Μπορεί να λέμε με ευκολία ότι διανύουμε μία περίοδο αποπολιτικοποίησης και τέλους των παλιών ιδεολογιών που διαχώριζαν το εκλογικό σώμα, η αλήθεια όμως είναι πιο πολύπλοκη. Και είναι αυτή η νέα πολυπλοκότητα που ίσως θολώνει τη μεγάλη εικόνα και δεν μας επιτρέπει να την αναγνωρίσουμε, ειδικά όταν φοράμε ακόμα τα παλιά γυαλιά μυωπίας. 

Η πολιτική ένταση και το μέγεθος της αντιπαράθεσης εντοπίζεται σε θέματα όπως η συμφωνία για το Brexit και η απειλή πτώσης της κυβέρνησης Μέι ή η μεγάλη απήχηση που βρήκε η κίνηση με τα «κίτρινα γιλέκα» στη Γαλλία μετά τις αυξήσεις στα καύσιμα και την αμφισβήτηση των πολιτικών του Μακρόν. Σε ένα πρώτο επίπεδο και τα δύο αυτά παραδείγματα δείχνουν ότι το όριο μεταξύ αριστερού και δεξιού είναι πια συγκεχυμένο. Ποιος κερδίζει από την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ; Δεν είναι σίγουρο ότι κερδίζουν οι εργάτες περισσότερο σε σχέση με τα αφεντικά τους. Παρ’ όλα αυτά είμαστε μπροστά σε μία μείζονα κρίση.

Τέτοιες κρίσεις εμφανίζονται ή υποβόσκουν σε πολλές περιπτώσεις στην Ευρώπη και τον λεγόμενο προηγμένο κόσμο. Σε πολιτικό επίπεδο, βλέπουμε τις συντηρητικές δυνάμεις να κυριαρχούν, να αναγκάζονται όμως διαρκώς να υιοθετούν την ακροδεξιά ατζέντα για να μην χάσουν την επιρροή σε ένα όλο πιο διευρυμένο ακροατήριο που δεν νοιάζεται παρά μόνο για την αυταρχική κυριαρχία πάνω στη δημοκρατία.

Από την άλλη, ο κεντροαριστερός χώρος, έρχεται δεύτερος μεν, μοιάζει όμως πιο ζωντανός. Ενδεικτική η άνοδος των Πρασίνων στη Γερμανία, αλλά και η αντοχή προοδευτικών κυβερνησεων (με πολλή ή λιγότερη αριστερά) κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο. Κάτι που σημαίνει ότι προς τα αριστερά ψάχνονται να βρουν εναλλακτικό πρόταγμα, ενώ στα δεξιά, αναζητούν ηγεμονία στην εξουσία μέσω ενός διευρυμένου μετώπου. Εκεί κάπου βρίσκεται και η νέα οριαγραμμή με την αριστερά να επανέρχεται στην πηγή των αρχών της, μέρος των οποίων είναι η διαρκής αναζήτηση και η επιλογή του νέου κόντρα στο παλιό. 

Μπροστά στο ερώτημα της αδιαφορίας

Η ταινία The bang bang club που έδειξε ξανά η τηλεόραση την Κυριακή αφορά τέσσερις φωτογράφους που μεγαλούργησαν αληθινά στη Νότιο Αφρική κατά την περίοδο του Απαρτχάιντ και έδωσαν στον παγκόσμιο Τύπο και το κοινό, πολύ δυνατές φωτογραφίες από όσα γίνονταν στο προπύργιο του κρατικού ρατσισμού. Συνέβαλαν έτσι ώστε να μάθει η κοινή γνώμη τι γινόταν στη Ν. Αφρική.

Αυτό είναι και το νόημα άλλωστε της δημοσιογραφίας, να σε μαθαίνει αυτό που δεν ξέρεις, αλλά χρειάζεται να το ξέρεις. Ήταν όμως τόσο δυνατά τα γεγονότα, που παρήγαγαν απίστευτες φωτογραφίες οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούσαν ηθικά διλήμματα. Πρέπει ο φωτογράφος να μετέχει στο γεγονός που έχει μπροστά του; Τι πρέπει να κάνει αν δει ένα έγκλημα; Να το αποτρέψει ή να το φωτογραφήσει; Από την ομάδα αυτή άλλωστε ήταν ο φωτογράφος που έπιασε τη σκηνή στο Σουδάν με τον γύπα να βρίσκεται δίπλα σε ένα πεινασμένο παιδί, όταν και παρά την αναγνώριση της σημασίας της φωτογραφίας τέθηκε άμεσα το ερώτημα αν ο φωτογράφος έπρεπε να προστρέξει προς βοήθεια του παιδιού. 

Τα διλήμματα με την αλήθεια ενός γεγονότος δεν θα εκλείψουν ποτέ, και είναι θέμα επαγγελματισμού και παιδείας το πώς θα τα διαχειριστούν οι διαμεσολαβητές τους, όπως είναι οι δημοσιογράφοι, οι φωτογράφοι και τα μέσα ενημέρωσης. Το χειρότερο όμως θα είναι να μην θέλει κανείς να βρεθεί μπροστά σε τέτοια διλήμματα, να περάσει η κοινή γνώμη στην αφασία της αδιαφορίας για γεγονότα που μπορούν να προκαλέσουν ερωτήματα. Εκεί θα είναι μεγάλο το πρόβλημα της κοινωνίας πια και όχι των ΜΜΕ, τα οποία ίσως όμως να έχουν συμβάλλει με τον κυνισμό και τη μεροληψία τους σε αυτό το αίσθημα αδιαφορίας. Δεν είμαστε και μακριά…

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr