Μπορεί η ταπεινή πλαστική σακούλα να αποτελεί ένα μείζονα κίνδυνο για τις κοινωνίες μας; Και βέβαια μπορεί. 
Και μόνο να σκεφτεί κανείς ότι χρειάζεται εκατοντάδες χρόνια για να αποδομηθεί καταλαβαίνει τι σημαίνει για την προστασία του περιβάλλοντος. 
Το καμπανάκι κινδύνου έχει χτυπήσει εδώ και χρόνια σε ολόκληρη την Ευρώπη και τα μέλη της ΕΕ προσπαθούν να συντονίσουν μία κοινή στρατηγική. Φαίνεται ότι μάλλον πρέπει να επιταχύνουν όμως γιατί η χρήση της σακούλας επιμένει και μάλιστα σε χώρες όπως η Ελλάδα βρίσκεται στα ύψη. Το υψηλό περιβαλλοντικό κόστος, αλλά και το υψηλό οικονομικό κόστος για τη διαχείριση των απορριμμάτων συνιστούν ανελαστικά μεγέθη για τις οικονομίες των κρατών, πόσο μάλλον για μία χώρα όπως η Ελλάδα που βρίσκεται σε κρίση και δεν μπορεί να σηκώσει τέτοια βάρη. Παρ’ όλα αυτά και γενικότερα μιλώντας, το κόστος από την οικολογική καταστροφή, όπως και οι αξίες μίας φιλοπεριβαλλοντικής στάσης ζωής, δεν ιεραρχούνται ως κρίσιμα θέματα για την ελληνική κοινωνία.
Στο πλαίσιο της οδηγίας 2015/720 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβούλιου της 29ης Απριλίου 2015 με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς το Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) πραγματοποίησε μελέτη με θέμα τη χρήση εναλλακτικών της ελαφρού βάρους πλαστικής σακούλας.
Η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και θα καταλήξει με την κατάθεση συγκεκριμένων εναλλακτικών προτάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Tα μέχρι τώρα δημοσιεύσιμα ευρήματα της μελέτης είναι αποκαλυπτικά για το μέγεθος του προβλήματος (δημοσιεύονται στη σελίδα www.ielka.gr). Ξεχωρίζουν μερικά σημεία ειδικά για τη χώρα μας:
– Οι μέχρι τώρα μετρήσεις και εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το 2015 στην Ελλάδα αντιστοιχούν 363 σακούλες ανά κάτοικο ανά έτος. Η μέτρηση αυτή είναι κατά 50% μεγαλύτερη από την δημοσιευμένη εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2010, στις 242 σακούλες ανά κάτοικο, η οποία τότε κατέτασσε την Ελλάδα στην 4η θέση ανάμεσα στις 19 χώρες με διαθέσιμα στοιχεία. Σημειώνεται ότι η εκτίμηση για 363 σακούλες φέρνει την Ελλάδα στην 1η θέση σε κατανάλωση, διπλάσια σχεδόν από τον Ευρωπαϊκό Μέσο Όρο των 175 τεμαχίων.
– Σήμερα στην Ελλάδα συνολικά χρησιμοποιούνται συνολικά 4,3 δισεκατομμύρια σακούλες με σημαντική επιβάρυνση του περιβάλλοντος, περίπου δηλαδή 33.000 τόνοι πλαστικές σακούλες με πολύ σημαντικό κόστος.
– Αντίθετα, οι επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες (π.χ. υφασμάτινες) είναι ελάχιστες. Υπολογίζονται με βάση την έρευνα του ΙΕΛΚΑ σε 400.000-500.000 ανά έτος, δηλαδή περίπου 0.05 σακούλες ανά κάτοικο, όταν π.χ. η Δανία η οποία είναι από τις πιο προχωρημένες χώρες στη μείωση της πλαστικής σακούλας έχει 75 επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες ανά κάτοικο, ενώ ο μέσος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 23. 
Η Ευρωπαϊκή Οδηγία αναφέρει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν μέτρα«που εξασφαλίζουν ότι το ετήσιο επίπεδο κατανάλωσης δεν θα υπερβαίνει τις 90 λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς κατά κεφαλήν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2019 και τις 40 λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς κατά κεφαλήν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2025. Κάτι που σημαίνει ότι η χρήση στην Ελλάδα θα πρέπει να μειωθεί κατά 80% ως το 2019 και 90% ως το 2025.
Η απόσταση που χωρίζει την κατάσταση από τον στόχο είναι μεγάλη και αυτό κινητοποιεί τις αρχές όπως φαίνεται. 
Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, με αντικείμενο την ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2015/720 για περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας, αποφασίστηκε η σύσταση κοινής ομάδας εργασίας με σκοπό τον καθορισμό των παρεμβάσεων για την από κοινού εκπόνηση και υλοποίηση σχεδίου δράσης με την εμπλοκή όλων των φορέων, με στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών και τον άμεσο περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας.

Τι γίνεται
Το ΙΕΛΚΕ δίνει και ενδεικτικά παραδείγματα για το πώς άλλες χώρες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα:
Δανία: Το 2003, η Δανία εισήγαγε ένα φόρο στις λιανικές επιχειρήσεις για να μειώσει τις πλαστικές σακούλες. Αυτό ενθάρρυνε τα καταστήματα να χρεώνουν για τις πλαστικές σακούλες και αύξησε τη χρήση/ζήτηση για επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες. 
Γερμανία: Η Γερμανία επιβάλλει ένα τέλος στην υπερβολική συσκευασία μέσω του προγράμματος Green Dot. Όλα τα καταστήματα στη Γερμανία που παρέχουν πλαστικές σακούλες πρέπει να πληρώσουν ένα φόρο ανακύκλωσης.
Ιρλανδία: Η Ιρλανδία εισήγαγε ένα φόρο € 0,15 το Μάρτιο του 2002, ο οποίος εισπράττεται στο σημείο πώλησης. Αυτό οδήγησε στο 90% των καταναλωτών να χρησιμοποιούν επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες μέσα σε ένα χρόνο. Ο φόρος αυξήθηκε σε € 0,22 το 2007. Τα έσοδα αποδίδονται σε ένα Ταμείο Περιβάλλοντος.
Ιταλία: Τον Ιανουάριο του 2011, η Ιταλία απαγόρευσε πλήρως τη διανομή της ελαφριάς πλαστικής σακούλες που δεν είναι από βιοδιασπώμενο υλικό.
Ηνωμένο Βασίλειο: Οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στο Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγαν το “bags for life», από το 2008  ένα πρόγραμμα με επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες που οι πελάτες ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν αντί για πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Ολλανδία: Η Ολλανδία εφαρμόζει μία πλήρη απαγόρευση της διανομής δωρεάν πλαστικής σακούλας από την 1 Ιανουαρίου, 2016. Η απαγόρευση έχει μια μικρή εξαίρεση για τα μη συσκευασμένα προϊόντα τροφίμων, τα οποία εκτίθενται σε πιθανό κίνδυνο μόλυνσης, δηλαδή φρέσκα φρούτα. Καταστήματα, ιδίως τα σούπερ μάρκετ, πωλούν επαναχρησιμοποιήσιμες πλαστικές σακούλες για περίπου 0,15 € έως 0,25 €.

Επιμέλεια ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ