Θα τα καταφέρουν μόνο οι «βιώσιμες» πόλεις

Μόνο από το προσωπικό μου αρχείο με φωτογραφίες θα μπορούσα να δώσω λίστα με δρόμους και πλατείες που ήταν ή είναι και σήμερα παραμελημένες. Επίσης, μπορώ άνετα να βρω δέκα σημεία στην πόλη που είναι γεμάτα σκουπίδια. Ο καθένας φυσικά μπορεί να προσθέσει τα δικά του παραδείγματα.

Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι δεν κάνει ο Δήμος καλά τη δουλειά του; Χμ, δεν είναι ακριβώς έτσι. Τα τελευταία χρόνια, ας βάλουμε 10 για να μην νομίζουν ότι μεροληπτούμε, το σύστημα δουλεύει πάνω κάτω με τους ίδιους ρυθμούς. Κι αν έχει μειωθεί το προσωπικό, δεν ευθύνεται ο Δήμος αλλά ο περιορισμός των προσλήψεων από τα μνημόνια. Δεν είναι θέμα δημοτικού συστήματος, όλα αυτά τα μικρά που έχουν φορτωθεί οι πόλεις. Ή και τα μεγαλύτερα. Είναι θέμα εθνικών πολιτικών.

Γιατί όταν υπήρχαν χρήματα δεν έγινε δυνατή η βιώσιμη ανάπτυξη που να επιτρέπει την εύρυθμη λειτουργία των δημόσιων χώρων ή τη σωστή διαχείριση των σκουπιδιών ώστε να μην «περισσεύουν» στους δρόμους. Και τώρα που δεν υπάρχουν χρήματα, προφανώς και τρέχουν οι υπηρεσίες πίσω από τα προβλήματα.

Και το να φωνάζει μία γειτονιά, για τα δίκαια αιτήματά της, δεν αλλάζει και ριζικά την κατάσταση. Το να φτιάξει ένας δήμος κάτι σε μία γειτονιά, σημαίνει ότι θα του λείψει από κάποια άλλη.

Στις μέρες μας, τώρα που ξέρουμε πια σε τι οικονομία ζούμε και τι κράτος φτιάξαμε, έχουμε ανάγκη από νέες πολιτικές. Με το μυστικό τους να είναι πια, η «βιωσιμότητα». Κάθε τι που  φτιάχνουμε πρέπει να είναι βιώσιμο. Να είναι αυτάρκες, να έχει στέρεα χρηματοδοτική βάση και συγκεκριμένη ανταποδοτικότητα. Να μπορεί να σταθεί και στις καλές και στις κακές εποχές.

Χρειαζόμαστε πλέον, βιώσιμες πόλεις, που να μπορούν να συντηρούνται μόνες τους. Θα χρειαστεί ίσως μία μεγάλη συμφωνία των δήμων με το κράτος. Αλλά θα χρειαστεί και μία διαφορετική προσέγγιση από τους πολίτες που πρέπει να αναλάβουν μέρος των πρωτοβουλιών.

Τείχος απέναντι στην τυφλή βία

Δεν μπορεί να υπάρξει κανένα περιθώριο στην τρομοκρατία που απειλεί την καθημερινή ζωή των πολιτών. Οι καιροί που κάποια ομάδα χτυπούσε κάποιον «στόχο» για πολιτικούς λόγους έχει περάσει. Και έπρεπε να περάσει προφανώς γιατί κανείς δεν έχει δικαίωμα να λύνει μόνος του τις «διαφορές» του στο όνομα μιας ιδεολογίας ή πολιτικής.

Εκεί όμως που λέγαμε ότι τελειώσαμε με τα «πέτρινα» χρόνια του ’70 και του ’80, ήρθε αυτή η διάχυτη βία στο κέντρο των πόλεων με μαζικά χτυπήματα και πολλούς νεκρούς που δεν έχουν καμία σχέση με κανέναν συγκεκριμένο «στόχο». Δεν είναι πάντα θέμα πολιτικής τρομοκρατίας- το παράδειγμα των μαζικών εκτελέσεων σε σχολεία, των ΗΠΑ κυρίως, δείχνει ότι αυτού του είδους η μαζική βία, μπορεί να έχει και άλλες πηγές.

Το πρόβλημα που έχουμε στην αντιμετώπιση αυτών των νέων μορφών βίας είναι ότι αυξάνονται σε τέτοιο βαθμό οι μηχανισμοί ασφαλείας που απειλούνται κατ’ επέκταση τα ατομικά δικαιώματα μεγάλων πλειοψηφικών μαζών. Όταν βλέπεις τις πόλεις της Δύσης, δε, να στρατοκρατούνται προς αποφυγή τρομοκρατικών χτυπημάτων, τότε καταλαβαίνεις ότι κάτι έχει αλλάξει ριζικά στη ζωή των κατοίκων των πόλεων αυτών.

Τι μπορεί να γίνει όμως; Ποιες εναλλακτικές υπάρχουν; Όντως δεν μπορεί να ανακαλύψουμε κάτι νέο, ξαφνικά που να αντιμετωπίσει τη βία. Μπορούμε όμως να δώσουμε αντισώματα στο σώμα της δημοκρατίας. Με τείχος απέναντι στη βία που θέλει «να σώσει τον κόσμο», με έμφαση στις αξίες του κοινού βίου και των δημοκρατικών κεκτημένων, με σεβασμό στη ζωή και στα δικαιώματα κάθε ανθρώπου, με πίστη στην κοινωνική συνοχή και τις κοινές αξίες που διαμορφώνει η ζωή στην πόλη.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr