Θα υπάρχει 4ο μνημόνιο και γιατί;

Συνεχίζεται η συζήτηση για το αν θα υπάρξει 4ο μνημόνιο. Η αντιπολίτευση το θεωρεί σίγουρο, καταγγέλοντας έτσι την κυβέρνηση ότι δεν μπορεί να ανορθώσει την οικονομία, βάζοντας την ακόμα πιο βαθιά στα μνημόνια. Η κυβέρνηση αντίθετα, λέει ότι με τη συνολική συμφωνία που διαπραγματεύεται, δεν θα κλείσει απλώς τη δεύτερη αξιολόγηση αλλά θα κλείσει το θέμα των μνημονίων το 2018.

Ακούγονται λογικές και οι δύο προσεγγίσεις ανάλογα πάντα με το πλαίσιο που θέτει η κάθε πλευρά. Και ίσως τελικά η αλήθεια να κρύβεται κάπου στη μέση. Από αυτές τις γραμμές είχαμε σημειώσει- και με τις πληροφορίες από την αποστολή στις Βρυξέλλες τον Ιανουάριο- ότι το κρίσιμο θέμα για την ελληνική κυβέρνηση το 2018 θα είναι αν θα μπορέσει να εξασφαλίσει από τις αγορές το σύνολο των πόρων που χρειάζεται.

Το ερώτημα είναι τι θα γίνει, ακόμα κι αν ολοκληρωθεί το μνημόνιο, εξασφαλιστούν οι πόροι από την «ποσοτική χαλάρωση» και εξασφαλίσει η κυβέρνηση και δάνειο από την ιδιωτική αγορά. Μήπως σε αυτό το καλό σενάριο, δεν γίνει δυνατή η κάλυψη όλων των αναγκών της χώρας;

Πάνω σε αυτό το ερώτημα είναι που στην πράξη, γίνονται όλες οι εκτιμήσεις όλων των πλευρών, τουλάχιστον σε πρώτο επίπεδο. Το ΔΝΤ μιλάει για δημοσιονομικά κενά και αδυναμία κάλυψης των στόχων του πλεονάσματος, η Επιτροπή πιστεύει ότι όλα είναι δυνατά, ο Σόιμπλε ζητάει περισσότερη λιτότητα ώστε να μειωθούν και οι ανάγκες του Δημοσίου, η ελληνική κυβέρνηση πιστεύει ότι θα τα καταφέρει όπως και με τον προϋπολογισμό του 2016.

Μοιάζει κι εδώ να έχουν όλοι το δίκιο τους. Άλλωστε κάποια περιθώρια υπάρχουν. Αν επιστρέψουν στην Ελλάδα τα κέρδη από τα ομόλογα, είναι πρόσθετη χρηματοδότηση ή όχι; Αν, αναλάβει το χρέος ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης είναι νέα συμφωνία; Αν μεγεθυνθεί η οικονομία της Ελλάδας, θα μειωθούν τα δημοσιονομικά κενά; Κι ακόμα καλύτερα; Κι αν όντως λείπουν από την ελληνική οικονομία το 2018, ας πούμε 3 ή 4 δισ. και τα καλύψει μία νέα συμφωνία θα είναι μνημόνιο ή όχι; Γιατί από μέτρα και προβλέψεις, καλά να είμαστε, θα υλοποιούμε από όσα μέχρι σήμερα έχουν υπογραφεί, ως το 2060 και βάλε.

Τι σημαίνει σήμερα κοινές αξίες

«Η επανεθνικοποίηση της πολιτικής έχει ξεκινήσει στην Ευρώπη για αρκετά χρόνια τώρα. Ήταν ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο η οικονομική κρίση έγινε αντικείμενο διαχείρισης, σε αυτό το μέρος του κόσμου, που προκάλεσε μια τέτοια επανεθνικοποίηση. Η εμφάνιση μιας σειράς συγκρούσεων και διχασμών μεταξύ των χωρών και των περιφερειών, η οποία ήταν τόσο εντυπωσιακά εμφανής στην «ελληνική κρίση» το 2015, ήταν μία από τις κύριες συνέπειες της διαχείρισης της κρίσης έκτακτης ανάγκης που δεν είχε/έχει στόχο την ανάπτυξη μιας πανευρωπαϊκής στρατηγικής της ανάκαμψης. Σε μια τέτοια κατάσταση, η Ευρώπη έχει ταυτιστεί με τη λιτότητα και την κοινωνική υποβάθμιση, όχι μόνο στον Νότο της ηπείρου».

Αυτό σημειώνει ο Σάντρο Μετζάντρα, ένας από τους σημαντικότερους ευρωπαίους πολιτικούς φιλοσόφους, στην “Εποχή” περιγράφοντας κάτι που μας είναι πολύ οικείο πια σε όλους μας. Η Ευρώπη των ανοιχτών συνόρων και των κοινών αξιών, έγινε για πολλές χώρες και ειδικά για την Ελλάδα, ένας «τιμωρός». Και οι κοινές αξίες πήγαν στην άκρη και ψάχνουμε σήμερα το «ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Σημασία όμως δεν έχει ποιος φταίει. Αν φταίνε οι Νότιοι με την κακή ζωή που έκαναν ή οι Βόρειοι με τη «σεμνότυφη» λογική τους για την οικονομία. Το θέμα είναι τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα. Να ξαναγυρίσουμε στο έθνος – κράτος κι ο καθένας μόνος τους ή να ξαναδούμε από την αρχή τι σημαίνει Ενωμένη Ευρώπη. Αν και δεν φαίνεται να υπάρχει και πολύ ανάγκη για συμμετοχή στους απανταχού κυβερνώντες.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr