Δύο πράγματα δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε: Ότι δεν υπάρχουν απεριόριστα διαθέσιμα κονδύλια στα κρατικά ταμεία κι ότι ως πολίτες οφείλουμε να αντιγυρίζουμε στην κοινωνία και το κράτος ένα χρέος μας, μια οφειλή. Για να μην παρεξηγούμαστε, δεν είναι ελληνικά μόνο αυτά τα ερωτήματα, φάνηκε όμως με την κρίση, ότι εδώ στην Ελλάδα είναι κυρίαρχη η αποκόλλησή τους, η αποσύνδεσή τους από όσα μας συμβαίνουν.

Για το πούμε αλλιώς: Οι υπάλληλοι του Δημοσίου, οι συνταξιούχοι, οι προμηθευτές και οι εργολάβοι μεγάλων έργων, όποιος τέλος πάντως έχει μία μικρή ή μεγάλη σχέση με το κράτος, δεν μπορεί να διανοηθεί ότι θα έρθει κάποια στιγμή που αυτό το κράτος θα αρνηθεί να πληρώσει. Είναι μία βαθιά καλλιεργημένη πίστη ότι το «κράτος έχει». Ας θυμηθούμε ότι ακόμα κι όταν ήταν στα φόρτε της η συζήτηση για την αναστολή πληρωμών, οι περισσότεροι πίστευαν ότι θα αφορούσε τους «ξένους», άλλους τέλος πάντων. 

Από την άλλη πλευρά, το αίσθημα ευθύνης προς την κοινότητα και το συλλογικό καλό δεν είναι καθολική προτεραιότητα. Ακούς συχνά τη φράση «θα δουλεύω όσο με πληρώνουν», «δεν είναι δική μου υπόθεση», «δεν έχω ευθύνη», «δεν είναι δική μου αρμοδιότητα», ακόμα και από επίσημα χείλη. Αναρωτιέσαι τελικά ποιος είναι αρμόδιος σε αυτή τη χώρα. Η αύξηση όμως του εθελοντισμού, η ανιοδιοτελής προσφορά πολλών λειτουργών του Δημοσίου αλλά και απλών πολιτών στο κοινό καλό, η κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση πολλών όταν κάτι επείγει όπως φάνηκε στην υποδοχή των προσφύγων, δείχνει ότι υπάρχουν οι δυνάμεις εκείνες μέσα στην κοινωνία που μπορούν να αλλάξουν και την εικόνα και την ουσία, μπορούν να δημιουργήσουν ένα νέο πρότυπο.

Αυτά φυσικά δεν γίνονται από τη μία μέρα στην άλλη κι έχουν να κάνουν περισσότερο με την Παιδεία. Έχει σημασία όμως να αναδεικνύεται η αλλαγή του παραδείγματος, να αλλάξει ταχύτητα εκείνη η πλευρά της κοινωνίας που θεωρεί ότι είναι δική της ευθύνη το κράτος, που νοιάζεται να υπάρχουν και διαθέσιμοι πόροι για όλες τις ανάγκες, αλλά και δικαιοσύνη και ισότητα για όλους. 

Μέσα από τις ηλεκτρονικές δέλτους

Χιλιάδες γονείς σε όλη τη χώρα έχουν αναστατωθεί με το σύστημα ηλεκτρονικών εγγραφών στα σχολεία. Πρακτικά δεν υπάρχει πρόβλημα. Το σύστημα είναι πανεύκολο ακόμα και για όποιον δεν έχει δεξιότητες και παράλληλα τα σχολεία βοηθάνε. Η σημασία τέτοιων ηλεκτρονικών συστημάτων είναι αυτονόητη. Το κράτος πρέπει να λειτουργεί με αυτοματισμούς και να διαθέτει πλήρη στοιχεία. Μην επαναλαμβάνουμε τα αυτονόητα.

Υπάρχει βέβαια ένας φόβος για το ποιος διαχειρίζεται τα στοιχεία μας, αλλά υπάρχουν και νόμοι και μέχρι σήμερα δεν έχουν προκύψει και μεγάλα προβλήματα. Η αίσθηση όμως ότι είσαι ένας αριθμός πια σε ένα τεράστιο σύστημα δεδομένων, όντως κάπως είναι. Αλλά πώς να γίνει αλλιώς; Εκεί πάντως που συμπληρώνεις τα στοιχεία σου, σε μια οποιαδήποτε φόρμα και αμέσως σου συμπληρώνουν και τα υπόλοιπα αυτόματα, έχει ένα κάποιο… χιούμορ. Μας ξέρουν όλους πια.

Το ότι μας ξέρουν όμως γιατί να είναι και τόσο ανησυχητικό; Τι έχουμε να κρύψουμε από την Εφορία πχ παρά τη φτώχεια μας; Κι άλλωστε καμία μάχη δεν δίνεται σε αυτό το πεδίο. Η μάχη που έχει σημασία για την κοινωνία είναι να μη χάσει το σπίτι του ένα φτωχός οφειλέτης ή να μπορεί το κράτος που έχει όλα τα στοιχεία μας να μας προσφέρει και τη στοιχειώδη στήριξη στην Παιδεία ή την Υγεία. Αλλιώς τι νόημα έχει το ίδιο το σύστημα, μηχανογραφημένο ή μη;

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr