολιτικές σαν του Αλέξη Τσίπρα μοιάζουν πολύ «αριστερές», ενώ δεν είναι.
Φυσικά ο Τσίπρας κάνει αριστερά ανοίγματα για το μέλλον, έχοντας όμως υπόψη τους ακριβώς το συσχετισμό δυνάμεων εντός του κράτους και εντός των ευρωπαϊκών θεσμών.
Παρ’όλα αυτά, ούτε αυτό είναι το πρόβλημα της Ελλάδας. Το πρόβλημα αυτή τη στιγμή της χώρας είναι η ανθρωπιστική κρίση, ο πλήρης αποκλεισμός χιλιάδων νοικοκυριών από τα μέσα επιβίωσής του. Με όποιο πρόγραμμα κι αν προχωρήσει η οικονομία, αν δεν λυθεί αυτό το πρόβλημα, δεν υπάρχει μέλλον. Αριστερό συνεπώς είναι πάντα αυτό που βοηθά την κοινωνία να κάνει ένα βήμα. Κι αυτό είναι που επιβραβεύουν στην κυβερνητική στάση,  όλοι αυτοί οι μη ψηφοφόροι της σήμερα. 

Πόσο άλλαξες

Το δουλεύω συχνά το θέμα στο μυαλό μου. Μαζί με τα πράγματα στη χώρα άλλαξαν και οι άνθρωποι μέσα στην κρίση, μου είχε πει ένας φίλος στην αρχή, το 2011. Τότε ακόμα, ήμουν πιο καλοδιάθετος, έβλεπα δηλαδή πιο θετικά τον άνθρωπο που άλλαζε, θύμωνε, εξεγείρονταν. Νομίζω ότι καλώς έκανα. Τον άνθρωπο που τον έχουν πιάσει από το λαιμό δεν τον παρεξηγείς, κοιτάς να τον βοηθήσεις.
Τα χρόνια όμως πέρασαν. Η κρίση βάθυνε και απλώθηκε. Και οι άνθρωποι πάτησαν στα πόδια τους έστω κι αν έγιναν φτωχότεροι ή πιο δυστυχισμένοι. Εκεί είναι που είδα τη μεγάλη αλλαγή. Γιατί αν σε χτύπησε η κρίση, δεν σημαίνει ότι μπορείς να γίνει και παλιόπαιδο, ατομικιστής του κερατά, μοχθηρός. Εντάξει να επιβιώσεις, αλλά να μην πατήσεις επί πτωμάτων. Και το κυριότερο, αυτή τη σκοτεινιά που βγάζεις πια, μη τη μοστράρεις σαν σοφία, εμπειρία, γνώση. Δεν θα αλλάξεις τον κόσμο με τον κυνισμό, την ασφάλεια της όποιας θέσης που καβάτζωσες ή κληρονόμησες από τους δικούς σου. Πολλοί πιο πριν από εσένα κοίταξαν να τη βγάλουν καθαρή μέσα σε χειρότερες κρίσεις, αλλά στο τέλος κάτι άδεια κουφάρια έμειναν να σέρνονται με ακριβά κοστούμια στους δρόμους, διαλαλώντας πόσο δίκιο δήθεν είχαν και πόσο δεν τους άκουσε η ζωή που έφυγε μακριά τους.
fkaramitsos@yahoo.gr