Η λογική της ανάθεσης πλήττει τις υπηρεσίες προς τον πολίτη

 Το «πού είναι το κράτος;» έχει στοιχειώσει την ελληνική κοινωνία. Δεν υπάρχει πτυχή του κοινωνικού και ατομικού βίου που να μην εμπλέκεται το κράτος, αλλά και μην ζητάει ο πολίτης να εμπλακεί το κράτος.

Ακόμα όμως και όσοι ζητούν την πλήρη ιδιωτικοποίηση των κρατικών και δημοσίων υπηρεσιών, στην ουσία ζητάνε… από το κράτος να θεσπίσει την αυτοεξαίρεσή του. Τι αντίφαση.

 Η ανάθεση σε άλλους των ευθυνών διαχείρισης των κρατικών θεμάτων είναι μεγαλύτερο πρόβλημα από το ποιος θα έχει τη διαχείριση. Και είναι πρόβλημα γιατί αποκλείει τη συμμετοχή του πολίτη ή διευκολύνει όσους συμμετέχουν. Όταν όμως αναθέτεις, δεν είσαι παρά παθητικός δέκτης των εξελίξεων. Πολλοί το κατάλαβαν αυτές τις μέρες με τα σκουπίδια.

Παράλληλα, το ποιος κάνει τι σε μια οργανωμένη κοινωνία, δεν είναι ένα απλό θέμα διαχείρισης. Είναι αντίθετα θέμα πολιτικό. Όταν οι πολίτες του Βερολίνου αποφάσισαν ότι η διαχείριση των σκουπιδιών έπρεπε να είναι δημόσια, το έκαναν ως πολιτική επιλογή, κόντρα στις δοξασίες του λόμπι των ιδιωτικοποιήσεων που εμφανίζεται δήθεν ουδέτερο και τεχνοκρατικό, αλλά με εμφανή στόχο να μειώσει πολιτικά και πρακτικά την ισχύ ενός παραδείγματος που θέλει το Δημόσιο ως κεντρικό συντονιστή των κρατικών υπηρεσιών.

Δεν υπάρχει κάποιο ταμπού με το Δημόσιο και το κράτος. Σε περιόδους ειδικά κρίσης, το αποτέλεσμα, το χαμηλό κόστος, η λειτουργικότητα, είναι κριτήρια για μία πολιτική επιλογή. Ας είναι όμως αυτά και μόνο τα κριτήρια συζήτησης και όχι ανομολόγητες επιδιώξεις για ιδιωτικοποίηση του δημόσιου πλούτου. Γιατί συχνά ανά τον πλανήτη βλέπουμε τέτοιες προσπάθειες να υπερτερούν του δημοσίου συμφέροντος.

Τι θα είχε ενδιαφέρον στη συζήτηση Κράτους – Εκκλησίας

Το όλο πρόβλημα με το μάθημα των Θρησκευτικών είναι ότι αφορά δογματικά θέματα στα οποία είναι εύλογο να θέλει να έχει λόγο η Εκκλησία, ενώ αποτελεί μέρος ενός δημοσίου εκπαιδευτικού συστήματος που έχει ως πρώτο αίτημα τη μόρφωση των παιδιών. Το αν τα παιδιά πρέπει να αποκτούν θρησκευτική παιδεία είναι συνεπώς το κυριότερο ερώτημα που πρέπει να απαντάμε.

Από τη στιγμή πάντως που ιστορικά απαντάμε ναι, σε αυτό το ερώτημα, δεν μπορεί παρά να συνεργάζεται και το σύστημα εκπαίδευσης με την Εκκλησία. Ένας αστερίσκος που μπαίνει βέβαια, είναι ότι στον σύγχρονο κόσμο ο μαθητής πρέπει να ενημερώνεται για το σύνολο των θρησκειών- συχνά για τον απλούστατο λόγο ότι πιστεύει σε μία εξ αυτών διαφορετική από τον Χριστιανισμό-, οπότε και οι άλλες θρησκείες πρέπει να έχουν λόγο.

Θα μπορούσε η θρησκευτική παιδεία να βγει από την εκπαίδευση και να ανατεθεί στην ίδια την Εκκλησία, είναι αμφίβολο όμως αν θα ήταν καλύτερα τα πράγματα. Κι αυτοί είναι άλλωστε μεταξύ άλλων και οι συμβιβασμοί και οι αστερίσκοι που λαμβάνει υπόψη το κράτος σε όλη αυτή τη συζήτηση που κρατάει πολλά χρόνια τώρα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει η Ελλάδα όμως στη σχέση Κράτους – Εκκλησίας δεν είναι φυσικά τα θρησκευτικά. Περισσότερο θα άγγιζε την κοινωνία αυτή η συζήτηση αν ασχολούνταν με θέματα όπως τη μορφή που παίρνει ο γάμος σήμερα και η οικογένεια, η τύχη του ανθρώπινου σώματος μετά τον θάνατο, η ευζωία κα. Και παραδόξως, σε αυτά τα θέματα αν ασχοληθεί κανείς, θα ανακαλύψει ότι και η Εκκλησία έχει πλούσιο αναλυτικό υλικό να προσφέρει στη συζήτηση. Και θα άξιζε όλες οι πλευρές να ανεβάσουν τον πήχη αυτού του διαλόγου, γιατί πολύς κόσμος εκεί έξω εμπλέκεται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και ενδιαφέρεται.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr