Το τοπίο του προσφυγικού

Αν κάποιος αναρωτιέται ακόμα στα Γιάννενα τουλάχιστον ποιο είναι το σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, η επίσκεψη του αν. υπουργού Δημήτρη Βίτσα σε Κατσικά και Φιλιππιάδα ήταν πολύ διαφωτιστική. Όποιος θέλει να καταλάβει, το καταλαβαίνει διαβάζοντας και μόνο τις δηλώσεις του υπουργού μετά την επίσκεψή του την Κυριακή στον καταυλισμό του Κατσικά.
Η κυβέρνηση έχει στόχο να κλείσει τα μεγάλα ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας όπως αυτό του Κατσικά και να μεταφέρει τους πρόσφυγες σε μικρότερες στεγασμένες δομές. Το είχε πει και η Θεανώ Φωτίου το προηγούμενο Σάββατο, το ξεκαθάρισε ο Δ. Βίτσας.
Παράλληλα, παίρνει πρωτοβουλίες για να βελτιωθούν οι συνθήκες στα μεγάλα κέντρα φιλοξενίας με στόχο παράλληλα την εκκένωση της Ειδομένης και του Πειραιά. Για τα Γιάννενα αυτό σημαίνει ότι θα διεκδικηθούν δράσεις και παρεμβάσεις στον Κατσικά όπως το δίκτυο αποχέτευσης που έχει δρομολογηθεί ή η εγκατάσταση κατασκευών αντί για σκηνές ενώ παράλληλα τρέχει και η προετοιμασία της Παιδόπολης.

Σταθεροποίηση

Υπάρχει όμως ένα «αλλά» συν ένα μισό ακόμα. Το «αλλά» είναι ότι θα μιλάμε για έναν σταθερό αριθμό προσφύγων που θα επιτρέψει τη διαχείριση της φιλοξενίας τους τους επόμενους μήνες. Αυτό έγινε ξεκάθαρο επίσης από τον υπουργό και είναι εύλογο. Γιατί αν μείνουν οι πρόσφυγες κάτω από 60 ή 70 χιλιάδες (πολύ είναι και αυτό) τότε μπορείς να κάνεις ένα σχεδιασμό για κλείσιμο δομών και λειτουργία μικρότερων ή προγράμματα όπως αυτός της ενοικίασης σπιτιών. Αν όμως τον Σεπτέμβριο σου προκύψουν άλλοι 30 χιλιάδες πρόσφυγες τότε τι θα κάνεις. Και πλέον μετά τη συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας, δεν μπορεί κανείς να πει ότι δεν υπάρχει σχεδιασμός για την προστασία των συνόρων. Μόνο που η προσφυγιά  δεν υπολογίζει τα σύνορα. Αν ο πρόσφυγας αποφασίσει να περάσει, θα περάσει.

Οι πόροι

Το άλλο μισό «αλλά»  είναι το οικονομικό. Σήμερα η κυβέρνηση βγάζει από το δικό της ταμείο για τη δημιουργία των δομών φιλοξενίας. Άρχισε και η ροή χρήματος από την ΕΕ προς τις ΜΚΟ. Το να καθόμαστε και να λέμε να κάνει το ένα η κυβέρνηση ή το άλλο συν μερικές χιλιάδες προσλήψεις δεν εξυπηρετεί τίποτα άλλο παρά πολιτικές σκοπιμότητες. Αν είχε περιθώρια να προσλάβει όσους γιατρούς ήθελε θα το είχε κάνει και χωρίς το προσφυγικό. Όσοι δε, νομίζουν ότι μπορεί αύριο να ανοίξει τα ταμεία της η ΕΕ και να τα δώσει στην ελληνική κυβέρνηση παρακάμπτοντας μεγάλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, δεν έχουν παρά να προσπαθήσουν να το υλοποιήσουν. Θα αποτύχουν.
Το επόμενο διάστημα η αντιμετώπιση του προσφυγικού θα κριθεί από την άνοδο του επιπέδου του συντονισμού των φορέων με τη βοήθεια και του νέου νόμου, την εξασφάλιση πόρων και την δυναμική που θα δημιουργήσουν οι νέες προσφυγικές ροές. Ήδη η Ιταλία αντιμετωπίζει μεγάλο κύμα προσφύγων. Και γίνεται προφανές ότι η Ευρώπη πρέπει άμεσα να βρει νέες λύσεις, νέες δομές. Προλαβαίνει; Προλαβαίνουμε;

Με το μωρό στον κόρφο της

Σάββατο μεσημέρι μετά το συνέδριο της Ένωσης Δικαστών, σε κεντρικό δρόμο της πόλης. Μία γυναίκα, τσιγγάνα όπως δείχνει το ντύσιμο και η λαλιά της, φωνάζει από μακριά να την περιμένει, ο άντρας της μάλλον, που προπορεύεται. Έχουν και οι δύο τα γνωστά καροτσάκια φορτωμένα λίγα σιδερικά που θα τα πήραν από κάποιο κάδο. Κρατάει με το ένα χέρι ένα μωρό δύο χρονών περίπου και με το άλλο το καρότσι και περπατάει γοργά. Ζέστη και ήλιος… 
Μου παίρνει λίγα δευτερόλεπτα να καταλάβω ότι το παιδί είναι σκυμμένο στο στήθος της μητέρας του και βυζαίνει. Η σκηνή έχει κάτι από βαλκανικό γκροτέσκο και το βλέμμα δεν αποσύρεται γρήγορα. Πιθανά για αυτό η γυναίκα κατεβάζει το μωρό στο καρότσι και το ακούω πίσω μου στο δρόμο να κλαίει. Προφανώς. Μια χαρά ήταν στον κόρφο της μάνα του, την ώρα που οι γονείς κοίταγαν να βγάλουν μερικά ψίχουλα του ευρώ από τα σκουπίδια της πόλης.
Το θέμα δεν είναι ο μητρικός θηλασμός και η ανατροφή των παιδιών. Στους καταυλισμούς των τσιγγάνων, δεν έχει ΚΔΑΠ, Παιδικούς Σταθμούς και Βοήθεια στο Σπίτι. Οι ρομά μεγαλώνουν τα παιδιά τους με μεγάλη τρυφερότητα, αλλά δεν μπορούν να μείνουν άπραγοι, πρέπει να επιβιώσουν. Και γι’ αυτούς δεν υπάρχουν Hot Spot για να τους καταγράψουν, ούτε διαδικασία ασύλου. Ας προσέχατε τους λέμε όλοι μας και τους προτρέπουμε να πάνε να γραφτούν στα δημοτολόγια και να αποκτήσουν μόνιμα «χαρτιά» και μόνιμη εγκατάσταση. Μόνο που οι ρομά το μόνο που έχουν είναι φτώχεια. Απόλυτη φτώχεια. Και τα «χαρτιά» δεν φέρνουν φαΐ. Ούτε τα δικά μας φιλάνθρωπα λόγια. Κι εγώ που είμαι υπέρ του να αποκτήσουν νόμιμη υπόσταση και τους προτρέπω με κάθε ευκαιρία να επιζητούν τη νομιμότητα, δεν μπορώ να κάνω πως δεν βλέπω ότι σε όλα τα άλλα, δεν τους προσφέρουμε τίποτα άλλο από φτώχεια. 

Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr