Η ένταση των τελευταίων ημερών έδειξε ότι η έξοδος από το μνημόνιο δεν είναι απλή υπόθεση. Μας έχουν δεμένους από παντού, θα λέγαμε. Το θέμα της εξόδου, αποτέλεσε επικοινωνιακή πολιτική της ΝΔ εδώ και περίπου έξι μήνες. Επιφανή στελέχη μιλούσαν για την ακρίβεια, για ολοκλήρωση της εργασίας της τρόικας και ανάληψη από την Ελλάδα της τήρησης του προγράμματος. Υπονοούσαν έτσι, αν δεν το διατύπωναν ρητά, ότι η οικονομία της χώρας θα περάσει σε μία επόμενη φάση, στην οποία χάριν παραμέτρων όπως το πρωτογενές πλεόνασμα και η επιτυχής έξοδος στις αγορές, θα μπορούσε να λειτουργήσει με αυτονομία. Ακόμα και η τρόικα, όμως, είναι ακόμα εδώ. Όσο για το μνημόνιο, έχεις την αίσθηση ότι είναι ριζωμένο για πάντα στο υπόστρωμα της χώρας.

Οι παράμετροι

Το πρόβλημα είναι εξόχως πολιτικό και ως τέτοιο το αντιμετωπίζουν όλοι. Γιατί κανείς δεν θέλει να στείλει λάθος μηνύματα και κανείς δεν έχει όρεξη για υποχωρήσεις από την πολιτική του ατζέντα. Όσο κι αν υπάρχουν επιτυχίες στο πρόγραμμα της Ελλάδας, μπορεί να βγει κάποιος ηγέτης σήμερα της Ευρώπης και να πει δημόσια ότι η Ελλάδα είναι μία «κανονική» χώρα; Πώς να γίνει αυτόν όταν τις ρυθμίσεις της κανονικότητας τις έχουν όλοι αφήσει στα χέρια των τραπεζών και των οίκων αξιολόγησης; Όταν τους κανόνες τους ορίζει πια, μία διεθνής χρηματοπιστωτική αντίληψη περί πιστοληπτικής ικανότητας, τι περιμένεις να κάνει ένας υπουργός ή ακόμα και η ίδια η Μέρκελ; Να δώσει το πράσινο φως στον Αντώνη Σαμαρά να ανακοινώσει το τέλος της κρίσης; Δεν γίνονται αυτά.

Ο άλλος δρόμος

Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει τη γραμμή του και να προωθεί πια τη δυνατότητα μίας σκληρής διαπραγμάτευσης, πώς θα μπορούσε να κινηθεί με μία στοιχειώδη πολιτική αυτονομία μέσα στο σκηνικό που έχει στηθεί πέντε χρόνια τώρα για την Ελλάδα; Κι εδώ υπάρχει ένας ολοφάνερος κίνδυνος. Ακόμα κι αν συμφωνήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους πιστωτές και την τρόικα, θα βρει μπροστά της την έλλειψη πόρων, τις βαθιές δεσμεύσεις των μνημονίων και μία κατεστραμμένη κοινωνία βεβαίως βεβαίως. 
Αντιλαμβάνεται συνεπώς κανείς, ότι όποιος δρόμος κι αν επιλεγεί, η έξοδος από το μνημόνιο θα είναι μακρά και επώδυνη. 
fkaramitsos@yahoo.gr