Το γεγονός της συμπλήρωσης των 60 ετών από την ίδρυση του πρώτου Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ως παράρτημα αρχικά του ΑΠΘ σε συνδυασμό με την υπουργική παρουσία του κ. Πιερρακάκη στα Ιωάννινα, μονοπώλησαν το ενδιαφέρον στην πανηγυρική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα.

Ωστόσο, αμέσως μετά την ομιλία του υπ. Παιδείας και πριν την ομιλία της πρυτάνεως κας Μπατιστάτου, ένα ηχητικό ντοκουμέντο από την ομιλία του Πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου κατά την επίσημη τελετή των εγκαινίων ίδρυσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στις 7 Νοεμβρίου του 1964 που είχε πραγματοποιηθεί στη Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, ήταν αυτό που καθήλωσε το κοινό.

Το ντοκουμέντο αυτό εντοπίστηκε και διασώθηκε στο αρχείο της Περιφερειακής ΕΡΤ Ιωαννίνων και αποτελεί ένα μοναδικό, ιστορικό τεκμήριο και για το ίδιο το γεγονός της ίδρυσης του Πανεπιστημίου, όπως όμως και για το πολιτικό μέγεθος του «Γέρου της Δημοκρατίας» του Γ. Παπανδρέου που απευθυνόμενος τότε στο κοινό στην τελετή είχε πει χαρακτηριστικά πως «η εκδήλωση αυτή δεν είναι εγκαίνια, αλλά είναι μυσταγωγία». Με την ευγενική παραχώρηση του Περιφερειακού Σταθμού της ΕΡΤ Ιωαννίνων και του διευθυντή της Παν. Τζόκα, η «Ε» παρουσιάζει σήμερα αποσπάσματα της ομιλίας του Γ. Παπανδρέου, ως ένα ιστορικό τεκμήριο, δυστυχώς από τα ελάχιστα που διασώθηκαν από εκείνη την ημέρα.

Μεταξύ άλλων ο τότε Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου είχε αναφέρει στην ομιλία του:

«Αυτό που γίνεται απόψε δεν είναι εγκαίνια, αλλά μυσταγωγία. Δοκιμάζω κι εγώ την βαθύτατη συγκίνηση για τη σημερινή ημέρα. Δεν ήρθατε ως καθηγητές στα Γιάννενα (σ.σ απευθύνεται στους Καθηγητές του ΑΠΘ) αλλά ήρθατε ως Απόστολοι και δονήσατε την ψυχή μας.

Ο τρόπος με τον οποίο αποφασίσατε κατ’ ουσίαν αποτελεί μία εξομολόγηση. Δε δημιουργήσατε ελπίδα, ούτε πεποίθηση, αλλά την πίστη για την ευδοκίμηση και για τη δόξα της Φιλοσοφικής Σχολής των Ιωαννίνων. Το πνευματικό γεγονός κατά πρώτο λόγο είναι ψυχικό γεγονός. Χωρίς ψυχικό πάθος δεν κινείται το πνεύμα. Γι’ αυτό και τότε, μόνον τότε η Παιδεία μπορεί να ευδοκιμήσει, όταν οι ψυχές δονηθούν και αισθάνομαι ότι αυτή η είναι η μεγαλύτερη υπηρεσία που έχουμε προσφέρει στην εποχή μας. Αισθάνομαι ότι μεταξύ των πάντων είναι η Παιδεία που πρέπει να προηγηθεί. Πρέπει να προηγηθεί η εκπαιδευτική αναγέννηση για να ακολουθήσει η οικονομική και η εθνική αναγέννηση. Και όταν γίνει κοινή συνείδηση ότι η πρώτη αξία είναι η Παιδεία, εμπνεόμενη και από ψυχικό πάθος, τότε θα έρθει και η αναγνώριση. Όλος ο κόσμος έχει γίνει μία Πολιτεία. Έχουν κατ’ ουσίαν καταργηθεί τα σύνορα και τα γεωγραφικά και τα πνευματικά. Δεν υπάρχουν σήμερα μεγάλα και μικρά κράτη, αλλά υπάρχουν μεγάλοι και μικροί άνθρωποι.

Η Κυβέρνηση αισθάνεται ευτυχής διότι κατάφερε να εγκαινιάσει σήμερα τη Φιλοσοφική Σχολή των Ιωαννίνων. Πλανάται όμως στην ατμόσφαιρα η αμφιβολία, ότι δεν καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για το μέλλον της. Δεσμεύομαι ότι η Φιλοσοφική Σχολή δε θα μείνει μόνη, αλλά θα έχει και συνέχεια. Γι’ αυτό και όσοι ανησυχούν κι έχουν τέτοιες βεβαιώσεις, παρακαλούνται να καθησυχάσουν…

Είδατε πόσες δυσκολίες υπήρξαν για την λειτουργία μίας Σχολής. Αυτό απαντά αμέσως, στο ερώτημα γιατί δεν έχουμε περισσότερες Σχολές. Υπάρχει όμως και μία μεγαλύτερη εγγύηση για το μέλλον του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το μέγα γεγονός και στη ζωή και στο Πανεπιστήμιο είναι η γέννηση. Η ανάπτυξη θα επακολουθήσει.

Είναι μία μεγάλη ώρα και για την ελληνική Παιδεία και για την Ήπειρο και τα Ιωάννινα, η θεμελίωση του νέου Πανεπιστημίου. Είμαι ειλικρινώς ευτυχής κι εγώ και οι συνεργάτες μου στην Κυβέρνηση, ότι με την πρωτοβουλία μας και την ανταπόκριση των Καθηγητών της Θεσσαλονίκης, εγκαινιάζουμε σήμερα τη Φιλοσοφική Σχολή και δοκιμάζουμε βαθιά τη συγκίνηση που φουντώνει σε όλους τους αληθινούς ανθρώπους, όταν αισθάνονται, ότι αυτοί παρέρχονται, αλλά θεμελιώνουν το μέλλον που έρχεται, θεμελιώνουν τη ζωή του μέλλοντος. Οι σεβασμιότατοι έχουν άλλο, ανώτερο προορισμό, να φροντίζουν για την άλλη ζωή. Εμείς φροντίζουμε για αυτήν εις το μέλλον. Η έκφραση χαράς και ευγνωμοσύνης από εσάς είναι σημαντική, όχι γιατί η αναγνώριση της ευγνωμοσύνης αποτελεί πρόδηλη πρόθεση, αλλά γιατί η εκδήλωση ευγνωμοσύνης επιβεβαιώνει ότι κι εσείς τιμάτε το έργο και θα το προστατέψετε στο μέλλον. Γιατί, η δική σας προστασία είναι η εγγύηση για το μέλλον», ανέφερε ο Γεώργιος Παπανδρέου, ολοκληρώνοντας την ομιλία του καταχειροκροτούμενος από το κοινό.

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ