Υπάρχει κάτι άλλο από αυτήν την Ευρώπη;

Αν και λιγότεροι Έλληνες από τον μέσο όρο στην ΕΕ αντιμετωπίζουν θετικά την συμμετοχή στην Ένωση, στις περισσότερες πολιτικές ζητούν μεγαλύτερη εμπλοκή της. Περισσότεροι ευρωπαίοι πολίτες πάντως βρίσκουν θετική την συμμετοχή στην ΕΕ.

Διαβάζουμε από την ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το νέο Ευρωβαρόμετρο, ότι στα μάτια ενός αυξανόμενου αριθμού πολιτών, το να ανήκει η χώρα τους στην ΕΕ είναι καλό. Σύμφωνα, με την τελευταία έρευνα του Απριλίου σχετικά με τη στάση των Ευρωπαίων, τα αριθμητικά στοιχεία έχουν  επιστρέψει στα επίπεδα πριν από την κρίση του 2007.

Το 34% των Ελλήνων θεωρούν ότι η συμμετοχή μας στην ΕΕ είναι κάτι καλό, ενώ 32% κάτι κακό. Ο μέσος όρος, όμως για την ΕΕ των 28 είναι 57% και 26%.

 Στους περισσότερους τομείς πολιτικής πάντως οι Έλληνες θέλουν την ΕΕ να παρεμβαίνει περισσότερο και μάλιστα σε ποσοστά μεγαλύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Το ποσοστό μάλιστα του 57% είναι αυξημένο κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα του Σεπτεμβρίου του περασμένου έτους και βρίσκεται στα ίδια σχεδόν επίπεδα με το 2007 (58%), πριν ξεκινήσει η οικονομική κρίση.

Το Ευρωβαρόμετρο είναι αυτό που λέει το όνομά του, βαρόμετρο και έχει τη σημασία του όταν μελετάς τις αυξομειώσεις του. Η θετική γνώμη των Ευρωπαίων για την Ευρώπη, δεν σημαίνει ότι δεν είναι βαθιά δυσαρεστημένοί για την τροπή που πήρε η ζωή τους με την κρίση. Σημαίνει τουλάχιστον ότι δεν βλέπουν κάτι άλλο από την πρόταση της Ενωμένης Ευρώπης. Κι αυτό είναι και το κλειδί για να διαβάζουμε τις εξελίξεις.

Εντάξει ο ευρωσκεπτικισμός, εντάξει η διαφωνία με την πολιτική Σόιμπλε. Αλλά πέραν τούτων τι; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα πια. Και όχι, δεν υπάρχει τείχος. Υπάρχει πάντα εναλλακτική πρόταση. Αλλά για τη βρεις πρέπει να κινητοποιηθείς, πρέπει να συμμετέχεις. Κι αυτή τη στιγμή φαίνονται ότι οι πολίτες κινητοποιούνται κατά της κυρίαρχης αντιευρωπαϊκής πλευράς που είναι η ακροδεξιά. Για τίποτα και πουθενά δεν μπορεί να είναι λύση η ακροδεξιά. Αλλά, για όλα τα άλλα, για όλους τους άλλους δρόμους που θα μπορούσε να πάρει η Ευρώπη, η συζήτηση στην πράξη δεν έχει ξεκινήσει ακόμα.

Η παθογένεια του ατομικισμού

Και σε εκατό χρόνια από σήμερα δεν θα βγούμε από την κρίση σε αυτή τη χώρα αν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι θα τα καταφέρουμε μόνο για την πάρτη μας και ας καταστραφεί κι ο γείτονας και η χώρα ολόκληρη. Αυτός ο βαθύς ατομικισμός που ξεσπάει από κάθε ρωγμή του διαλυμένου κοινωνικού μας ιστού μπορεί να θάψει για πάντα τις προοπτικές αυτού του τόπου.

Κι είναι ψέμα ότι η λύση είναι μόνο οι μεταρρυθμίσεις. Αν ήταν θα ήταν κι όλα καλύτερα. Αλλά εδώ έχουμε θέμα νοοτροπίας. Και προφανώς δεν είναι προσωπικό μας θέμα απλώς. Δεν πάσχουμε από κακές νοοτροπίες ώστε να χρειαστεί κάποιο εμβόλιο. Είναι το σύστημά μας παθογενές. Και δεν είναι και τίποτα περίεργο αυτό που λέμε εδώ.

Αν το πρώτο που σκεφτόμαστε για κάθε τι πού προκύπτει είναι «ποιος τρώει λεφτά», «ποιο κόμμα ευνοείται» και «γιατί αυτός κι όχι εγώ», είναι φανερό ότι η διάβρωση είναι πολύ μεγάλη. Και επειδή πολλοί νομίζουν ότι το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει τάξις και ασφάλεια, να σημειώσουμε κι επιπλέον, ότι επί «τάξεως και ασφαλείας» είναι που ξεκίνησε αυτή η ιστορία.

Αντίθετα αυτό που λείπει είναι ακόμα περισσότερη δημοκρατία, ακόμα περισσότερη ανοιχτή κοινωνία. Να μην έχει κανένας να φοβηθεί τίποτα. Και να μπορεί να εκφράζεται όπως θέλει, σε έναν κόσμο που θα τον ακούει και θα τον εμπεριέχει.

fkaramitsos@yahoo.gr

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ