Το ανοιχτό μέλλον της πόλης

Ο τόπος μας, ο πολιτισμός του, το εμπόριο και η οικονομία, η ευρύτερη ανθρώπινη δραστηριότητα, δηλώνουν ένα διαρκές, διαχρονικό «παρών» πολλές εκατοντάδες χρόνια τώρα, πολύ πιο πίσω από τις γνωστές περιόδους ακμής στη βυζαντινή ή την οθωμανική περίοδο. Μία επίσκεψη στην έκθεση που τρέχει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων για την ιστορία του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, σε αφήνει έκπληκτο από το μέγεθος και το εύρος των δραστηριοτήτων από την αρχαία ήδη περίοδο, ενώ υπάρχουν ενδείξεις και για περιόδους ακόμα πιο πίσω.
Είμαστε συνηθισμένοι να μετράμε την ιστορία ενός τόπου από τους πολέμους, τα μεγάλα γεγονότα ή τα εμβληματικά κτίρια. Ακόμα πιο σημαντική όμως είναι η οργανωμένη παρουσία του ανθρώπου σε ένα τόπο, η πολεοδομία, τα εργαστήρια, οι εμπορικές συναλλαγές, η ζωντάνια της καθημερινότητας. Ζούμε σε έναν τέτοιο τόπο με τα πάνω του και τα κάτω του βέβαια.

Εύκολες λύσεις

Στις μέρες μας είμαστε πεπεισμένοι ότι όλα μπορεί να τα λύσει η τεχνολογία και η διαθεσιμότητα των πόρων. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν λύσεις για όλα, ενώ το μόνο που αρκεί να κάνουμε είναι να εξασφαλίζουμε κονδύλια για τα έργα που προγραμματίζουμε. Ισχύει αυτό. Πολλά μπορούν να γίνουν πολύ πιο εύκολα από ό,τι στο παρελθόν. Αλλά δεν παίζεται μόνο εκεί το παρόν και το μέλλον μιας πόλης. Θα έλεγα ότι σημαντικότερο είναι το πλαίσιο, η ατμόσφαιρα μίας πόλης, το άρωμα πάνω από τη ζωή των κατοίκων της. Κι αυτό το άρωμα, πρέπει να έχει μέσα του ένα κύριο συστατικό: Το άνοιγμα, την απλωσιά, την ελευθερία, τη δικτύωση, τη διασύνδεση.

Να αποφασίσουμε

Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να διαβάσουμε τον νέο επιχειρησιακό σχεδιασμό του Δήμου Ιωαννιτών για τα επόμενα χρόνια που ενέκρινε το δημοτικό συμβούλιο. Έργα, καλά και χρήσιμα περιλαμβάνονται. Πόροι θα βρεθούν έστω και με δυσκολία. Το κρίσιμο όμως είναι να αποφασίσουμε εμείς τι θέλουμε. Αν θέλουμε έναν ζωντανό τόπο, με μία ανοιχτή κοινωνία και μία οικονομία που να πυροδοτεί την κίνηση και όχι να την εγκλωβίζει σε πακτωμένα και παγιωμένα σχέδια μικρών και μεγάλων συμφερόντων. 
Τα Γιάννενα ήκμασαν όταν ανοίχτηκαν, όταν δικτυώθηκαν, όταν κράτησαν τις πύλες και τους δρόμους ανοιχτούς. Ας το έχουμε υπόψη μας…

Όλα γύρισαν ανάποδα

Το πρόβλημα είναι που ψαχνόμαστε συνέχεια για προβλήματα. Είμαστε έτοιμοι να θυμώσουμε, να παρεξηγηθούμε, να πιαστούμε και στα χέρια ακόμα ακόμα. Το βλέπεις από τον καπνό που βγάζουν πολλοί από το κεφάλι τους. Δεν είμαστε έτοιμοι κάθε πρωί για το καλό, για μία μέρα καλοσύνης και πραότητας. Αλλά και δεν φταίμε μόνο εμείς. Γιατί όλο το σύμπαν είναι ανάποδο. Δεν συνομωτεί απλώς εναντίον μας, αλλά έχει ολοκληρώσει το σχέδιό του. Γι’ αυτό και δεν βλέπουμε να στέκεται τίποτα όρθιο στη θέση του. Όλα έχουν γυρίσει ανάποδα ή μοιάζει να έχουν γυρίσει. 
Και δεν το πιάνεις από πουθενά το πράγμα πια. Και το χαμόγελο να φορέσεις πρωινιάτικα που βγαίνεις στον πόλεμο των δρόμων, και ανοχή να δείξεις και υπομονή, τίποτα δεν κερδίζεις. Ή έστω, έτσι νιώθεις, που το πώς νιώθεις είναι σημαντικότερο συχνά από το τι κάνεις.
Αλλά λύση δεν υπάρχει. Καλύτερα να γίνουμε ιππότες του καλού, παρά έρμαια του αναποδογυρισμένου κόσμου. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

fkaramitsos@yahoo.gr