Με ή χωρίς λιτότητα

Ο υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ το 1988, Μάικλ Δουκάκης, που πραγματοποιεί επίσκεψη στην Αθήνα, σε ομιλία του σε εκδήλωση του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών ανέφερε ότι η πολιτική λιτότητας δεν έχει αποδώσει και ότι η Ελλάδα χρειάζεται οικονομική ώθηση και πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης. Σημαντική προσωπικότητα των ΗΠΑ ο Δουκάκης και με διεθνές κύρος που αυξήθηκε στο πέρασμα του χρόνου, λέει κάτι που λένε και πολλοί αναλυτές από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, από τον προοδευτικό χώρο. Η λιτότητα δεν είναι άλλωστε γενικότερα αγαπητή στην Αμερική, εκεί που η μεγέθυνση της ανάπτυξης είναι πολύ πιο δημοφιλής παράμετρος και δείκτης της οικονομίας. Στην Ευρώπη αντίθετα, με την κυριαρχία του συμφώνου σταθερότητας και την ανάγκη στήριξης ενός νέου κοινού νομίσματος όπως είναι το ευρώ, ο περιορισμός των δημοσιών δαπανών, τείνει να γίνει κάτι σαν «ευαγγέλιο» των οικονομολόγων και των πολιτικών. 

Κόντρα

Στην πράξη πάντως αυτή η πολιτική κόντρα για το εύρος των περιοριστικών πολιτικών, μοιάζει να έχει περισσότερο έναν αυτόνομο θεωρητικό λόγο, παρά να φέρνει και συγκεκριμένες πολιτικές που διαφοροποιούν το σκηνικό. Όσο κι αν αρθρογραφούν οι μεγάλοι αμερικανοί νομπελίστες επιστήμονες, με κληρονομιά τα νάματα του Κέινς, το αυτί του Σόιμπλε δεν ιδρώνει. Γιατί τουλάχιστον στην Ευρώπη, το στοίχημα παραμένει και είναι η αντοχή των οικονομιών χωρίς ελλείμματα.
Αυτό όμως σημαίνει ότι παράλληλα κι ότι πιέζονται αυτές οι οικονομίες να έχουν περιορισμένες δημόσιες δαπάνες, άρα να έχουν και κοινωνικές επιπτώσεις γιατί είναι λογικό να μειώνονται αντίστοιχα οι κοινωνικές δαπάνες.

Συγκρούσεις

Επιπλέον, η οικονομία παγκόσμια δεν είναι ενιαία ούτε αγαθή. Στο εσωτερικό της μαίνονται οι συγκρούσεις και οι ανταγωνισμοί. Και είναι δύσκολο για μικρές οικονομίες να σταθούν ανάμεσά τους. Γι’ αυτό και δεν είναι τόσο απλό χώρες όπως η Ελλάδα να πάρουν πολύ ξεκάθαρη θέση ή να διαχωριστούν και να αυτονομηθούν.
Δύσκολο συνεπώς το πεδίο της οικονομίας, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό βέβαια επίπεδο. Αν και το τελευταίο το έχουμε καταλάβει και μόνοι μας τόσα χρόνια. 

Πέρα από τον «καλό χειμώνα»

Πολλοί αυτές τις μέρες αρνούνται την ευχή «καλό χειμώνα». Καλώς πράττουν, γιατί άλλωστε είναι και δικό τους και μόνο θέμα πώς θέλουν να αισθάνονται. Κι αν κάποιος θέλει να αισθάνεται ότι είναι σε ένα διαρκές καλοκαίρι, καλώς πράττει.
Κάπως όμως σαν να το υπερτιμήσαμε ελαφρώς το καλοκαίρι. Τόσο καλά περάσαμε πια και δεν αντέχουμε λίγη προσαρμογή; Ή μήπως είναι το ακριβώς αντίθετο. Ότι δεν περνάμε πια όπως θέλουμε και προσπαθούμε να κρατήσουμε με το ζόρι λίγο παραπάνω την αίσθηση, τη δυνατότητα να το καταφέρουμε έστω κι αν γράφει φθινόπωρο το ημερολόγιο; Μήπως κάνουμε κάτι σαν μία ανάποδη ευχή, ένα βουντού να κρατήσει κι άλλο η ζέστη, ο ήλιος και η θάλασσα και καταφέρουμε έτσι να διώξουμε πιο πέρα έναν «χειμώνα» ταυτισμένο με το άγχος, τα έξοδα και τη μιζέρια; Μπορεί. 
 Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr