Διαλύεται  ο πολιτικός λόγος

Σύμπτωμα ή συνακόλουθο της οικονομικής κρίσης, δεν ήταν τόσο η πολιτική κρίση όπως λέγεται- το να αλλάζουν τα κόμματα εξουσίας δεν αποτελεί κρίση όσο κι αν δυσανασχετούν οι χαμένοι των εκλογών. Αντίθετα ιδιαίτερο πρόβλημα που αναδεικνύεται σε όλη του την ένταση είναι η διάσπαση του πολιτικού λόγου, η αποσυναρμολόγησή του. Και θα ορίζαμε ως ρήξη, αυτή την απόσταση που χωρίζει τις λέξεις από τις πράξεις, την εξαγγελία από το αποτέλεσμα.
Τέτοια φαινόμενα θα λέγαμε ότι είναι δομικά στην ελληνική πολιτική σκηνή. Λέγαμε παλιότερα για παράδειγμα ότι οι πολιτικοί μας είναι «όλο θα». Ή μιλάγαμε για το φαινόμενο του «Μαυρογιαλούρου» από τη σχετική κωμωδία του ελληνικού κινηματογράφου. Μορφές ιδιότυπες, δείγματα του βαλκανικού μοντέλου πολιτικής διακρίνονται ήδη από τις απαρχές του κρατικού μας βίου. Αλλά σήμερα είμαστε πολύ πιο πέρα από τέτοια φαινόμενα.

Δεν ενώνονται 

Εδώ έχουμε κάτι διαφορετικό. Έχουμε έναν διαλυμένο λόγο, έναν πολιτικό λόγο σε κομμάτια που δεν μπορούν να ενωθούν και να σχηματίσουν μία δομημένη εικόνα. Δεν είναι μία εικόνα ψέματος έστω, είναι μία διαρρηγμένη εικόνα. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνονται όλα αυτά που γνωρίζουμε πια. Να λέγεται κάτι και να εννοείται το αντίθετό του, να λέγεται και να μην εννοείται τίποτα, να αλλάζουν τα νοήματα, να σπάει η λογική σειρά: υποκείμενο- λόγος- αντικείμενο και πράξη.
Λένε κάποιοι ότι όλα αυτά γίνονται επίτηδες, με σχέδιο ώστε να μην αντιδρά ο λαός σε όσα του συμβαίνουν. Κάτι σαν την γλώσσα στο «1984» που επέτρεπε τη διατήρηση στην εξουσία του αυταρχικού καθεστώτος. Τώρα πια όμως όλα τα γνωρίζουμε. Κανείς δεν μπορεί να ξεγελάσει ή να ξεγελαστεί.

Η έκφραση της κοινωνίας

Μάλλον πρέπει να προσεγγίσουμε τη διάλυση του πολιτικού λόγου ως μία παθογένεια που ενδημεί στον πολιτικό κόσμο, επηρεάζει όμως και την κοινωνία. Δεν μπορούν να μιλήσουν αλλιώς και μιλάνε έτσι. Και τους προκύπτει από την αδυναμία τους να συσπειρώσουν τον κόσμο πίσω από το λόγο τους- γιατί η πολιτική πρέπει να εκφράζει την κοινωνία- και την αδυναμία να διαχειριστούν την πραγματικότητα- ο λόγος υποχωρεί εκεί που η πραγματικότητα μοιάζει με τείχος.
Αριστερά και Δεξιά, οφείλουν πλέον να βρουν τρόπους να αναβαθμίσουν και τον πολιτικό λόγο, αν θέλουν να διατηρούν μία κάποια πολιτική αυτονομία. 

Οι παλιές προβολές

Κάπου πήρε το μάτι μου την είδηση ότι έκλεισε και το τελευταίο εργοστάσιο που έφτιαχνε βιντεοκασέτες. Κατά συνέπεια δεν μπορούμε να επιστρέψουμε σε αυτή τη μορφή προβολής όπως κάναμε με το βινύλιο που επιστρέφει και είναι λειτουργικό και στο σήμερα. 
Ο ρομαντισμός πάντως δεν είναι το κατάλληλο μέσο για να δίνουμε χρώμα στη ζωή μας. Ούτε υπάρχει κάποια μαγική ιδιότητα σε ένα αντικείμενο που του επιτρέπει να έχει και νέα ζωή πολύ μετά τη γέννησή του. Η βιντεοκασέτα τεχνικά είναι υποδεέστερη από το dvd το οποίο κι αυτό σιγά σιγά υποχωρεί μπροστά σε νέες ψηφιακές κατακτήσεις. Και τίποτα γραφικό ή αισθητικά φρέσκο δεν υπάρχει στην εικόνα του παλιού βίντεο. Ας λένε ότι η ψηφιακή εικόνα είναι «ψυχρή». Θερμή μπορεί να την κάνει η χρήση της ή το περιεχόμενο- προφανώς. Ίσως να έχει ενδιαφέρον η λήψη μιας ταινίας με φιλμ γιατί είχε άλλες προδιαγραφές, αλλά κι εκεί ήταν θέμα προσέγγισης. Γι’ αυτό άλλωστε είχε σημασία και η παρουσία ενός σκηνοθέτη- δημιουργού που γνώριζε να χειρίζεται και τα υλικά ενώ σήμερα γινόμαστε όλοι μας εφήμεροι σκηνοθέτες λόγω της ευκολίας στη χρήση της τεχνολογίας, με πενιχρά βέβαια αποτελέσματα.. Η βασική αρχή παραμένει όμως: Αν έχεις κάτι να πεις, βρίσκεις και τον τρόπο να το πεις. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr