Δεν γελάσαμε, Γέρουν

Το 1998 ο Παντελής Βούλγαρης έφτιαξε μία από τις σημαντικότερες ταινίες των πρόσφατων χρόνων, το Όλα είναι Δρόμος. Στην τρίτη ιστορία του, μεγαλέμπορος επίπλων (με τον εξαιρετικό Γιώργο Αρμένη), σπάει τα πάντα στο ξενυχτάδικο «Βιετνάμ» και στο τέλος πληρώνει και να το κάψουν τελείως, μέσα στην πίκρα του για τον χωρισμό του. Και οι άλλες δύο ιστορίες ανδρών, δείχνουν τη μοναξιά, την απομόνωση και τα αδιέξοδα του προσωπικού βίου μέσα στον όλο και πιο ανοίκειο συλλογικό βίο αυτής της χώρας.

Υπάρχουν όμως και άλλες προσεγγίσεις στη ζωή του τόπου μας. Υπάρχουν ταινίες (όπως του Κ. Γιάνναρη) ή βιβλία (όπως της Ι. Καρυστιάνη) που δείχνουν κι άλλες σκοτεινές πτυχές της κοινωνίας μας. Και υπάρχουν βέβαια και οι ευτράπελες ιστορίες, όπως οι επιδοτήσεις και οι αρπαχτές που κάηκαν σε στριπριζάδικα και μαγαζιά της νύχτας, χωρίς καημούς, αλλά με επίδειξη αλαζονείας και κυνισμού από τους νεόπλουτους Έλληνες. Και πίσω από αυτές τις ιστορίες κρύβονται δράματα και ανείπωτη βία των θυμάτων του τράφινγκ ή η εκμετάλλευση μεταναστών σε εργασιακά κάτεργα (γιατί κάπως παρήχθη κι αυτός ο πλούτος εν τέλει, που σπαταλήθηκε στο life style).

Ναι, για όλα αυτά συζητάμε πολύ στην Ελλάδα και μέσω της τέχνης και στις καθημερινές μας κουβέντες. Συζητάμε πολύ, αλλά αλλάζουμε αργά.

Ξέρουμε όμως ότι οι ανισότητες υπήρχαν και πριν από την κρίση. Υπήρχαν πολλοί Έλληνες που ήταν έξω από τα «κόλπα» με τα λεφτά. Και μετά την κρίση είναι πολλοί αυτοί που την πληρώνουν χωρίς να φταίνε σε τίποτα.

Αυτά ίσως να μην τα ξέρει ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος έχει πολλούς οπαδούς και στην ελληνική πολιτική σκηνή και κόμματα. Πιθανόν να μην έχει ακούσει και τίποτα για τα τεράστια κυκλώματα πορνείας στην Ευρώπη, τον σεξοτουρισμό Βορειοευρωπαίων στην Ασία ή την εκμετάλλευση μεταναστών ή το εμπόριο ναρκωτικών. Πιθανά να του διαφεύγει αυτή η σκοτεινή Ευρώπη. Βολεμένος όπως είναι βλέπει μόνο «τα ποτά και τις γυναίκες» στο Νότο. Χωρίς αποχρώσεις, χωρίς μελέτες, με παντελή έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας.

Κάτι ψέλισε χτες για τη λύπη του και την κοσμοθεωρία του που δεν την καταλαβαίνουν άλλοι. Όταν όμως κυβερνάς την Ευρώπη με το μαστίγιο των μνημονίων, τουλάχιστον πρέπει να επιδεικνύεις σοβαρότητα και διάθεση επικοινωνίας με τον απέναντι. Αυτό όμως είναι το μοντέλο των ηγετών της Ευρώπης σήμερα (έστω κι αν καταποντίζονται στις εκλογές). Μονά ζυγά δικά τους. Κι ο κυνισμός τους, ιδεολογία και πολιτική έκφραση.

Και δεν έχει καθόλου πλάκα να ανταπαντάς με χιούμορ σε κάτι τέτοια. Γιατί αν είχαν χιούμορ και αίσθηση των αντιφάσεων της ζωής, δεν θα ήταν στις καρέκλες που είναι σήμερα.

Μακάρι να ήταν αυτονόητο το νερό

Το νερό στη χώρα μας το λογίζουμε αυτονόητο. Σαν να είναι πάντα εκεί, σαν θα είναι πάντα εκεί. Δεν περνάει από το μυαλό μας ότι μπορεί να τελειώσει κάποτε. Άλλωστε «κάτι θα κάνει το κράτος» αν συμβεί κάτι. Αυτό σκεφτόμαστε για όλα τα φυσικά αγαθά. Υπάρχουν για το χατίρι μας, κι αν μας λείψουν θα «κανονίσει» το κράτος.

Είμαστε τόσο απροετοίμαστοι και τόσο ελαφρόμυαλοι, πλήρεις αρνητές της οικολογικής διαχείρισης που όταν μολύνονται οι πηγές από τα νιτρικά, δεν σκεφτόμαστε ότι έχουμε ευθύνες για τα λιπάσματα που ρίχνουμε, αλλά ρίχνουμε την ευθύνη στο κράτος ή στο απέναντι χωριό. Κι αν κάποια μέρα στερέψουν οι βρύσες μας σε κάποια συνομωσία θα το αποδώσουμε.

Ευτυχώς που η Ελλάδα έχει πολύ νερό. Όχι παντού βέβαια. Και σίγουρα δεν το αξιοποιεί σωστά. Αλλά κάτι τέτοιο θα προϋπόθετε μια κουλτούρα διαχείρισης, λογικές ορθής αξιοποίησης των αγαθών, κάτι που μας λείπει τελείως. Γι’ αυτό άλλωστε και δεν μας απασχολεί το κόστος του νερού, πλην του προφανούς ότι μας «πονάει» στην τσέπη. Υποψιαζόμαστε η τεχνολογία διαχείρισης έχει κάποιο κόστος, αλλά αν έβγαινε ένας δήμαρχος ή ένας πρωθυπουργός που θα έταζε δωρεάν νερό στις βρύσες και τα χωράφια μας, θα τον βγάζαμε με τα τσαρούχια.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr