Καταστρέφοντας την εργασία

Πώς μπορεί να επέλθει ανάταξη της οικονομίας και ανάπτυξη, χωρίς τον κόσμο της εργασίας; Το ερώτημα τίθεται διαρκώς όσο αποκαλύπτεται με διάφορες αφορμές η υποχώρηση της εργασίας και η δεινή θέση των εργαζομένων. Τώρα, προστίθεται και η έκθεση του ινστιτούτου της ΓΣΕΕ που δείχνει πτώση των μισθών, ανεργία, ευέλικτες μορφές απασχόλησης και φτώχεια.

Υπό κάποια έννοια, οι μελέτες και τα ρεπορτάζ του Τύπου, συνήθως δείχνουν αυτό που ήδη γνωρίζουν από το προσωπικό τους βίωμα μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται επιτρέπουν όμως να ριχτεί φως και να καταρρεύσουν μία σειρά από μύθοι η διάδοση των οποίων επέτρεψε τελικά όχι μόνο την άκριτη επιβολή της λιτότητας και των περικοπών, αλλά και τη συκόφαντηση και υποβάθμιση της ίδιας της έννοιας της εργασίας. Γιατί στην Ελλάδα έχουμε το παράδοξο να συκοφαντούνται οι εργαζόμενοι και η εργασία και να δοξάζεται η ανάπτυξη, η οποία προφανώς θα έρθει είτε από το διάστημα είτε από κάποια μαγικά σχέδια των μάνατζερ και των επενδυτών που αναμένονται… χωρίς πάντως τους εργαζομένους. Θα ανακαλύψουμε την… αύλη ανάπτυξη άνευ εργασίας.

Ο μεγαλύτερος μύθος ήταν και είναι το υψηλό μισθολογικό κόστος. Αντί ίσως των ρυθμίσεων σε κάποια τμήματα της αγοράς, διαλύθηκαν τελείως οι μισθοί όλων των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Θέλει ίσως και προσπάθεια για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Αποτέλεσμα πέρα από τη φτωχοποίηση είναι και η ανεξέλεγκτη πια κατάσταση στους εργασιακούς χώρους και η άνοδος φαινομένων «ζούγκλας» σε πολλούς από αυτούς.

Παράλληλα, βέβαια η κατάρρευση των μισθών και η διάλυση των προστατευτικών ρυθμίσεων (πχ συλλογικές συμβάσεις, αποζημιώσεις κλπ), δεν έφερε τις πολυπόθητες επενδύσεις από το εξωτερικό. Γιατί άλλωστε να συμβεί κάτι τέτοιο αφού οι πολυεθνικές του φασόν μια χαρά βολεύονται ακόμα με την εκμετάλλευση εργατών στην Ασία;

Τώρα βέβαια έχει εμφανιστεί ένας άλλος «εχθρός». Είναι η ανάγκη «μεταρρυθμίσεων». Που όλοι τις θέλουν, αλλά δεν τις εννοούν και το ίδιο. Κι αυτό που εννοεί η κυρίαρχη τάση, δεν είναι τίποτα άλλο από τη διάλυση και του Δημοσίου τομέα. Που αν γίνει όπως και η διάλυση της ιδιωτικής εργασίας τότε απλώς θα οδηγήσει σε ένα μη κράτος και μία μη κοινωνία.

Η τηλεόραση και η εναλλακτική παραγωγή

Η τηλεόραση, κυρίως η κρατική, αλλά και η ιδιωτική ενίοτε, έχει πολλές εκπομπές για τα τρόφιμα και τα τοπικά προϊόντα διαφόρων περιοχών του κόσμου, τη γαστρονομία και τον πολιτισμό της διατροφής. Είναι πολύ διαφορετικές και πολύ καλύτερες από όλες αυτές τις εκπομπές με σεφ και συνταγές που πλημμυρίζουν την οθόνη αλλά δύσκολα θα βρουν χώρο στις αληθινές κουζίνες των σπιτιών μας.

Αντίθετα ένα ταξίδι σε έναν τόπο που παράγει κάτι διαφορετικό και αυθεντικό, ένα κρασί, ένα τυρί ή σε έναν τόπο που διατηρεί παλιές και δοκιμασμένες συνταγές, τρόπους μαγειρέματος ή και διαφορετικούς τρόπους παραγωγής και επιχειρηματικότητας, γίνεται ενδιαφέρον και αναζωογονητικό.

Και είναι πολύ ενδιαφέρον ειδικά για το πόσο έχουν προχωρήσει άλλες περιοχές του πλανήτη, την ώρα που εμείς ακόμα συζητάμε για τη μείωση των επιδοτήσεων στον αγροτικό τομέα. Όταν βλέπεις έναν συνεταιρισμό στην Πορτογαλία να προωθεί την ολοκληρωμένη διαχείριση από την εκτροφή ως το ράφι ή έναν κήπο στην Αφρική που περνάει στο εστιατόριο με τοπικά προϊόντα, καταλαβαίνεις ότι κάτι ιδιαίτερο γίνεται εκεί έξω. Και η Ελλάδα με τον μεγάλο φυσικό της πλούτο, αξίζει να ακολουθήσει αυτά τα παραδείγματα που ευτυχώς παρουσιάζονται μέσα από την τηλεόραση.

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr