Στο τιμόνι για μία πόλη που ανήκει σε όλους

Η οδηγική συμπεριφορά από παλαιότερα μελετάται γιατί θεωρείται ενδεικτική των κοινωνικών τάσεων και των ατομικών συμπεριφορών συνολικά στο δημόσιο χώρο. Εμπειρικά άλλωστε γνωρίζουμε όλοι μας ότι οδηγούμε με τον τρόπο που κινούμαστε και στις άλλες εκφάνσεις της ζωής μας.

Πολύ χαρακτηριστική είναι μία μάλλον ασήμαντη ατασθαλία πολλών οδηγών, σε σχέση με σοβαρότερα παραπτώματα: Το να σταματάς για να κατέβει ένας επιβάτης σου ακριβώς εκεί που θέλεις και όχι εκεί που μπορείς στο δρόμο. Συχνά έχεις τη δυνατότητα να σταματήσεις σε διαθέσιμο χώρο δεξιά λίγο πιο κάτω, αλλά προτιμάς τη στάση «για μισό λεπτό» εκεί που έχεις βάλεις στόχο. Κι αυτό χωρίς κάποιο ειδικό λόγο, όπως το να κατεβάσεις ή να πάρεις στο αυτοκίνητο έναν ηλικιωμένο, ένα παιδί, ή ένα άτομο με κάποια αναπηρία που πιθανά να χρειάζονται περισσότερη προσοχή.

Αυτή η μικρή λεπτομέρεια, όπως και άλλες όπως η αναστροφή στη μέση του δρόμου δοκιμάζοντας τα νεύρα οδηγών και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας, είναι ενδεικτικά της τάσης να θεωρούμε τόσο το αυτοκίνητό μας όσο κυρίως το δρόμο και την πόλη, μέρος της ατομικής μας ιδιοκτησίας. Το αυτοκίνητο είναι προφανώς δικό μας, κομμάτι της περιουσίας μας. Προφανώς έχει τη μαγική ιδιότητα να μας επεκτείνει τα ιδιοκτησιακό μας εύρος και στο δημόσιο χώρο. Μπλοκάρει δε και τη σκέψη μας, γιατί δεν βλέπουμε ότι έχει χώρο να σταθμεύσουμε παρακάτω ή να μην κάνουνε αναστροφές αλλά να ακολουθούμε το δρόμο μέχρι να βρούμε ορθότερες διεξόδους.

Μήπως όμως περιπτωσιολογώ; Μήπως δίνω αξία σε μικρά και ασήμαντα πράγματα; Μπορεί. Όμως αυτά τα μικρά και ασήμαντα είναι πολλά στην καθημερινότητά μας. Και όλα δείχνουν ένα και μοναδικό: Κοιτάμε μόνο τον εαυτό μας και αδιαφορούμε για τους άλλους και για την πόλη. Κι επειδή δεν φταίει κανά DNA που νομίζουν πολλοί, αν θέλουμε να αλλάξουμε την πόλη ας κοιτάξουμε να το κάνουμε βλέποντας τη ως συλλογικό αγαθό και όχι ως κομμάτι από το χωράφι που κληρονομήσαμε. 

Παίρνοντας το δρόμο για ένα βιβλίο

Δεν είναι ανώδυνα ερωτήματα: Πώς μπορείς να διαλέξεις ένα βιβλίο; Πώς κάνεις τις επιλογές σου μπροστά στο ράφι του βιβλιοπωλείου; Ας το σκεφτούμε. Οι μισοί Έλληνες διαβάζουν περίπου ένα βιβλίο το χρόνο. Δεν είναι τόσο τραγικό όσο ακούγεται, γιατί τέτοια νούμερα- αν και καλύτερα προφανώς- υπάρχουν σε άλλες χώρες. Σε χώρες όμως που προσπαθούν να έχουν πολιτικές υπέρ της ανάγνωσης, κυρίως με τη στήριξη των βιβλιοθηκών.

Τέτοια ερωτήματα πάντως συζητήθηκαν στις «Λογοτεχνικές Γέφυρες» την εκδήλωση που διοργάνωσε το Δημοτικό Θέατρο Ιωαννίνων τη Δευτέρα το βράδυ στο Καμπέρειο, δυστυχώς χωρίς πολύ κόσμο. Ήταν όμως πολύ καλοί οι ομιλητές: ο Κώστας Αγοραστός, αρχισυντάκτης της διαδικτυακής πύλης για το βιβλίο Book Press, ο Γιάννης Μπασκόζος, μέλος της συντακτικής επιτροπής του ηλεκτρονικού περιοδικού ο «Αναγνώστης» και συγγραφέας, και η Κατερίνα Σχινά, συγγραφέας, μεταφράστρια και κριτικός λογοτεχνίας. Από μόνοι τους θα αρκούσαν για ξεχωριστές εκδηλώσεις. Αναζητείστε τις δουλειές τους.

Το ερώτημα πώς θα διαλέξουμε ένα βιβλίο βέβαια δεν απαντιέται εύκολα. Όμως μπορούμε να βρούμε το δρόμο της επιλογής. Αυτό δεν πρέπει να ξεχνάμε. Και είναι ένας δρόμος, κοπιαστικός, δύσκολος, επώδυνος συχνά, αλλά πρέπει να τον πάρουμε. Αυτό πρέπει να πειστούμε να κάνουμε: Να πάμε σε ένα βιβλιοπωλείο και να διαλέξουμε ένα βιβλίο. Μπορούμε ίσως και να αγοράσουμε ένα ηλεκτρονικό ή να πάμε στη βιβλιοθήκη και να δανειστούμε ένα. Όλες οι επιλογές είναι καλές. Αλλά πρώτα πρέπει να αποφασίσουμε ότι θα βαδίσουμε σε αυτόν τον δρόμο.