Σε δύο διαφορετικά επίπεδα εξελίσσονται οι έρευνες για την υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που αποκαλύφθηκε από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Ιωαννίνων, με τη σύλληψη δύο ατόμων στο Αγρίνιο, το μεσημέρι της Τετάρτης. Ο εντοπισμός μίας μαρμάρινης ανάγλυφης πλάκας του 4ου π.Χ αιώνα πιθανότατα και η έρευνα που ακολούθησε στο σπίτι του ενός εκ των δύο συλληφθέντων στην Ηγουμενίτσα, αποκαλύπτοντας ένα ακόμη αρχαίο αντικείμενο αποτελεί έτσι κι αλλιώς μία σπουδαία επιτυχία των τοπικών αστυνομικών αρχών. Η ΕΛ.ΑΣ πλέον αναζητεί μέσα από την προανάκριση πιθανές διασυνδέσεις των δύο συλληφθέντων με κυκλώματα αρχαιοκάπηλων σε Ελλάδα και εξωτερικό, όμως με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται και η οριστική αρχαιολογική εκτίμηση για τον πιθανό τόπο προέλευσης του ενός τουλάχιστον αρχαίου αντικειμένου. Η μαρμάρινη ανάγλυφη πλάκα που βρέθηκε στο χώρο των αποσκευών του Ι.Χ απεικονίζει μία παράσταση γυναικείας μορφής, τριγωνικού σχήματος, διαστάσεων (37) εκατοστά (ύψος), (39) εκατοστά (πλάτος) και (9) εκατοστά (πάχος). Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ αρμόδιος αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων έκανε την εκτίμηση, ότι τα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά του συνηγορούν υπέρ μιας χρονολόγησης πιθανώς στον 4ο αιώνα π.Χ, υπαγόμενο στις διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το ίδιο αντικείμενο στη Λαμία! Όμως πληροφορίες αναφέρουν πως η μαρμάρινη ανάγλυφη πλάκα δεν είναι τελικά έργο του 4ου π.Χ, αλλά πολύ νεώτερο και συγκεκριμένα έργο του 19ου αιώνα, χωρίς αυτό όμως να μειώνει την αρχαιολογική του αξία. Αναζητώντας τη βιβλιογραφία και σε αναζήτηση με ιστορικούς τέχνης, οι εκτιμητές της Εφορείας Αρχαιοτήτων επισημαίνουν πως πιθανότατα πρόκειται για έργο ενός εξαιρετικού τεχνίτη με έφεση στα αντίγραφα της αρχαίας κλασικής περιόδου, αλλά και σε πρωτότυπα θέματα, όπως το συγκεκριμένο. Ήδη, στις πρώτες ώρες των σχετικών ερευνών και αναζητήσεων επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη τουλάχιστον δύο ίδιων αντικειμένων, που αποτελούν έργα των φημισμένων τηνιακών γλυπτών, Αδελφών Μαλακατέ. Η συγκεκριμένη μάλιστα μαρμάρινη πλάκα, με το ίδιο ακριβώς θέμα, όπως μπορείτε να δείτε και στη σχετική φωτογραφία, που εντοπίσαμε στο amfiktyon.blogspot υπάρχει σε ταφικό μνημείο στο Νεκροταφείο Ξηριώτισσας Λαμίας και φέρει την υπογραφή του Ιάκωβου Μαλακατέ. Ακόμη όμως και αν πρόκειται για έργο του 19ου αιώνα, η αρχαιολογική αξία παραμένει μεγάλη σύμφωνα με αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων, ειδικά εάν αποδειχθεί, κάτι που μπορεί να γίνει, ότι το συγκεκριμένο αντικείμενο είναι το πρωτότυπο από το οποίο αναπαρήχθησαν τα αντίγραφα από τους ίδιους γλύπτες. Το χρονικό της σύλληψης Το μεσημέρι της Τετάρτης στο Αγρίνιο στο πλαίσιο οργανωμένης επιχείρησης της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Ιωαννίνων και έπειτα από αξιοποίηση σχετικών πληροφοριών, συνελήφθησαν δύο ημεδαποί ηλικίας 49 και 47 ετών, για παράνομη κατοχή και μεταφορά αρχαίου αντικειμένου, σημαντικής αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας. Σε βάρος τους σχηματίσθηκε ποινική δικογραφία για παράβαση των διατάξεων της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ειδικότερα, μετά από έρευνα για την ταυτοποίηση αγνώστων ανδρών που κατέχουν αρχαίο αντικείμενο, το οποίο διέθεταν προς πώληση, εντοπίσθηκαν οι δύο κατηγορούμενοι να επιβαίνουν σε Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο στην περιοχή του Αγρινίου και επακολούθησε ο έλεγχός τους. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Ηγουμενίτσας, στην οικία του 47χρονου στην Ηγουμενίτσα, βρέθηκε και κατασχέθηκε επιπρόσθετα τμήμα κυλινδρικής λαβής αμφορέα, μήκους επτά εκατοστών, που σύμφωνα με τους αρχαιολόγους χρονολογείται μεταξύ 4ου π.Χ. έως 5ου μ.Χ. αιώνα και εμπίπτει στις διατάξεις της νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς.  Επίσης, κατασχέθηκαν το προαναφερόμενο Ι.Χ.Ε αυτοκίνητο και τρία (3) κινητά τηλέφωνα. Οι συλληφθέντες, με τη δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος τους, θα οδηγηθούν στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αγρινίου, ενώ την προανάκριση διενεργεί η Υποδιεύθυνση Ασφάλειας Ιωαννίνων.

Ποιοι ήταν οι αδελφοί Μαλακατέ

Οι αδελφοί Ιάκωβος και Φραγκίσκος Μαλακατέ κατάγονταν από το χωριό Υστέρνια της Τήνου και αναδείχθηκαν σε κορυφαίους γλύπτες. Ήταν οι πρώτοι μαρμαρογλύπτες, που ήρθαν στην Αθήνα το 1834, οι οποίοι άνοιξαν μαρμαρογλυφείο στη γωνία των οδών Σταδίου και Κοραή, κοντά στο τότε ανάκτορο του Όθωνα, το μέγαρο Σταματίου Δεκόζη Βούρου (σημερινό Μουσείο Όθωνα, το μέγαρο Σταματίου Δεκόζη Βούρου (σημερινό Μουσείο Βούρου-Ευταξία), από το οποίο αναδείχθηκαν δεκάδες μαρμαρογλυπτών και αποφοίτησαν πολλοί από τους μετέπειτα καλλιτέχνες.. Το ονόμασαν «Ερμογλυφείον», γεγονός που σημαίνει ότι επιδίωκαν τη συσχέτιση με την αρχαιότητα. Οι αδελφοί Μαλακατέ κατασκεύαζαν κυρίως ταφικά μνημεία για το Α' Νεκροταφείο.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ