Τι πέτυχε η συμφωνία

Για να περνάμε και στα πιο ουσιώδη, κανείς δεν πίστεψε ποτέ ούτε πιστεύει σήμερα, ότι υπήρχε θέμα με το κλείσιμο της αξιολόγησης. Και στο παρελθόν άλλωστε, με πρόσφατη την τελευταία περίοδο Σαμαρά, το πρόβλημα δεν ήταν η αξιολόγηση. Αν την εννοούμε, την αξιολόγηση, ως μία ουδέτερη τεχνοκρατική πράξη, κατά την οποία μερικοί τεχνοκράτες, ελέγχουν πώς πάει το πρόγραμμα, κάνουμε λάθος, γιατί τέτοιο πράγμα ουδέποτε ήταν στο τραπέζι.

Αυτό που συζητούσαμε και συζητάμε, ήταν και είναι μία πολιτική συμφωνία αποδοχής της μίας από την άλλη πλευρά. Και η επίσης πολιτική συμφωνία ανανέωσης της συνέχισης του προγράμματος, του μνημονίου, της βούλησης δηλαδή όλων ότι θα συνεχιστεί το πρόγραμμα. Αυτό έγινε και χτες. Ελλάδα και Θεσμοί, αναγνώρισαν και αποδέχτηκαν ο ένας τον άλλον και συμφώνησαν να συνεχίσουν το μνημόνιο.

Η κυβέρνηση πέτυχε ακριβώς αυτή τη συνέχεια. Αν δεν την πετύχαινε έπρεπε να πάει σε εκλογές με μία διαφορετική πια πρόταση που δεν θα περιελάμβανε μνημόνια και συνεργασία με την ΕΕ και τους θεσμούς. Πρόκειται στην πράξη για συνέχιση αυτού που συνέβη μετά το καλοκαίρι του 2015.

Οι θεσμοί από τη μεριά τους εξασφάλισαν επίσης τη συνέχεια των μνημονίων. Έκλεισαν τους φακέλους τους, μέχρι την επόμενη αξιολόγηση, ξέροντας ότι όσα επιβλήθηκαν το 2010 θα συνεχιστούν, αλλάζοντας πλήρως τη ζωή στην Ελλάδα.

Προφανώς και η συμφωνία περιλαμβάνει μέτρα σε χρήμα. Όλα τα μνημόνια προέβλεπαν κάτι τέτοιο, αυτό προβλέπει κι εκείνο του 2015 που συνέχειά του είναι η εξέλιξη της Τρίτης. Κι αυτό γιατί οι θεσμοί πιστεύουν ότι το χρήμα πρέπει να φύγει από την παλιά ελληνική οικονομία και να πάει στη νέα οικονομία με καίριο σταθμό τη ρύθμιση του χρέους με το έναν ή τον άλλο τρόπο. Αν η ρύθμιση του χρέους, οι όροι του, αλλάξουν, τότε μπορεί να αλλάξουν και κάποιες από τις προβλέψεις όλων των μνημονίων που έχουν υπογραφεί ως σήμερα (να έρθουν για παράδειγμα φοροελαφρύνσεις ή αλλαγές στα εργασιακά).

Ακόμα πιο προφανές είναι ότι μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, πλειοψηφικά ίσως, δεν θέλουν τη νέα συμφωνία γιατί ακριβώς έχουν πια καταλάβει όλοι τι σημαίνουν τα μνημόνια που υπέγραψαν οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι από το 2010. Δεν έχουν όμως επιλογές, γι’ αυτό και δεν υπάρχουν πια μαζικές αντιδράσεις. Κανένα κυβερνητικό κόμμα σήμερα δεν προτείνει κάτι εναλλακτικό, κάτι που να σπάει τον κύκλο των μνημονίων. ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ σήμερα υλοποιούν τις ίδιες βασικές αρχές των μνημονίων. Και θα κριθούν στις επόμενες εκλογές, από το ύφος τους, τον τρόπο τους και το όραμα που θα δώσουν για το μέλλον. Όλα τα άλλα περί διαφορετικών «συνταγών» όπως και οι κοκορομαχίες για το ποιος είχε το «καλύτερο» μνημόνιο, είναι για τηλεοπτική και μόνο κατανάλωση και φανατικά κομματικά μέλη.

Το ευ ζην και το ευ θνήσκειν

Το συμπόσιο στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων το τριήμερο για το Πότε Πρέπει να Πεθαίνουμε, ήταν πολύ καλό. Για πολλούς λόγους, Γιατί συγκέντρωσε επιστήμονες από πολλούς επιστημονικούς κλάδους, από όλη την Ελλάδα. Γιατί ανοίχτηκε σε όλη τη γκάμα του θέματος και άγγιξε τα «καυτά» ζητήματα όπως την ευθανασία, την εντολή του ασθενή, τα διλήμματα των γιατρών και των νομικών, την παρηγορητική ιατρική. Και γιατί απέδειξε για μία ακόμα φορά τις μεγάλες δυνατότητες του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε επιστημονικό και οργανωτικό επίπεδο.

Υπήρξε όμως και κάτι ακόμα. Αποδείχτηκε ότι το θέμα του θανάτου αφορά πολύ κόσμο. Όχι μόνο στο προφανές ότι μας αφορά όλους αφού το ερώτημα μας απασχολεί από όταν αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας. Αλλά και όλους αυτούς που το αντιμετωπίζουν καθημερινά.

Από τους ίδιους τους ασθενείς ως τους γιατρούς τους. Από τους νοσηλευτές ως τους χρόνια πάσχοντες. Από τους δικηγόρους ως τους φιλοσόφους. Από τους ιερωμένους και τους πιστούς, ως τους αγνωστικιστές.

Το ευ ζειν, πρέπει να συνοδεύεται κι από το ευ θνήσκειν. Μεγάλη υπόθεση αυτή η σχέση.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr